© Holst Centre
Author profile picture

“Als je het gewoon kan bedenken, is het blijkbaar niet goed genoeg.” Directeur John Baekelmans heeft de lat behoorlijk hoog gelegd voor zijn mensen bij imec Nederland. De Nederlandse tak van het van oorsprong Vlaamse onderzoeksinstituut dat samen met het Nederlandse TNO in Holst Centre op de High Tech Campus huist, is een wereldtopper in toegepast onderzoek rond Internet-of-Things en Connected Health.

Embracing a Better Life”: met die slogan wil imec de wereld duidelijk maken welke doelen het nastreeft. En hoe goed dat ook lukt, in een winkel zal niemand ooit een product met de naam imec – of Holst Centre – tegenkomen. Baekelmans: “Wij maken geen eindproduct, wij creëren innovaties. Wij zijn een research company, onze taak is om bedrijven die wel marktproducten leveren warm te maken voor ons werk.”

“Wij maken geen eindproduct, wij creëren innovaties.”

John Baekelmans imec
John Baekelmans, imec

Imec is een non-profit organisatie die voor 70% door de markt en 30% door overheden wordt gefinancierd. Zo’n tien jaar geleden vestigde het zich op verzoek van Philips in het Holst Centre op de High Tech Campus Eindhoven. Daarmee was het een van de eerste externe organisaties op de campus. In TNO vond imec al snel een logische partner: “Wij zijn goed in meten, TNO in het draagbaar maken van alles wat meetbaar is”, legt Baekelmans uit. “Wij passen perfect bij elkaar.”

Baekelmans, die nu ruim een jaar de scepter zwaait over imec Nederland, is zelf ook een fanatiek gebruiker van de wearables die hieruit kunnen ontstaan. “Ik probeer fit te blijven door te meten”, zegt hij met een blik op zijn smartwatch. “Ik doe dat al jaren – en het helpt!”

“Outcome based research, voor universiteiten is dat toch nog lastig”

Hoewel imec dus geen winstoogmerk heeft, wordt de organisatie wel volledig als een bedrijf gerund, verzekert Baekelmans. “Heel precies: wij zijn een research business. Hoe beter we zijn in het naar de markt brengen van onze kennis, des te dichter we bij onze targets komen. En die targets, die zijn super-commercieel. Daarin schuilt ook ons succes, daarom worden we zo gewaardeerd. Je ziet nu dat universiteiten ook wel een stukje opschuiven naar toegepast onderzoek, maar daarin zullen ze nooit zo goed worden als wij. Wij garanderen resultaat en juist om die reden werken bedrijven met ons. Outcome based research, voor universiteiten is dat toch nog lastig.”

Er zijn veel manieren om het succes van imec te meten, zegt Baekelmans. “Maar een betalende klant is en blijft voor ons het beste bewijs dat we het goed doen. Philips is daar een goed voorbeeld van. We hebben een langdurige relatie met ze, vooral op het gebied van healthcare technologie.”

“Een betalende klant blijft voor ons het beste bewijs dat we het goed doen”

Holst Centre en TNO mogen – in elk geval in Nederland – inmiddels gevestigde namen zijn, imec is dat nog allerminst. Baekelmans beseft dat er op dat gebied nog veel werk aan de winkel is. “Voor een deel komt dat natuurlijk door de constructie waarbinnen we werken, maar in Den Haag zouden we als imec echt wel beter op de kaart moeten komen.” Niet dat de organisatie zich puur op Nederland richt trouwens: “Juist omdat het in ons werk om grote investeringen gaat en over lange periodes van ontwikkeling, hebben we vaak te maken met buitenlandse klanten. Maar gelukkig zijn er ook geregeld ziekenhuizen en bedrijven uit de regio bij ons onderzoek betrokken. De kennis die wij op doen vertalen wij ook naar lokale projecten zoals het Vitality Living Lab en Nano4sports.”

Imec is niet alleen wat klanten betreft een internationale organisatie, ook intern is het een wereldspeler, met 22 nationaliteiten op de loonlijst. Het “wereldmerk imec” is in trek bij internationaal talent en trekt kenniswerkers van over de hele wereld naar Brainport. Die mensen zijn actief in twee hoofdgroepen: internet-of-things (IoT) en connected health.

Internet-of-things: sensortechnologie met maatschappelijke impact

De IoT-groep heeft drie hoofdthema’s onder zijn hoede: ultra low power radio (communicatieprotocollen via bijvoorbeeld bluetooth en wifi, waar het bij imec allemaal ooit mee begon), environmental sensing (met relatief goedkope sensoren heel exact de kwaliteit van lucht of water meten) en slimme gebouwen en steden (exacte metingen van de lucht- en waterkwaliteit). Baekelmans wijst op een klein kastje in de hoek van de kamer: “Kijk, in alle ruimtes hier in ons gebouw hangen van die sensoren. Daardoor kunnen we niet alleen alles meten wat hier gebeurt, maar de gebruikers van de ruimte op basis daarvan ook directe adviezen geven. Onze klanten zijn de gebouwenautomatiseerders. Omdat wij kunnen detecteren hoeveel mensen in de kamer zijn en wanneer de lucht minder goed wordt, kan een gebouwenautomatiseerder roepen: ‘We offer best quality air in your building’. Het start met de sensor, maar het gaat natuurlijk om de data die we eruit halen, de insights. Dat betekent dat er nu dus minstens zoveel software- als hardware-mensen in ons team zitten.”

