De voedings- en genotmiddelenindustrie gooiden vorig jaar het meeste bedrijfsafval weg. Goed voor 8,3 miljoen ton. Het afval werd bijna volledig hergebruikt, als meststof of veevoer bijvoorbeeld. De overige bedrijfstakken van de industrie waren goed voor een afvalberg van 5,3 miljoen ton. Daarvan werd 79 procent gerecycled. Dit blijkt uit cijfers van het CBS. Het afgelopen jaar hebben innovaties rondom afvalwerking voor nog meer recycling gezorgd. Dat levert bijzondere, nieuwe producten op. Dit zijn vijf van de meest innovatieve ontwikkelingen van dit jaar.
1) Groene waterstof
De onderzoekers van het Fraunhofer-instituut voor productietechniek en automatisering (IPA) zijn begonnen met het testen van verschillende technieken om biomassa en plantenresten om te zetten in groene waterstof. Een van deze technieken is gebaseerd op paarse bacteriën, vernoemd naar hun kleur. Deze fotosynthetische bacteriën kunnen afval omzetten in waterstof door middel van licht. Er is nog wel een paar jaar aan onderzoek nodig voordat de minuscule organismes op grote schaal kunnen worden ingezet.
Een andere techniek die de onderzoekers uittesten is vergisting. “Het grootste nadeel van dit proces is dat we er niet een heel hoog rendement waterstof uit halen in vergelijking met andere methoden”, vertelt Johannes Full. Hij is hoofd van de groep Duurzame ontwikkeling van bio-intelligente technologieën bij Fraunhofer IPA. “Omgekeerd is het een energie-efficiënte procedure dat kan plaatsvinden in standaard bioreactoren. Het is een upgrade van de biogasverwerking door naast biogas nog een ander product te leveren, namelijk waterstof.” Volgens de onderzoeker kan het waterstof-rendement wel verhoogd worden. Daarvoor moeten slimme regelsystemen bedacht worden voor de reactor, zodat het elk soort afval zo optimaal mogelijk behandeld.
2) Zeep en plantenpotten
Start-up Seenons helpt bedrijven met het verwerken van diverse afvalstromen. Van het gebruikelijke restafval tot koffiedrap en sausemmers. Er kunnen 27 soorten bedrijfsafval aangemeld worden. In de toekomst komen daar nog meer bij. Het jonge bedrijf heeft daarvoor een platform ontwikkeld. Bedrijven die afval hebben, logistieke bedrijven en afvalverwerkers kunnen zich hierop aansluiten. Zo worden ze met elkaar in contact gebracht. Het platform laat ook meteen zien welke producten er van het afval zijn gemaakt en hoeveel CO2 ermee bespaard is.
Zo worden sinaasappelschillen omgezet in grondstoffen voor zeep, als bindmiddel voor voeding, biogas en veevoer. Koffiedrap blijkt ook een waardevolle grondstof te zijn. Het kan bijvoorbeeld weer gebruikt worden om oesterzwammen op te kweken. Daarnaast kan het gemengd worden met kunststof om plantenpotten mee te maken. “De visie van het bedrijf is echt een wereld zonder afval, maar onze ‘big, hairy and audacious goal‘ is een halve megaton aan afval besparen voor 2026”, vertelt CMO Kim Taylor. “Landelijk is het doel om in 2050 circulair te zijn. Wij vinden dat het wel sneller kan en moet. Als iedereen het wil en er komt meer regelgeving, dan kunnen we het nog voor 2050 realiseren.”
3) Ethyleenglycol en tereftaalzuur
Bij het maken van een T-shirt wordt 2700 liter water verbruikt. Dat is genoeg om één persoon voor 2,5 jaar van drinkwater te voorzien. Start-up HTEX ontwikkelde een recyclingtechniek waarmee ze kledingafval omzetten in de oorspronkelijke grondstoffen voor polyester: ethyleenglycol en tereftaalzuur. Van deze bestanddelen kan opnieuw kleding gemaakt worden.
Daarvoor gebruikt de start-up een technologie genaamd hydropyrolyse. Hierbij wordt de textiel in een reactor geplaatst, waarna het bij hoge temperaturen en onder hoge druk uiteenvalt in moleculen. “Die reactor is geen rocket science”, vertelt CEO Niek Hokken. “Niet meer althans. De uitdaging lag bij het voorbereiden van het materiaal voordat het de reactor in gaat, zodat het reactieproces zo efficiënt mogelijk verloopt. En bij het omzetten naar een continuproces, zodat we minder energie nodig hebben.” De start-up biedt nu kant-en-klare oplossingen voor het recyclen van kleding.
4) Straatmeubilair
Start-up VanAfval maakt straatmeubilair van laagwaardig kunststofafval dat anders wordt verbrand. Denk dan aan banken, afvalbakken en bloembakken. “Het gaat om gemixte laagwaardige kunststoffen, zoals bijvoorbeeld chipszakken”, vertelt Manager Operations Niek Jansema. “Wij zorgen ervoor dat het afval terecht komt in een nieuwe cyclus, waarbij wij dus straatmeubilair maken voor onder andere gemeenten, van afval dat ook wordt ingezameld door de gemeenten.”
Het meubilair gaat veertig jaar mee en er is geen tussentijdse onderhoudsbeurt nodig. Aan het einde van de levensloop kunnen de meubels weer gerecycled worden. Naast het straatmeubilair wil het ook onderzoeken of ze lantaarnpalen kunnen maken van het ingezamelde plasticafval. “Als we ze dan ook kunnen voorzien van een zonnecollector hebben we een mooi, duurzamer alternatief bedacht voor de conventionele lantaarnpaal.”
5) Palen en planken
In de Eemshaven in Groningen staat de ‘Unwastor’. Zo wordt de test- en demofabriek van de Een Australisch-Nederlandse Joint-Venture UPPACT ook wel genoemd. De fabriek is in staat om onbehandeld kunststof- en textielafval te verwerken tot recyclebare producten. “Gebruikte sigarettenpeuken, gymschoenen en grasvelden. Onze machine kan het allemaal aan”, zegt CEO en co-founder Jan Jaap Folmer. Het bedrijf wil een bijdrage leveren aan een volledig circulair, regionaal ecosysteem om plasticvervuiling tegen te gaan.
Plastics worden normaal gesproken tijdens het recyclingproces verwarmd tot 180 graden. In de Unwastor worden eerst alle verschillende plastics op hun eigen smeltemperatuur gebracht. Daarna wordt alles door elkaar gemengd. “Er ontstaat dan een stevig materiaal. De moleculen liggen namelijk als een berg spaghettislierten door elkaar en dat hecht wél goed.” In de demofabriek worden onder meer palen en planken geproduceerd van het gerecyclede plastic.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
