Author profile picture

Onderzoekers van het Radboudumc hebben een nog onbekend effect van hydroxychloroquine ontdekt. Het middel remt de werking van een bepaald type witte bloedcellen, dat belangrijk is bij de bestrijding van infecties. Op basis van dit onderzoek is het onwaarschijnlijk dat hydroxychloroquine een gunstig effect heeft bij corona-infecties, schrijven ze in een ‘preprint’ op MedRxiv.

Prof. Dr. Willem Mulder, hoogleraar Precision Medicine aan de faculteit Biomedische Technologie van de Technische Universiteit Eindhoven, is een van de auteurs van het wetenschappelijke artikel, en wijst op de betekenis van dit onderzoek. “Deze studie toont aan dat het onverstandig is om het medicijn profylactisch uit voorzorg voor te schrijven, omdat het aspecifieke immuunsysteem dan gecompromitteerd raakt. Daarnaast zijn gerandomiseerde, placebogecontroleerde trials ontzettend belangrijk om te bepalen wat de werkzaamheid van het middel is in COVID19 patiënten.”

Hydroxychloroquine is een middel dat al jaren gebruikt wordt, oorspronkelijk voor de behandeling van malaria. Inmiddels wordt het ook veel gebruikt om patiënten met reumatische ziekten te behandelen, omdat hydroxychloroquine het afweersysteem afremt. Hoe hydroxychloroquine dit precies doet is niet precies bekend. Momenteel wordt het middel wereldwijd ook gebruikt om patiënten met een corona-infectie te behandelen. Het nut ervan is echter controversieel omdat niet duidelijk is of het werkt en hoe het werkt.

Lees hier meer over het debat over de effectivitteit van Hydroxychloroquine tegen COVID-19

Bij een virusinfectie, ook met het nieuwe coronavirus SARS-CoV-2, is een goede reactie van het afweersysteem essentieel voor de bestrijding van het virus. Is de afweerreactie in het begin van de infectie onvoldoende, dan kan het virus zich verder in het lichaam verspreiden en schade aanrichten. Die verspreiding, bij SARS-CoV-2 soms met ernstige ziekte of overlijden tot gevolg, is precies wat je wilt voorkomen.

Raphaël Duivenvoorden, internist-nefroloog in het Radboudumc: “We hebben gekeken naar de afweerreactie van patiënten die opgenomen werden met een SARS-CoV-2 infectie. We zagen bij hen dat een bepaald type afweercellen, de monocyten, een belangrijke rol spelen in de eerste verdedigingslinie tegen het coronavirus. Daarom zijn we het effect van hydroxychloroquine op deze cellen gaan onderzoeken.”

Getrainde immuniteit

Monocyten kunnen een soort niet-specifiek geheugen ontwikkelen, iets dat ‘getrainde immuniteit’ wordt genoemd. Dankzij dit mechanisme zijn monocyten in staat om een sterkere reactie op bacteriën en virussen ontwikkelen. Op die manier kunnen monocyten bijdragen tot een betere, vroegere bestrijding van binnengedrongen micro-organismen. Duivenvoorden, die het onderzoek coördineerde: “We ontdekten dat hydroxychloroquine de ontwikkeling van dit beschermende mechanisme van ‘getrainde immuniteit’ verhindert. Dat is de reden dat we verwachten dat hydroxychloroquine geen gunstig effect heeft op de immuunrespons bij een SARS-CoV-2-infectie.”

NB: Artikelen in MedRxiv zijn niet door externe deskundigen beoordeeld (niet peer-reviewed).