Knowledge migrants learning that the Netherlands wants to close its borders for them - cartoon created by DALL-E's AI.
Author profile picture

In een tijdperk waarin de wereldwijde concurrentie om geschoold talent piekt, staat Nederland voor een paradoxale en mogelijk zelfdestructieve beleidsverandering. Na de verkiezingen van 22 november is het geluid dat vraagt om een drastische vermindering van het aantal asielzoekers en migranten toegenomen. Zozeer zelfs dat dit thema tot beleid gemaakt zou kunnen worden in een nieuw kabinet.

Hoewel dit voor menigeen – bijvoorbeeld in de achterban van NSC en PVV – lijkt als een beweging om nationale belangen te beschermen, is het resultaat precies omgekeerd en zijn de implicaties van zo’n beleid diep verontrustend.

De huidige drang in het parlement om immigratie te beperken is een regelrechte aanval op de ‘kenniswerkersregeling‘ en treft daarmee het hart van de Nederlandse strategische, industriële en zelfvoorzienende economie. Kennismigranten, óók die van buiten de EU, zijn sleutelfiguren in sectoren zoals de high-tech en maakindustrie. Door een vermindering van deze essentiële krachten te overwegen, riskeert Nederland niet alleen zijn innovatieve geest te verstikken, maar ook zijn industriële kracht te eroderen.

Cynisch resultaat

De implicaties van zo’n beleid zijn niet alleen theoretisch, maar hebben ook echte gevolgen. Neem ASML, het vlaggenschip van de Nederlandse technologische kracht en een wereldleider in de halfgeleiderindustrie. Door de verbondenheid aan de toeleveringsketen in en rond Nederland zal dat bedrijf niet zomaar een nieuwe locatie kunnen kiezen, maar een inperking van de mogelijkheden om talent van buiten de EU aan te nemen is hoe dan ook een argument om voor de eerstvolgende nieuwe uitbreiding niet per se alleen binnen Nederland te kijken. Voor het bedrijf zelf zou dat vooral onhandig gedoe zijn, maar wel overkomelijk. Op wereldschaal zal het evenmin dramatisch zijn. Maar de echte paradox ligt op nationaal niveau: de Nederlandse economie – zowel voor het BNP als onze mondiale concurrentiepositie – zou er wel degelijk een gigantische klap door krijgen. Een cynisch resultaat voor de stromingen die claimen dat dichte grenzen nodig zijn voor nationale voorspoed.

Overhaast en populistisch

Migratiebeperking is een overhaaste en populistische wens, gespeend van enige vooruitziende blik en begrip van het mondiale economische landschap. Het weerspiegelt een zorgwekkende trend van het prioriteren van kortetermijn politieke winsten boven langetermijn economische stabiliteit en groei. De kenniswerkersregeling is een cruciale route geweest voor Nederland om het beste wereldwijde talent aan te trekken en te behouden, waardoor innovatie wordt gestimuleerd en aanzienlijk bijgedragen wordt aan de economische gezondheid van de natie. Deze stroom van expertise beperken betekent het levensbloed van het Nederlandse innovatie-ecosysteem afsnijden.

Nationale veiligheid

Er is meer dat niet deugt aan deze wens, die door sommigen zelfs wordt gekoppeld aan een pleidooi om voor het gemak maar helemaal uit de EU te treden. Alleen al het nastreven van zo’n beleidsrichting isoleert Nederland binnen het EU-kader en zendt een verontrustend signaal naar de internationale gemeenschap over onze toewijding aan openheid en samenwerking. En daarmee wordt direct ook duidelijk dat een beperking van kennismigranten niet alleen een migratiekwestie is; het is een kwestie van nationale veiligheid en mondiaal concurrentievermogen.

Laten we er alles aan doen om de partijen die komende tijd starten met hun onderhandelingen voor een nieuw kabinet te doordringen van de implicaties van hun kortzichtige wensen. De wereld is op alle fronten in beweging; dit is een tijd voor reflectie en strategisch denken, niet voor overhaaste beslissingen die decennia van vooruitgang en welvaart teniet kunnen doen. De toekomst van de Nederlandse innovatieve en industriële kracht hangt af van de keuzes die komende weken (maanden?) worden gemaakt.