Na een nat voorjaar is de zomerdroogte weer terug. Komende tijd krijgen we te maken met oplopende temperaturen en verdamping, en dat heeft invloed op onze akkers. De opwarming van de aarde is de boosdoener. Als gevolg hiervan neemt het aantal droge periodes wereldwijd toe. Ook de landbouw in westelijke gebieden komt steeds meer onder druk te staan door de klimaatverandering: tropische hittegolven doen oogsten instorten en extreme regenval doet vruchtbare gronden wegspoelen. Tegelijkertijd is het grondwaterpeil juist laag in de droge periodes. We lichten drie oplossingen uit die de landbouw kunnen redden in tijden van droogte.
Zilte teelt
Door langdurige droogtes en een stijgende zeespiegel krijgt Nederland steeds meer last van zout water in de bodem. Veel huidige voedselgewassen zijn daar niet tegen bestand. In het EU-project Saline Farming (SalFar) werken verschillende partijen samen aan oplossingen voor de landbouw om met zout te leren leven.
Een van de conclusies uit het onderzoek: zilte teelt is wel degelijk mogelijk, mits de juiste kennis wordt toegepast en er sprake is van goed bodemmanagement. Er werd onder andere gekeken naar traditionele landbouwgewassen die zouttolerant zijn, maar die ook in niet-zilte omstandigheden een aanvaardbare productiviteit hebben. Bepaalde aardappelrassen bleken het goed te doen in zilte grond, terwijl ook de smaak verbeterde. Ook teelt met wortels en diverse koolsoorten bleek mogelijk.
Slim ploegen
Ploegen is bijzonder lastig als de grond erg droog is. Maar de technologie van het Duitse bedrijf Kronos kan goed van pas komen. De toepassing heet Rotapull.
De Rotapull wordt getrokken door een trekker met ingebouwde sensortechnologie, de veldscanner. Hij controleert de kwaliteit van de bewerkte grond. Met een vertraging van slechts enkele seconden – nadat de trekker slechts drie tot vijf meter heeft afgelegd – geeft hij deze informatie door aan de bestuurder van de trekker. Die kan onmiddellijk de parameters van de Rotapull aanpassen aan de bodemkwaliteit van het stuk veld dat hij op dat moment aan het ploegen is. Naast droge grond, kunnen ook zandgrond en natte percelen efficiënter worden geploegd met de Kronos-technologie.
Biologische hydrogel
Hydrogel kan ons ook van pas komen. Deze gel wordt gewoonlijk in korrelvorm op de bodem aangebracht. Het kan grote hoeveelheden water opnemen en langzaam weer afgeven aan het milieu. De beschikbare hydrogeltechnologieën bevatten echter vaak nog synthetische grondstoffen. Bovendien voldoen ze niet altijd aan de verwachtingen: veel synthetische gels binden het water, maar geven het nauwelijks weer vrij.
De biologische hydrogel van Agrobiogel is gebaseerd op natuurlijke grondstoffen en is volledig biologisch afbreekbaar. Aarde die vermengd is met deze hydrogel kan tot 95 procent van het binnensijpelende water absorberen. Zo kan tot veertig procent worden bespaard op irrigatie. Agrobiogel absorbeert regenwater en voedingsstoffen uit meststoffen in de bodem, slaat deze op en geeft ze weer af aan de bodem wanneer deze uitdroogt. Op die manier kan de gel uitdroging tegengaan en een onregelmatige of verminderde watertoevoer compenseren. Daarmee zou het product een antwoord kunnen zijn op de wereldwijd toenemende droge periodes en helpen het zoetwaterverbruik te verminderen.