a job threatened or supported by AI? - AI-generated image.
Author profile picture

Een diepgaand veldonderzoek laat zien hoe kunstmatige intelligentie (AI) de journalistiek herdefinieert, met een focus op efficiëntie en rationalisatie, maar ook bezorgdheid over de afhankelijkheid van techgiganten en mogelijke verplaatsing van banen. Het onderzoek, met inzichten uit 170 interviews met nieuwsmedewerkers en experts, benadrukt de rol van AI in taken zoals transcriptie en gegevensanalyse, wat bijdraagt aan de productiviteit maar ook vragen oproept over betrouwbaarheid en journalistieke autonomie. Nu AI steeds meer invloed krijgt, ontstaat er een debat over de langetermijneffecten ervan op de kwaliteit van het nieuws en de publieke arena. Het onderstreept de noodzaak van voorzichtige integratie en ethische kaders om ervoor te zorgen dat AI de behoeften van de sector dient zonder de kernwaarden te ondermijnen.

Waarom je dit moet weten

AI regeert de wereld, en de journalistiek is verre van onaangetast. Dit onderzoek laat zien hoe de sector zelf over deze ontwikkeling denkt.

De uitgebreide studie getiteld ‘Artificial Intelligence in the News: How AI Retools, Rationalizes, and Reshapes Journalism and the Public Arena’ verkent het genuanceerde landschap van AI in de journalistiek. Het rapport is gebaseerd op uitgebreide interviews in de VS, het VK en Duitsland — bij onder meer The Guardian, Bayerischer Rundfunk, the Washington Post, The Sun, en de Financial Times — en belicht de motivaties, toepassingen en zorgen die gepaard gaan met de integratie van AI in de nieuwsindustrie.

Inzicht in de impuls

Nieuwsorganisaties stappen over op AI, daartoe gedreven door een combinatie van technologische vooruitgang, druk vanuit de markt en de belofte van innovatie. De sector staat voor financiële uitdagingen en is op zoek naar oplossingen om activiteiten te stroomlijnen en concurrerend te blijven. AI lijkt een baken van efficiëntie in een zee van onzekerheid en kan een revolutie teweegbrengen in de manier waarop nieuws wordt geproduceerd en verspreid.

Het onderzoek toont aan dat de meest gunstige toepassingen van AI in redactielokalen vaak worden onderschat. AI is allesbehalve een wondermiddel, maar heeft taken op zich genomen die variëren van geautomatiseerde transcriptieservices tot dynamische paywalls en geavanceerde tools voor data-analyse. Deze toepassingen hebben geleid tot tastbare productiviteitswinst, zij het met wisselend succes en beperkingen op basis van specifieke contexten.

De aantrekkingskracht van efficiëntie

Efficiëntie is een cruciale factor bij de toepassing van AI door nieuwsorganisaties. Er zijn voorbeelden in overvloed van AI die taken stroomlijnt die vroeger veel mankracht kostten. Transcriptie, bijvoorbeeld, is veranderd van een moeizaam proces in een proces dat in een fractie van de tijd kan worden voltooid, dankzij de vooruitgang in AI-mogelijkheden.

Dynamische paywalls, aangedreven door machine learning algoritmes, voorspellen nu vakkundig de kans dat een lezer een betalende abonnee wordt, waardoor de conversie aanzienlijk wordt verhoogd. Het potentieel van AI om de productiviteit te verhogen is duidelijk, maar het is niet zonder beperkingen. De betrouwbaarheid van AI-resultaten en de kans op reputatieschade door onnauwkeurigheden vormen voortdurende uitdagingen.

Rationalisatie versus menselijke intuïtie

De introductie van AI in redactielokalen betekent een verschuiving naar rationalisatie, waarbij technologie de menselijke intuïtie verdringt met het oog op efficiëntie en snelheid. Deze overgang gaat echter niet zonder weerstand gepaard. Journalisten en nieuwsmedewerkers maken weliswaar gebruik van AI voor verschillende taken, maar blijven op hun hoede voor de mogelijke uitholling van de redactionele autonomie en de discretionaire besluitvorming die fundamenteel is voor de journalistieke praktijk.

Hoewel AI momenteel eerder nieuwsmedewerkers helpt dan vervangt, is er geen garantie dat dit evenwicht zal blijven bestaan, concluderen de onderzoekers. De technologie is volwassen genoeg om sommige journalistieke rollen te vervangen, direct of indirect, door de behoefte aan menselijke arbeid te verminderen. De bezorgdheid gaat niet alleen uit naar baanzekerheid; het gaat erom dat de kwaliteit van het nieuws en de rol ervan in het informeren van het publiek gewaarborgd blijft.

AI en de publieke arena

De effecten van AI op de publieke arena, een ruimte die van vitaal belang is voor de democratie, zullen grotendeels afhangen van de manier waarop nieuwsorganisaties met deze technologie omgaan. Het rapport benadrukt dat AI niet automatisch de journalistiek of de kwaliteit van informatie zal verbeteren. In plaats daarvan zal het positieve effect het gevolg zijn van bewust en doelgericht gebruik door nieuwsorganisaties.

Terwijl AI nieuwsorganisaties verandert, breiden de gevolgen zich uit naar het publieke domein, waardoor het weefsel van de democratie kan worden aangetast. Nieuwsorganisaties, die van oudsher worden gezien als poortwachters van informatie, moeten door dit nieuwe landschap navigeren met een scherp bewustzijn van hun cruciale rol in het handhaven van democratische waarden.

Ongelijkheid in de AI-race

De opkomst van AI in de journalistiek zal waarschijnlijk de bestaande ongelijkheid binnen de sector versterken. Goed gefinancierde, internationale uitgevers hebben al een voorsprong, terwijl lokale nieuwsorganisaties en organisaties op ht zuidelijk halfrond achterblijven. Het rapport wijst erop dat het van cruciaal belang is dat deze kleinere organisaties worden betrokken bij de voortdurende discussies over de rol van AI in het nieuws.

Bovendien leidt de groeiende afhankelijkheid van de nieuwsindustrie van technologiebedrijven voor AI-infrastructuur en -producten tot zorgen over de onafhankelijkheid. Naarmate AI-gebaseerde gebruikerservaringen meer voorkomen, kan de zichtbaarheid van nieuwscontent afnemen, waardoor de nieuwsindustrie verder verzwakt.

Weerstand, regelgeving

De invoering van AI binnen nieuwsorganisaties verloopt niet probleemloos. Verschillende factoren, van organisatorische weerstand tot wettelijke hindernissen, zullen bepalend zijn voor de snelheid waarmee AI wordt ingevoerd en de daaropvolgende impact op de journalistiek. Het rapport onderstreept dat technologie alleen de bredere politieke, sociale en economische uitdagingen van de nieuwsindustrie niet kan oplossen.

Het onderzoek erkent ook dat de productie van nieuws inherent niet-gestandaardiseerd is, met name in onderzoeksjournalistiek waarbij complexe datasets en zorgvuldige fact-checking komen kijken. Daarom is het automatiseringspotentieel van AI in deze context beperkt. Het menselijke element, met zijn nuances en kritische oordeel, blijft onmisbaar.

De complexiteit van AI-integratie

De integratie van AI in nieuwsredacties is complex en vereist een balans tussen innovatie en ethische overwegingen. De ontwikkeling van kaders om deze balans te beheren is cruciaal, net als de erkenning van de beperkingen van AI bij het bereiken van optimale efficiëntie. Het rapport stelt een hybride systeem voor waarbij AI-aanbevelingen worden aangevuld met menselijke besluitvorming, waarbij beide sterke punten worden gecombineerd.