De Nederlandse werknemer lijkt uitgeblust. Het ziekteverzuim is in twintig jaar tijd niet zo hoog geweest als nu. Dat blijkt uit het nieuwe trendrapport van verzekeraar Nationale-Nederlanden (NN) over ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid. Door de jaren heen verschenen er op Innovation Origins verhalen van bedrijven waarin ze vertellen hoe ze het ziekteverzuim terug willen dringen door stress en burn-out klachten aan te pakken. Dat doen ze door vernieuwende technologie in te zetten, zoals een VR-therapie of een toetsenbord dat burn-out klachten constateert.
Het ziekteverzuim steeg afgelopen jaar boven de vijf procent, een recordhoogte. Niet alleen het aantal ziekmeldingen nam toe. Ook zijn werknemers langer afwezig. Psychische klachten blijken oorzaak nummer één. Zo hebben veel werknemers te kampen met stress als gevolg van hoge schulden. Ook laait de wintergriep momenteel weer op. Verschillende techbedrijven richten zich op het aanpakken van klachten bij werknemers. Innovation Origins sprak over oplossingen en stelde een top drie samen.
1. Een prikkelarme VR-omgeving
Zorgmedewerkers, maar ook werknemers in vele andere werkvelden, functioneren vaak onder veel te hoge druk. Het Groningse VRelax wil Nederlanders door middel van Virtual Reality ontspanningstherapie mentaal gezonder maken. Dat werkt zo: Mensen zetten onder werktijd de bril op en in slechts tien tot vijftien minuten wordt er al stressreductie gerealiseerd, van gemiddeld ruim veertig procent.
Sebastiaan Lommelaars, Marketing Manager bij VRelax, vertelde erover aan IO. “Ons team van cameramensen heeft ongeveer vijftig van dit soort virtuele omgevingen gemaakt die gericht zijn op ontspanning. Vanuit wetenschappelijke literatuur was al bekend dat natuurbeelden het beste werken om ons brein te laten ontspannen. Gebruikers worden bijvoorbeeld meegenomen naar een bos, het strand of de Alpen. Wat ook goed werkt zijn beelden van dieren. Maar uiteindelijk is het aan de gebruiker om te bepalen welke omgeving het beste resoneert. We zien dat ze vaak teruggrijpen naar een selectie van twee of drie verschillende omgevingen.”
De therapie wordt momenteel onder meer gebruikt in ziekenhuizen en GGD-instelingen, net als bij de politie en Defensie.
2. Ademtherapie
Ook stilstaan bij de ademhaling kan van belang zijn voor de preventie van burn-outs. Het Delftse Glimp ontwikkelde in samenwerking met ademtherapeuten twee apparaatjes, pebbles, in de vorm van twee kiezelstenen om je te helpen op de juiste manier (opnieuw) te leren ademen.
Jefta Vriend, oprichter en CEO van Glimp, legt uit hoe dat werkt. “Het zijn twee apparaatjes die in ieders hand passen. Op de pebbles zit een duimsensor die jouw zuurstofsaturatie, hoogte van je hartslag en je hartslagvariabiliteit meet. Ook wordt er specifiek gekeken naar de acute stress in het lichaam tijdens een sessie. Die data kunnen we combineren om bij te houden welk effect de oefeningen hebben op een persoon. Hier hebben we een eigen algoritme voor geschreven. Het idee is dat die stress natuurlijk tijdens de sessies afneemt. De verzamelde data wordt teruggekoppeld naar de cliënt.”
Tijdens de ademtherapie kunnen gebruikers uit verschillende ademhalingspatronen- en technieken kiezen. De terugkoppeling die de cliënt te zien krijgt in de voortgang van de therapie is heel belangrijk voor het herstel en het in stand houden van de gewoonte om goed te ademen. Door middel van de therapie herstellen mensen tot twee keer zo snel van hun burn-out.
3. Type- en muisgedrag analyseren
Hoe iemand een computer bedient, zegt veel over de mentale staat van de persoon. Zo kunnen stress en emoties herkend worden door dit soort data te analyseren. En daarmee kan op den duur werkstress worden verminderd.
Bob van der Meulen is mede-oprichter van Intense Solutions. De start-up wil bedrijven op grote schaal en met “heel veel” precisie inzicht geven in hoe het met hun organisatie gaat. “Met onze software kun je werkstress verminderen. Het gedrag van een werknemer, geeft weer hoe hij of zij zich voelt. Als je gestrest bent, zit je net een beetje anders achter je beeldscherm. Sla je net iets harder op de toetsen. Fijne motoriek is een hele waardevolle bron van data.”
Het gaat daarbij vooral om het functioneren van een organisatie in het algeheel. De start-up koppelt nooit een-op-een terug aan de directeur hoe het met een werkgever gaat. Van der Meulen: “Dat is veel te invasief. We regeren op afdelingsniveau. Dus bijvoorbeeld dat de HR-afdeling wel wat extra sta-bureaus kan gebruiken. Of dat de marketingafdeling te veel stress heeft. Zo kunnen werkgevers heel gericht ingrijpen.”