Hoewel Uber onlangs 1 miljard US dollar heeft opgehaald voor haar divisie zelfrijdende auto’s, is de zelfrijdende autohype op z’n retour. Volgens de Gartner hypecycle volgt elke nieuwe technologie een proces waarbij aan het begin de verwachtingen steeds meer toenemen (bergopwaarts) en wanneer de gestelde doelen en beloftes niet op tijd waargemaakt worden, diezelfde verwachtingen weer afnemen (bergafwaarts). De oorzaak die daaraan ten grondslag ligt, is de onderschatting van de complexiteit van veranderingen. Bovendien is de aandacht in de pers overdreven groot voor onder andere ongelukken met “zelfrijdende Tesla’s of Ubers” en daardoor ontstaat er een vertekend beeld.
We zien de tijd waarin we leven als belangrijker en baanbrekender dan ooit tevoren. We leven als het ware in het moment; de term vijf voor twaalf is alom tegenwoordig. Als ik die term weer voorbij hoor komen, vraag me altijd af hoe laat het dan tijdens de Cubacrisis was; twee voor twaalf misschien? Ook extrapoleren we er op los. Op basis van trendlijnen van een paar jaar worden prognoses gemaakt van twintig jaar en verder, zonder goed te kijken wat de onderliggende waarden zijn van de huidige trendlijnen.
In hét Europese ontwikkelproject van de zelfrijdende auto, genaamd Eureka-Prometheus (1987-1995), werden alle technologieën getest en toegepast die nu min of meer op een level 2 auto zitten. Aan het eind van het project in 1995 legde een Mercedes S-Klasse 1758 km af van München naar het Deense Odense en terug met een flink aantal computers in de kofferbak. De geautomatiseerde Benz reed in 95 procent van de tijd zelfstandig en met snelheden tot 180 km/u, want het was tenslotte in Duitsland.
(Lees verder onder de video)
Stel dat u een tijdreis maakt naar 1995 en de “zelfrijdende Benz” voorbij ziet sjezen; zou u het dan mogelijk achten dat we twintig jaar later in 2015 level 5 robot-auto’s zouden kunnen kopen?
Ondanks de vele marketingpraatjes van autofabrikanten en techbedrijven schat ik in dat we daar zelfs anno nu nog ver van verwijderd zijn. We zullen echter de komende jaren deze marketingpraatjes blijven horen, want als de één roept dat de level 5 zelfrijdende (robot-) auto binnenkort op de markt komt, kan de ander niet achterblijven. De wedstrijd over wie er het verst is, wordt dan ook vooral in de communicatiekanalen en op de CES beurs uitgevochten.
“Automatisering van bestuurderstaken kan veel ongelukken voorkomen. Daardoor is de robotauto-hype toch nog gerechtvaardigd.”
Desalniettemin zijn investeringen in zelfrijdende technologieën erg nodig. In Nederland is het aantal verkeersdoden gestegen van 613 (2017) naar 678 (2018). Uit vele onderzoeken blijkt dat menselijk falen in 90 % van de gevallen de veroorzaker is van auto-ongelukken. Verdergaande automatisering van bestuurderstaken kan dan ook vele ongelukken voorkomen. Daardoor is de robotauto-hype toch nog gerechtvaardigd.
Jan Wouters is manager Innovation van AutomotiveNL, de clusterorganisatie van de Nederlandse automotive industrie. In het jaar dat de auto 250 jaar bestaat schrijft hij voor Innovation Origins over de geschiedenis van innovatie.
Over deze column:
In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Eveline van Zeeland, Maarten Steinbuch, Mary Fiers, Carlo van de Weijer, Lucien Engelen, Tessie Hartjes, Jan Wouters en Auke Hoekstra, probeert Innovation Origins uit te vinden hoe de toekomst eruit zal zien. De zeven columnisten, af en toe aangevuld met gastbloggers, zijn allemaal op hun eigen manier bezig met oplossingen voor de problemen van onze tijd. Zodat Morgen Beter wordt. Hier alle eerdere afleveringen.