Caroline van der Plas (BBB) yesterday evening. Credits: Fons Lambie on X
Author profile picture

Na middernacht presenteerden PVV, VVD, NSC en BBB het langverwachte coalitieakkoord. Kernpunten zijn een significante verlaging van de belastingdruk en een reeks aan maatregelen om Nederland aantrekkelijker te maken voor bedrijven. De coalitie zet hoog in op economische voorspoed en een verbeterd vestigingsklimaat. Het akkoord belooft een wending te geven aan het huidige economisch beleid. Details volgen, maar de intenties zijn duidelijk: Nederland moet weer concurrerend worden.

De coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB mikte met hun hoofdlijnenakkoord op een belangrijk doel: het stimuleren van economische groei door het verlagen van belastingen en het creëren van een gunstiger vestigingsklimaat voor bedrijven. De partijen zijn ervan overtuigd dat deze maatregelen Nederland zullen positioneren als een vooraanstaande speler op internationaal economisch vlak.

Waarom dit belangrijk is:

Na maanden wachten, is het zover. PVV, VVD, NSC en BBB zijn tot een coalitieakkoord gekomen. IO licht de belangrijkste punten voor je uit.

‘Hoop, lef en trots’

De nieuwe coalitie heeft aangegeven eerst te willen investeren alvorens te bezuinigen. Met een geplande toename van €7,4 miljard aan uitgaven en een structurele bezuiniging van €4,7 miljard, zijn de financiële contouren van de regering uitgezet. Men streeft naar een maximaal overheidssaldo van 2,8% van het bbp en een staatsschuld die onder de 60% van het bbp blijft.

De nieuwe coalitie stopt met het Nationaal Groeifonds. In het akkoord hebben de partijen het over “uitfaseren”. De eerste drie rondes worden nog nagekomen, maar de vierde en vijfde ronde komen te vervallen. Ook wordt gesproken over bezuinigingen op onderzoeksmiddelen. ‘Innovatie’ wordt tien keer genoemd, waarvan vier keer in de sectie land en tuinbouw. Over Invest NL zeggen de partijen het volgende: “InvestNL wordt verstevigd als belangrijk vehikel voor investeringen in innovatie en in de potentie van onze economie.”

Impact van fiscale maatregelen

Hoewel het akkoord ambitieus is, blijven specifieke details over de impact van deze fiscale maatregelen op de economie en samenleving nog onbekend. Dit roept vragen op over de reikwijdte van de positieve effecten die de coalitie voor ogen heeft. Transparantie in de vorm van gedetailleerde prognoses of impactanalyses zou nodig zijn om het volledige beeld te schetsen van de voorgestelde fiscale veranderingen.

Verder wordt in het akkoord gesproken over de ambitie om het belastingstelsel te vereenvoudigen en te hervormen. Wat deze hervorming concreet inhoudt en binnen welke termijn deze zal plaatsvinden, blijft echter onduidelijk. Duidelijkheid over de stappen en de tijdsplanning is essentieel voor burgers en bedrijven om zich adequaat voor te bereiden op de aankomende veranderingen.

Fiscale plannen en arbeidsmarkt

De fiscale plannen omvatten onder meer een ambitie om het belastingstelsel te hervormen, de afbouw van de zelfstandigenaftrek, verhoging van de onbelaste reiskostenvergoeding en de afschaffing van de middelingsregeling in de inkomstenbelasting. Voor de arbeidsmarkt en inkomen zijn er plannen voor het verhogen van het minimumloon met 7,5% en een lastenverlichting van €3 miljard, vooral voor lage- en middeninkomens, werkenden en gezinnen.

Toekomstvisie en klimaat

De toekomstvisie van de coalitie heeft plannen voor een klimaat- en transitiefonds van €35 miljard voor de komende 10 jaar. Op het gebied van energie en vervoer worden vliegtickets zwaarder belast en wordt geïnvesteerd in de verduurzaming van de luchtvaart. Vanaf 2030 zal er een systeem van ‘Betalen naar Gebruik’ voor alle automobiliteit ingevoerd worden.

Internationale positie en defensie

De coalitie zet in op een leidende rol voor Nederland binnen de Europese Unie, met een focus op een slagvaardige, economisch sterke, groene en veilige unie. De defensie-uitgaven zullen worden verhoogd om te voldoen aan de NAVO-norm van 2%, en Nederland blijft Oekraïne steunen tegen de Russische agressie.

Reacties Timmermans en Jetten

D66-leider Rob Jetten is “totaal niet onder indruk” van het akkoord. Hij vindt de financiële keuzes van de vier partijen en de gevolgen er van “volstrekt onduidelijk”. Ook is Jetten sceptisch over de klimaatregelen. “Meer mest en minder natuur, dat zal het bouwen van woningen niet makkelijker maken.” Hij denkt dan ook dat veel beloftes van de vier niet waargemaakt kunnen worden.

Voor Frans Timmermans, leider van de grootste oppositiepartij GL-PvdA, liggen de grootste bezwaren bij de financiering van de plannen.

“Ik vind het rampzalig voor werknemers en de overheid. Het is op drijfzand gebouwd. Ze willen directeuren en aandeelhouders spekken met bezuinigingen op zorg en onderwijs. Het minimumloon gaan ze niet verhogen en de WW wordt verkort. Ik ga niet zeggen dat alles slecht is wat ze willen doen, maar als je ziet hoe ze de rekening betalen is het slecht voor werkende mensen.”