Olifantsgras en carbon credits stimuleren de ‘teelt van de toekomst’

By Wesley Klop

Waarom we over dit onderwerp schrijven:

De landbouwsector was in 2021 verantwoordelijk voor 16 procent van de totale hoeveelheid uitgestoten broeigaskassen. Duurzame innovaties zijn daarom noodzakelijk. Met dit project slaan de boeren niet twee, maar drie vliegen in een klap. Ze vangen CO2 op uit de lucht, slaan dit op in de bodem en verbeteren daarmee de bodemkwaliteit en krijgen certificaten waarmee ze extra geld kunnen verdienen voor duurzame investeringen. Daarom heeft redacteur Wesley Klop dit project onder de loep genomen.

Het pilotproject van Carbon Farmers waarbij boeren olifantsgras planten en daarmee carbon credits verdienen, is succesvol afgerond. De carbon credits zijn gekocht door twee bedrijven die daarmee hun CO₂-uitstoot deels compenseren. Carbon Farmers is nu op zoek naar een nieuwe lichting boeren die willen bijdragen aan de verduurzaming van de landbouwsector. Daarvoor hield het collectief een webinar op 30 november.

Carbon Farmers is een groep agrarische ondernemers. Zij willen het verduurzamen van de Nederlandse landbouwsector financieel aantrekkelijker maken. Dit doen ze door carbon farming: het opslaan van koolstof in de grond. Om boeren te stimuleren te verduurzamen, is er gewerkt met een nieuw verdienmodel gebaseerd op carbon credits. Boeren krijgen zo’n koolstofcertificaat van een onafhankelijke partij (ONCRA) voor elke ton CO₂ die wordt opgeslagen in de bodem. Bedrijven die hun CO₂-uitstoot willen compenseren kunnen deze dan kopen van de boer. Zij kunnen op hun beurt weer de bedrijfsvoering aanpassen en investeren in klimaatvriendelijke landbouw.

Verduurzaming

“We zagen dat er heel veel geschreven werd over de druk op de landbouwsector om te verduurzamen. De missie van Carbon Farmers is om de investeringen die boeren daarvoor moeten doen, te verlichten door middel van carbon credits”,  vertelt Lars Hillewaere van Carbon Farming tijdens de online bijeenkomst.

“Carbon Farming is een verzamelnaam voor heel veel praktijken waarmee je koolstof vastlegt in de bodem. Dat kan op verschillende manieren, maar wij focussen nu op innovatieve teelten, zoals olifantsgras, ook wel miscanthus genoemd. In de toekomst willen we een heel portfolio creëren met gewassen waarmee je carbon credits kan verdienen.”

Campussen in Brabant (6): Green Chemistry Campus Bergen op Zoom – Innovation Origins

De Green Chemistry Campus in Bergen op Zoom is één van de twaalf ‘echte’ campussen in opstartfase in Nederland. Kerndoel van deze campus is de creatie van een ecosysteem van open biobased innovaties.

Pilot

De pilot is geslaagd nu de eerste credits zijn verkocht aan twee bedrijven die daarmee hun CO₂-uitstoot compenseren. Dertien telers deden mee aan de pilot. Gezamenlijk plantten zij veertig hectare aan olifantsgras, een duurzaam gewas dat vier keer zo efficiënt als een bos, CO₂ uit de lucht haalt en opslaat in de bodem. De carban credits die zij daarmee verkregen hebben, zijn gekocht door afvalverwerkingsbedrijf Van Happen Containers en Harrier Accountancy.

Van Happen Containers is actief in afvalinzameling en het sorteren van afvalstoffen in herbruikbare deelstromen. Het bedrijf is bezig met een transitie van ‘afvalinzamelaar naar grondstofleverancier’, maar zal nooit CO₂-neutraal kunnen worden, want mensen blijven consumeren. “Van Happen Containers staat dicht bij de agrarische ondernemer”, vertelt directeur Mark van Happen: “We werken al jaren samen met boerenbedrijven. Naast het voortdurend verminderen van onze eigen uitstoot, willen we ze ook helpen om hun bedrijf te verduurzamen. Wij willen die transitie mee helpen aanjagen.”

“Het belangrijkste vinden wij dat er hier in Nederland CO₂ gebonden wordt”, zegt Harry Marissen van Harrier Accountancy op een vooraf opgenomen film tijdens het webinar. Het bedrijf is al flink bezig om haar uitstoot te verminderen. “Wij willen CO₂-neutraal zijn, maar dat lukt niet helemaal. We moeten compensatie zien te vinden. Dat doen we liever in de buurt, dan dat we ergens ver weg een project moeten gaan subsidiëren.”

Olifantsgras

Als het olifantsgras geteeld en gebaald is, komt grondstoffabriek Miscancell het pakket gratis ophalen om het om te zetten in cellulose en lignine. Deze stoffen worden gebruikt als biobrandstof, maar ook in papier, textiel, verf en om duurzaam asfalt te maken. “Na het planten levert het gewas In de eerste twee jaren nog weinig op, vertelde de CTO van Miscancell Marcel van de Peppel. “In het derde jaar heb je de eerste oogst. Daarna oogst je elk voorjaar het gewas. Dan komen wij het graag ophalen.”

Nu het pilotproject is afgerond, is Carbon Farmers op zoek naar agrarische ondernemers die in 2023 willen starten met de teelt van olifantsgras. Hillewaere (Carbon Farming): “We hopen dat er meer mensen mee willen doen aan de teelt van de toekomst. Dit jaar stellen we als voorwaarde dat je minstens 3 en het liefst 5 ha beschikbaar hebt. Het perceel moet je 20 jaar kunnen en willen vastzetten.”

Olifantengras als biobrandstof kan CO2-uitstoot drastisch doen verminderen – Innovation Origins

De productie van bio-ethanol uit olifantengras in combinatie met koolstofopslag kan aanzienlijk bijdragen tot een vermindering van de broeikasgasemissies in de Europese vervoersector.