MPs trying to make sense of photonics and quantum, AI-generated image.
Author profile picture

Quantum Delta NL en PhotonDelta zijn een petitie gestart om de toekomst van Nederlandse innovatie te beschermen. Gesteund door het Nationaal Groeifonds hebben hun initiatieven Nederland gevestigd als koploper op het gebied van kwantumtechnologie en fotonica. Ze dringen aan op het behoud van kritieke investeringen te midden van politieke verschuivingen die het concurrentievoordeel van het land zouden kunnen beïnvloeden.

Door successen uit het verleden zoals ASML en watertechnologie te benadrukken, onderstreept de petitie de waarde van startfinanciering bij het overwinnen van wereldwijde uitdagingen op het gebied van klimaat, gezondheid en veiligheid. De petitie en een begeleidende brief dringen er bij Nederlandse parlementsleden op aan om deze strategische investeringen en talentprogramma’s te handhaven. Er wordt nu om publieke steun gevraagd om deze cruciale belangenbehartiging kracht bij te zetten.

Volgende week vergadert de Tweede Kamer over de toekomst van het Nationaal Groeifonds, dat onder druk staat van een meerderheid in de Nederlandse politiek. Het fonds is essentieel om langetermijninvesteringen in innovaties en daarmee duurzaam verdienvermogen te realiseren. Dankzij het Nationaal Groeifonds komen er dit jaar middelen beschikbaar om te investeren in veel nieuwe technologieën die belangrijk zijn voor de verdiencapaciteit, strategische autonomie en de energietransitie.

Herbestemming van de fondsen

De urgentie die Quantum Delta NL en PhotonDelta uitdragen resoneert tegen de achtergrond van korte termijn georiënteerde politieke bewegingen. De opstellers van de petitie pleiten voor de voortzetting van investeringen in kwantumtechnologie en fotonica en nemen stelling tegen de mogelijke herbestemming van fondsen die jaren van Nederlandse strategische planning zouden kunnen ondermijnen. Het Nationaal Groeifonds, oorspronkelijk opgericht om de economische groei van het land op lange termijn veilig te stellen, bevindt zich in het middelpunt van dit getouwtrek. Zo waren onlangs onmiddellijke steunmaatregelen om de accijnzen op diesel en benzine te bevriezen en prijsstijgingen van brandstof te voorkomen al een reden om aan de omvang van het fonds te morrelen.

De beslissing om deze fondsen mogelijk een andere bestemming te geven heeft ook de woede gewekt van industrieleiders zoals de CEO van ASML, Peter Wennink. Hij bekritiseert het kortetermijndenken in het huidige politieke debat en zet dit af tegen de systematische langetermijnaanpak van Aziatische landen zoals Zuid-Korea, Taiwan, China en Singapore. Dergelijke landen verzanden niet in debatten over individuele energieprojecten, maar kiezen in plaats daarvan voor een gecoördineerde, systematische aanpak van maatschappelijke uitdagingen, met name op het gebied van energie.

Wennink wijst op een schril contrast tussen de huidige koers van Nederland en die van andere toonaangevende technologiegedreven landen. De aanpak van Aziatische tegenhangers is systemisch: ze betrekken grote energieverbruikers bij hun plannen, houden rekening met energieopslag en bieden een alomvattende aanpak van maatschappelijke uitdagingen. Dit benadrukt een bredere visie die verder gaat dan onmiddellijk politiek gewin en zich richt op duurzame groei op de lange termijn.

Lange termijn

Hoewel de intentie van de petitie duidelijk is, zijn details over de huidige wet- en regelgeving om dergelijke investeringen te beschermen onduidelijk. Wat wel helder is, is de rol van het bestaande Nationaal Groeifonds bij het ondersteunen van projecten met een hoog risico en hoge opbrengst die maatschappelijke uitdagingen aanpakken, zoals de energietransitie. Toch roept de neiging van de recente parlementaire meerderheid om deze fondsen te herbestemmen voor onmiddellijke, minder strategische doeleinden vragen op over de bestaande beschermingsmechanismen.

Bestaand beleid is ontworpen om langetermijninvesteringen te ondersteunen, maar het huidige politieke klimaat zou nieuwe regels of wijzigingen nodig kunnen maken om ervoor te zorgen dat deze investeringen niet zo gemakkelijk in gevaar komen.

Wie zit er achter de petitie?

De petitie, geïnitieerd door Quantum Delta NL en PhotonDelta, vindt zijn wortels in de high-tech sector, voornamelijk gedreven door organisaties die diep geworteld zijn in de technologische toekomst van Nederland. Deze entiteiten maken deel uit van een breder ecosysteem dat onderzoeksinstellingen, start-ups en gevestigde bedrijven omvat, die allemaal belang hebben bij de duurzame groei van Nederlandse innovatie.

De omvang van de investeringen die gevaar lopen is aanzienlijk. Het Nationaal Groeifonds vertegenwoordigt een belangrijk deel van de inzet van de Nederlandse overheid om de economie toekomstbestendig te maken door middel van strategische investeringen.

Een pleidooi voor een vooruitziende blik

Ondanks dat het demissionaire kabinet grote zorgen heeft geuit over de plannen van de Kamermeerderheid om het Groeifonds te gebruiken voor onmiddellijke bevriezing van de brandstofprijzen, is een beslissing uitgesteld. Het standpunt van de regering zal doorslaggevend zijn bij het bepalen of Nederland zijn koers aanhoudt wat betreft strategische investeringen in technologie en innovatie of zwicht voor de druk van politieke belangen op de korte termijn.

Voor nu is de petitie een roep om steun voor degenen die geloven in het veiligstellen van de investeringen die Nederland in de voorhoede van de technologische vooruitgang hebben geplaatst. Het is een pleidooi voor een vooruitziende blik en een herinnering aan het feit dat de acties die vandaag worden ondernomen de kansen en uitdagingen voor de komende generaties zullen bepalen.