De EU-verordening is nog niet juridisch bindend, maar in verschillende lidstaten wordt de geplande geleidelijke afschaffing van verbrandingsmotoren vanaf 2035 niet zonder meer toegejuicht. Vooral het niet toestaan van alternatieve klimaatneutrale aandrijvingen, zoals e-brandstoffen in verbrandingsmotoren, wordt door velen gezien als een grote fout. Maar is dat echt zo?
Noorwegen wordt algemeen gezien als het land van de elektromobiliteit. Als je de cijfers echter nader bekijkt, slaat de ontgoocheling toe.
Eind 2021 werden in het hoge noorden in totaal 2.893.987 personenauto’s geregistreerd, waarvan 460.734 echte elektrische voertuigen. Dat is slechts 16 procent van het totale aantal voertuigen. Tot en met mei 2022 is de voorraad elektrische voertuigen met 46 573 eenheden toegenomen tot ongeveer een half miljoen eenheden.
Meer dan 80 procent van de personenauto’s heeft dus nog steeds verbrandingsmotoren. Niemand twijfelt er echter aan dat Noorwegen tegen 2035 het leeuwendeel van zijn privévervoer zal hebben geëlektrificeerd. Maar zelfs daar zal het moeilijk gaan.
Duitsland
In Duitsland is het aandeel van elektrische voertuigen nog kleiner. Met 48,5 miljoen personenauto’s (KBA) zijn er momenteel minder dan 1 miljoen echte elektrische voertuigen op de Duitse wegen. Geen wonder. Ook Duitsland is veel later in elektromobiliteit gestapt, en momenteel zetten leveringsproblemen een rem op de snellere groei van elektromobiliteit.
Bovendien was Duitsland nogal onhandig met subsidies en de zogenaamde “milieubonus”. Terwijl bijvoorbeeld Noorwegen aanvankelijk afzag van luxebelasting en BTW op elektrische voertuigen, vierde de Duitse bureaucratie opnieuw hoogtij.
Het doel
Het grote doel is klimaatbescherming. Hoe dit moet worden bereikt, wordt -althans in Duitsland- heel anders benaderd dan elders. Daar pakt men het pragmatischer aan en probeert men de CO2-uitstoot zo snel mogelijk te verminderen. Dit heeft in Duitsland tot nu toe vrij slecht gewerkt. Dankzij ideologische kleingeestigheid en een nogal hersenloos energiebeleid, stijgt het CO2-niveau in Duitsland momenteel in plaats van het te laten dalen.
SUV’s en kolencentrales
In Duitsland, maar ook in Europa, zijn het vooral SUV’s en grotere verbrandingsvoertuigen met een hoger vermogen die ervoor zorgen dat de gemiddelde CO2-uitstoot in het verkeer al jaren stijgt in plaats van daalt.
Dankzij het misplaatste energiebeleid dat de nucleaire uitfasering heeft doorgevoerd vóórdat de steenkool werd uitgefaseerd, blijft het CO2-gehalte per kilowattuur momenteel ook hoog; hernieuwbare energiebronnen of niet. Volgens het portaal “Stromauskunft” was het grootste deel van de elektriciteit in het eerste kwartaal van 2022 opnieuw afkomstig van energiebronnen die schadelijk zijn voor het klimaat. Met andere woorden, ook hier wordt slechts zeer langzaam verlichting gebracht.
Grondstoffen- en bevoorradingscrisis
En de volgende crisis doemt al op. De expansie van duurzame energie hapert omdat zowel grondstoffen als afgewerkte zonnepanelen uit het Verre Oosten komen, nadat de Duitse zonne-energie-industrie de afgelopen jaren door de kostprijs failliet is gegaan of naar China is verdreven. Bovendien is er een gebrek aan duizenden ambachtslieden voor een snellere transformatie van de woningmarkt. Om nog maar te zwijgen van de hindernissen die de politiek opwerpt.
Afschaffing van verbrandingsmotoren.
De voorwaarden voor succes binnen de gestelde termijn in Europa zijn momenteel dan ook zeer slecht. Overigens heeft Stellantis-baas Tavares de aankondiging van de EU aangegrepen om uit de Europese auto-organisatie ACEA te stappen. Tavares is ontevreden over het ‘lobbyen’ van de bond. Overigens wordt dit momenteel geleid door BMW-baas Oliver Zipse, die – en dit is het pikante gedeelte – de enige zuiver Duitse CEO is die heeft gewaarschuwd voor een te snelle uitfasering van de verbrandingsmotor. Zijn collega’s bij VW en Mercedes-Benz zijn overigens heel blij met de aankondiging. 2035 zal geen probleem zijn voor de OEM’s, maar wel voor de gemiddelde consument.
E-brandstoffen
Zipse zelf heeft in het verleden herhaaldelijk opgeroepen tot “openheid voor technologie”. Dit zou niet geheel verkeerd zijn voor een snelle omschakeling van het Europese wagenpark met verbrandingsmotoren op CO2-arme of CO2-neutrale aandrijving. E-brandstoffen zouden het enorme wagenpark van verbrandingsvoertuigen inderdaad schoner kunnen maken. Op voorwaarde dat de synthetische brandstof wordt geproduceerd op basis van hernieuwbare energiebronnen en de nodige CO2 aan de lucht wordt onttrokken.
Contraproductief
En dat is nu precies het dilemma: het Europese en vooral het Duitse energiebeleid is contraproductief voor de productie van schone energie. Wind- en zonne-energie alleen zullen dit alles in 2035 nauwelijks aankunnen, ook al blijven eco-activisten beweren van wel. De natuurkunde (en bittere ervaring tot nu toe) spreekt het tegen.
Daarom kan de opwekking van hernieuwbare energie moeilijk worden verspild aan e-brandstoffen. Want voor een transformatie moeten vervoer, industrie en huishoudens overstappen van fossiele brandstoffen naar elektrische varianten. Dus EV’s, warmtepompen en elektrificatie van industrieën (voor zover mogelijk). De vraag naar elektriciteit zal dan niet minder, maar veel groter zijn dan nu. De kwadratuur van de cirkel ligt op de loer.
Ontkenning
Zeker, de productie van e-brandstoffen is zeer energie-intensief en duur. Maar het grote doel, de klimaatbescherming en de drastische vermindering van de CO2-uitstoot, kost geld, veel geld, en moet op vele benen staan. Dit kan alleen worden bereikt door een gezamenlijke inspanning van Europa en de wereld. E-fuels moeten niet in Europa worden geproduceerd, maar daar waar de wind waait, de zon volop schijnt en energie goedkoop is.
Met al mijn pragmatisme geloof ik echter niet dat dit mogelijk kan worden gemaakt door onze huidige generatie politici. Daarvoor zijn ze te kortzichtig in hun beslissingen en is de invloed van bepaalde klimaatactivistische lobbygroepen te groot.
Oplossing
De oplossing die de klimaatactivisten in gedachten hebben, is hoe dan ook een andere. Grof gezegd zou in de toekomst niet 90 procent van het individuele vervoer elektrisch moeten zijn, maar gewoon helemaal niet.
Heerlijke Nieuwe Wereld.
Over deze column:
In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Eveline van Zeeland, Derek Jan Fikkers, Eugène Franken, Katleen Gabriels, PG Kroeger, Carina Weijma, Bernd Maier-Leppla, Willemijn Brouwer en Colinda de Beer probeert Innovation Origins te achterhalen hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, soms aangevuld met gastbloggers, werken allemaal op hun eigen manier aan oplossingen voor de problemen van deze tijd. Morgen zal het dus goed zijn. Hier zijn alle voorgaande afleveringen.
