Met de ‘zwermbatterij’ geen angst meer voor een ‘black-out’… of toch wel?

By Bernd Maier-Leppla

In populaire sciencefictionromans slaan “zwermintelligenties” vaak meedogenloos toe als een kolonie bijen en maken ze de mensheid tot slaaf (ironisch genoeg worden ze meestal verslagen door individuen). In werkelijkheid bepaalt “zwermintelligentie” de toon van de publieke discussie. Nu zweren eco-ridders bij de “zwermbatterij” om de elektro-mobiliteit en de vele accu’s die daarbij in gebruik zijn een nieuwe taak te geven.

Twee-wegverkeer

De Duitse minister van Economie, Robert Habeck, heeft zojuist iets nieuws ontdekt. De opslagcapaciteit van elektrische auto’s. Niet om met die stroom van A naar B te komen. Al die geparkeerde e-auto’s moeten bijdragen aan de energiezekerheid. Zijn visie is dat deze auto’s door bi-directioneel opladen het elektriciteitsnet stabiliseren wanneer ze niet rijden en zo het angstbeeld van een dreigende ‘black out’ (die volgens de eco-activisten toch niet bestaat) wegnemen.

Aandoenlijke oplaadrobot geeft je auto straks nieuwe energie

De futuristische oplaadrobot van Volkswagen doet een beetje denken aan de aandoenlijke robot R2D2 uit de film Star Wars. Als het aan de Duitse autofabrikant Volkswagen ligt, komt dit schattige karretje straks in de parkeergarage je auto opladen.

Black-outs & netfrequentie

De roze olifant in de kamer van de hernieuwbare energieproductie via zon en wind is de intermitterende energieproductie. Als de wind waait en de zon schijnt, zijn er zelfs in het land met het ‘domste energiebeleid’ (Wall Street Journal over Duitsland) nauwelijks problemen. En het CO₂-gehalte per kWh bedraagt slechts drie tot vier keer dat van het nucleaire land Frankrijk.

Intermitterende elektriciteitsproductie vergroot echter ook de inspanningen om de netfrequentie constant te houden. Dit is van vitaal belang, want als de netspanning te veel daalt of stijgt, dreigt een stroomstoring. Met de bi-directionele laadmogelijkheden van miljoenen elektrische auto’s heb je opeens een gigantische opslagfaciliteit en zijn alle problemen van intermitterende stroomopwekking opgelost, nietwaar?

Mits de auto’s er klaar voor zijn.

De OEM’s hebben in ieder geval al aangegeven dat ze dit in de toekomst willen aanbieden – uiteraard tegen meerprijs. Vermoedelijk wachten zij slechts op de goedkeuring van de EU-Commissie en de NGO’s.

V2G & V2H

Vehicle to Grid, of Vehicle to Home zijn de termen voor deze speciale toepassing van elektrische auto’s. Tot nu toe kunnen slechts enkele elektrische auto’s stroom terugleveren aan het net, zoals de nieuwste Kia’s en Hyundai’s, enkele Chinese modellen, enkele Renaults en zelfs enkele VW’s. Maar als die voertuigen al worden gebruikt als generatoren, dan is het om op de camping het koffiezetapparaat van stroomte voorzien, of, heel ecologisch verantwoord, voor een elektrische barbecue.

In feite zou de grote batterijcapaciteit van zo’n e-auto een complete gezinswoningen dagenlang van stroom kunnen voorzien. Dit werkt echter meestal alleen als je zo’n speciale wallboxs hebt waarmee je nu je auto oplaadt. Allen daarmee kun je die opgeslagen elektriciteit weer aan het huishoudelijk net terugleveren. Deze DC-boxen zijn momenteel nog ongelooflijk duur (ongeveer 6000 euro) en zeldzaam.

Eerste ‘oplaadautosnelweg’ voor elektrische voertuigen komt in Italië

Het is ongetwijfeld de droom van elke planoloog en landschapsarchitect: geen elektrische oplaadpalen en -stations meer, maar opladen tijdens het rijden.

Alleen voor de rijken?

Dit betekent dat de gebruiksmogelijkheden vooralsnog beperkt zijn tot huiseigenaren die over het nodige geld beschikken, voor zowel de “juiste” elektrische auto als voor de randapparatuur. Natuurlijk moet ook het huisnet worden voorbereid. Bij het “uiteindelijke doel” van Habeck ligt de situatie heel anders: Miljoenen elektrische auto’s (tegen 2030 moeten er in Duitsland 15 miljoen zijn), die ons naar een energie-utopie zullen leiden.

Dan zouden bijna alle elektrische auto’s, ook die langs de kant van de weg geparkeerd staan (omwille van de eerlijkheid), elektriciteit moeten leveren aan het grote publiek wanneer de stroomvoorziening in gevaar komt. De digitale en architectonische infrastructuur die hiervoor nodig is, kun je alles behalve als triviaal afdoen. De kosten voor de levering van elektriciteit en de laad-/ontlaadcycli van de voertuigen moeten immers op de een of andere manier realistisch in kaart worden gebracht. En met elke extra laadcyclus degenereert de dure Li-ion batterij weer een beetje meer.

De boot gemist

Dit plan kan nog wel eens een groot probleem worden in een land dat de boot van de digitale revolutie van de afgelopen 40 jaar heeft gemist en niet langer in staat lijkt grootschalige projecten aan te kunnen. De luchthaven van Berlijn (BER), het station van Stuttgart, de spoorweginfrastructuur in het algemeen, de toestand van de wegen, bruggen en, last but not least, de nog aan te leggen hoogspanningsverbindingen tussen noord en zuid in het elektriciteitsnet – het zijn allemaal zaken die aantonen hoe disfunctioneel Duitsland is geworden.

Laten we duidelijk zijn: het idee achter de “zwermopslag” is overtuigend. Maar de financiële, bureaucratische en politieke inspanning die ervoor nodig is, zal astronomisch zijn. De chaos is er nu al ingebakken. Duitsland heeft hiervoor opnieuw een “wending der tijden” nodig. Dit biedt weinig hoop, want de vorige Duitse “turn arounds” waren tot nu toe niet erg overtuigend…