Ik zou willen dat ik deze titel zelf bedacht had, maar dat is helaas niet het geval. ‘Would you want your daughter to marry a marketing man?’ is de titel van een wetenschappelijk artikel dat professor Richard Farmer in 1967 schreef voor het Journal of Marketing. Als je het mij vraagt is het de meest briljante titel van een wetenschappelijk artikel ooit. In zijn artikel houdt Farmer zich op geen enkele wijze in. Zo stelt hij bijvoorbeeld: “For the past 6.000 years the field of marketing has been thought of as made up of fast-buck artists, con-men, wheeler-dealers and shoddy-goods distributors. Too many of us have been “taken” by the tout or con-man; and all of us at times have been prodded into buying all sorts of “things” we really did not need, and which we found later on we did not even want”.
Farmer had een zeer duidelijk antwoord op de door hem opgeworpen vraag: “Do you want your son to study in a modern American school of business? Lord, no! (I teach in one of the best, too, but even it is not good enough.) And if he majored in marketing, I would cut him off without a cent. If that nice young man who has dates with your daughter turns out to be a marketing major, what would you do? I would chase him of the premises fast. Who wants his daughter to marry a huckster? Nobody knows the troubles we are going to see if we do not face up to certain essential and basic issues, and soon”.
Zo, laat dat even duidelijk zijn.
Hok met gevangen beesten
De afgelopen weken nam ik deel aan twee online conferenties en dacht ik weer stevig terug aan het artikel van Farmer. Misschien is het werk van Farmer wel relevanter dan ooit? De eerste conferentie was de Dutch E-commerce Week vol met presentaties over conversie-optimalisatie, email-marketing en omzetgroei. Van sommige presentaties kreeg ik het zo koud dat de rillingen over mijn rug liepen. Ik had niet het idee dat de conversiedeskundigen door hadden dat ze het over mensen hadden toen ze over klanten spraken.
Het mensbeeld van een conversiedeskundige in de E-commerce lijkt volgens mij sterk op een hok met gevangen beesten waarbij de beesten middels stroomschokken in een bepaalde richting worden gedreven. Ik werd er akelig van. Het voordeel van een online conferentie is dat je simpelweg de laptop kan dichtklappen als je het even niet meer trekt.
De tweede conferentie waaraan ik deelnam was de Philosophy of Human-Technology Relations Conference. Dit was een conferentie vol designers, IT-specialisten, wiskundigen, architecten, techneuten en filosofen. Allemaal wetenschappers die de relatie tussen mens en technologie of tussen mens en data bestuderen. Kunstmatige intelligentie en robotica waren hier de belangrijkste onderwerpen, maar de mens stond non-stop met stip op één.
Op zoek naar ethiek
Waar ik tijdens de Dutch E-commerce Week het woord ethiek niet één keer heb horen vallen, was ethiek onbedoeld het centrale thema tijdens de Philosophy of Human-Technology Relations Conference. Op die laatste conferentie viel de term ethiek minimaal eens per uur. Het valt mij op dat wanneer we het over kunstmatige intelligentie en robotica hebben, we er als de kippen bij zijn om het ethische perspectief te benadrukken, maar wanneer we het over mensen hebben die ethiek soms opeens ver te zoeken is. Dat kan en moet anders.
We moeten onze studenten niet alleen leren antwoord te geven op vragen, maar we moeten hen net zo goed leren zichzelf en anderen de goede vragen te stellen.
Het is geen geheim dat ik een enorm voorstander ben van meer ethiek-lessen in het onderwijs. We moeten onze studenten niet alleen leren antwoord te geven op vragen, maar we moeten hen net zo goed leren zichzelf en anderen de goede vragen te stellen. Of je nu marketing, robotica of verpleegkunde studeert, eigenlijk zou in iedere studie een vaste hoeveelheid studiepunten moeten zijn gereserveerd voor ethiek. Als mijn zoon of dochter ooit besluit conversie-optimalist te worden, dan hoop ik dat hij of zij met de ethische bagage die op de opleiding dan wordt meegegeven zichzelf en anderen de juiste vragen leert stellen. En ik hoop dat hij of zij nooit vergeet dat klanten ook mensen zijn.
Over deze column
In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Wendy van Ierschot, Eveline van Zeeland, Eugene Franken, Jan Wouters, Katleen Gabriels, Mary Fiers en Hans Helsloot probeert Innovation Origins te achterhalen hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, soms aangevuld met gastbloggers, werken allemaal op hun eigen manier aan oplossingen voor de problemen van deze tijd. Morgen zal het dus goed zijn. Hier zijn alle voorgaande afleveringen.