Van de binnenruimte naar de bebouwde omgeving is dan een logische stap. Met smart cities heeft Baekelmans al langer ervaring; ook in zijn vroegere functie bij Cisco viel dat thema al binnen zijn verantwoordelijkheden. “Ook hier gaat het tegenwoordig veel meer om inzichten dan om technologie. Antwerpen is onze teststad, dankzij een miljoeneninjectie van de Vlaamse overheid. Wij zijn er volledig verantwoordelijk voor het vinden van oplossingen om de lucht schoner te krijgen; echt toegepast onderzoek dus. Heel gaaf om dat te kunnen laten zien: we zijn letterlijk bezig het leven in die stad aangenamer te maken.”

imec Vlaanderen waterkwaliteit

Voor het eerst worden waterkwaliteitsensoren die zijn ontwikkeld door imec Nederland ingezet om de waterkwaliteit in de rivier de IJzer in België te meten en advies te geven voor verbetering

Het blijft trouwens niet bij wegen en gebouwen. “Onze ionen-sensoren, die waterkwaliteit kunnen meten, zetten we sinds kort in voor grootschalige projecten in watermanagement. Afgelopen week hebben wij voor het eerst in België in de rivier de IJzer een netwerk van kleine watersensoren geplaatst, een echte doorbraak. Die dingen zijn hier in Eindhoven ontwikkeld. Het doel is uiteindelijk om sensoren zo klein en goedkoop te maken dat ze straks overal gebruikt kunnen worden om real-time waterkwaliteit te meten en objectief advies te geven om de kwaliteit te verbeteren. Watertekorten zijn reëel, we moeten zuinig omgaan met de resources die we nog hebben. Het is niet toevallig dat dit soort oplossingen door onze mensen hier worden bedacht en gemaakt. Technologische innovatie in watermanagement is cruciaal voor de wereld van morgen.”

imec Vlaanderen

Bij de officiële presentatie van de watersensoren in Vlaanderen

Connected Health

Ook de groep rond connected health heeft drie hoofdthema’s: wearables, toepassing van data uit die wearables, en ingestibles of insertibles. “Dat laatste is misschien nog het minst bekend, maar wel heel kansrijk: het gaat om meetinstrumenten die worden ingeslikt of met een operatie ergens in het lichaam worden geplaatst. Denk aan een pil die je inneemt, waarna je deze met je smartphone aan de buitenkant van je lichaam kunt volgen en besturen. Of aan sensoren die onder de huid op een prothese worden geplaatst; zo is heel mooi meetbaar hoe snel iemand geneest en hoeft deze persoon daarvoor niet meer elke keer naar het ziekenhuis te komen om röntgenfoto’s te laten maken.”

imec headset EEGVoor de wearables richt imec zich eveneens op de health sector. “Met onze health patch, die we samen met TNO hebben ontwikkeld, kunnen we heel nauwkeurig hartfuncties meten, ook weer met als doel mensen veel minder voor controles naar het ziekenhuis te laten komen. Maar naast deze ecg’s hebben recentelijk ook grote stappen gezet met eeg’s: brain monitoring. De meeste mensen kennen nog wel de foto’s van patiënten met een badmuts op waaruit dan tientallen draadjes komen, maar wij hebben dat doorontwikkeld in een simpele, goed draagbare en draadloze band om het hoofd. Samen met het Japanse Nihon Kohden is dat product tot stand gekomen en inmiddels hebben zij alle patenten van ons overgenomen.”

Maar het is niet alleen health binnen de wearables-groep. Inmiddels zit imec ook met grote gameontwikkelaars aan tafel om te kijken of de “next generation gaming experience” bereikbaar is. Baekelmans: “Stel je voor dat je geen controller meer hoeft te gebruiken, maar simpelweg door ‘spring’ of ‘schiet’ te denken die game kunt besturen?”

“Stel je voor dat je geen controller meer hoeft te gebruiken, maar simpelweg door ‘spring’ of ‘schiet’ te denken die game kunt besturen?”

Ook het gebied van de electro oculografie (eog) komt dan van pas: “We hebben een bril ontwikkeld die ongelofelijk nauwkeurig het elektrisch veld van de ogen meet: elke oogbeweging verandert zo in een opdracht.” (zie hoofdfoto) En minstens zo interessant: de bifocale contactlens, inclusief chip en batterij op een paar vierkante millimeters. Omdat al die metingen data opleveren, kan imec er uiteindelijk ook voor zorgen dat de slag naar het gedrag van de gebruikers wordt gemaakt. “Roken, overgewicht, als je de ‘triggers’ weet te vinden, wordt het ook makkelijker om die te ontkrachten.”

Als John Baekelmans íets duidelijk kan maken, dan is het wel hoeveel fundamentele maatschappelijke en persoonlijke uitdagingen dankzij de inspanningen van imec een stap dichter bij een oplossing komen. Letterlijk ‘embracing a better life’ dus. Niet dat de prototypes die het Holst Centre op de High Tech Campus verlaten, morgen in de winkel liggen, maar dát ze er komen, staat wel vast. Vol met oplossingen die niemand vooraf had kunnen bedenken, maar juist daardoor bij imec konden ontstaan.