Kunstmatige intelligentie staat op het punt de journalistieke praktijk compleet op zijn kop te zetten, waarbij generatieve AI nieuwe perspectieven biedt voor de sector. Volgens een rapport van het JournalismAI initiatief van de London School of Economics and Political Science (LSE) gelooft bijna driekwart (73%) van de nieuwsorganisaties dat generatieve AI nieuwe kansen biedt voor de journalistiek. De respondenten, die wereldwijd meer dan 100 nieuwsorganisaties vertegenwoordigen, zeiden geëxperimenteerd te hebben met genAI voor verschillende taken, waaronder het programmeren, het genereren van afbeeldingen en het schrijven van samenvattingen. Dergelijke toepassingen ondersteunen de efficiëntie van de nieuwsproductie en maken journalistieke capaciteit vrij voor creatiever werk.
David Caswell, een AI-expert, gaat in een nieuw artikel op Medium dieper in op het transformatieve potentieel van generatieve AI in de nieuwsindustrie. Na de lancering van ChatGPT in 2022 is er een golf van interesse in AI-gedreven innovatie binnen nieuwsredacties ontstaan. De volledige integratie van deze technologieën in journalistieke workflows blijft echter beperkt. Caswell, die voor zijn onderzoek meer dan 40 nieuwsorganisaties heeft bezocht, onderstreept het belang van speciale initiatieven en infrastructuur om de invoering van AI te vergemakkelijken.
De benaderingen variëren van op efficiëntie gerichte strategieën tot productuitbreiding en -differentiatie. AI-toepassingen in het nieuws omvatten back-end operaties, taaltaken, mediatransformaties en nieuwsmonitoring. Vanzelf gaat dat echter niet. Nieuwsredacties die klaar zijn voor AI moeten waarschijnlijk gaan werken aan professioneel ‘prompt management’, een infrastructuur voor gepersonaliseerde ervaringen en adaptieve, multidisciplinaire teams met AI-vaardigheden. Nu AI het informatie-ecosysteem opnieuw vormgeeft, moeten nieuwsredacties vaardigheden ontwikkelen in AI-ondersteunde journalistiek om voorop te blijven lopen, zegt Caswell.
AI-potentieel in de journalistiek
Generatieve AI-technologieën onderscheiden zich van andere AI-technologieën door hun toegankelijkheid, lage technische vaardigheidseisen en het vermogen om de context te begrijpen. Dit maakt ze bijzonder geschikt voor integratie in journalistieke workflows. Het gebruik van AI in de nieuwsproductie is echter niet zonder uitdagingen. Meer dan 60% van de respondenten uitte zijn bezorgdheid over de ethische gevolgen van AI voor journalistieke waarden, zoals nauwkeurigheid, eerlijkheid en transparantie.
Uitdagingen en oplossingen
Hoewel AI-technologieën veelbelovende vooruitzichten bieden voor de productie van nieuws, is de integratie ervan in nieuwsredacties niet eenvoudig. De uitdagingen zijn vooral groot voor nieuwsredacties op het zuidelijk halfrond, waar taal, infrastructuur en politieke hindernissen voor extra obstakels zorgen. De economische en sociale voordelen van AI zijn geconcentreerd in het Noorden, waardoor de mondiale ongelijkheid kan toenemen. Ondanks deze uitdagingen maakt de integratie van AI in nieuwsredacties vorderingen. De auteurs van het rapport benadrukken de mogelijkheid voor journalisten om meer ‘menselijk’ werk te doen met behulp van AI, waardoor journalistiek mogelijk efficiënter, effectiever en betrouwbaarder wordt.
Jeremy Gilbert, de Knight Chair in Digital Media Strategy aan de Northwestern University, sluit zich hierbij aan. Gilbert benadrukt het transformatieve potentieel van generatieve AI en beweert dat het de manier waarop mensen werken eerder zal veranderen dan vervangen. Hij pleit voor een ethisch gebruik van AI en transparantie in de journalistiek, waarbij hij suggereert dat generatieve AI kan helpen bij taken als transcriptie, samenvatten en data-analyse. Tegelijkertijd blijven menselijke journalisten essentieel voor kwaliteitsjournalistiek.
De visie van de leiders in de nieuwssector
Leiders in de sector hebben gemengde gevoelens; er is zowel pessimisme als optimisme met betrekking tot AI. New York Times-uitgever A.G. Sulzberger waarschuwt dat AI het informatie-ecosysteem kan overspoelen met verkeerde informatie. Reuters hoofdredacteur Alessandra Galloni benadrukt het belang van het betrekken van journalisten bij het goedkeuren van AI-gegenereerde content.
Ondanks deze zorgen zijn er ook succesverhalen. Schibsted, een Noorse mediagroep, heeft succes geboekt met AI bij het maken van geautomatiseerde weeravatars en automatische samenvattingen in redactiekamers. De Washington Post heeft een AI-taskforce en een speciale AI-hub opgericht om zijn AI-capaciteiten te verbeteren. Leiders in de media benadrukken het belang van leren, experimenteren en het vaststellen van standaarden om de impact van AI op de journalistiek te navigeren.
AI en verder
AI zal een steeds grotere rol gaan spelen in de journalistiek. Gilbert ziet een toekomst waarin generatieve AI journalisten in staat stelt om verhalen te leveren die zijn afgestemd op de voorkeuren van het individuele publiek, waardoor journalistiek toegankelijker en boeiender wordt. Het rapport van het JournalismAI-initiatief geeft aan dat bijna 80% van de respondenten een toenemend gebruik van AI in nieuwsredacties verwacht.
De integratie van AI in de journalistiek biedt zowel kansen als uitdagingen. Hoewel AI journalistieke capaciteit kan vrijmaken voor creatiever werk, blijven ethische overwegingen en de behoefte aan menselijk toezicht van het grootste belang. Ondanks de bezorgdheid maakt de sector vooruitgang in het benutten van het potentieel van AI en zal AI een belangrijke rol spelen in de toekomst van de journalistiek.