De Nederlanders bereiden zich voor op de parlementsverkiezingen op 22 november. Terwijl Nederland vasthoudt aan traditionele stemmethoden, geeft technologie onmiskenbaar vorm aan de politiek, bijvoorbeeld in Estland. We gaan dieper in op hoe online stemmen, deepfakes en chatbots het politieke domein beïnvloeden.
- Nederlanders houden vast aan traditionele stemmethoden, terwijl in Estland een e-governance revolutie gaande is.
- Politieke partijen vertrouwen steeds meer op big data.
- Ook deepfakes en chatbots beïnvloeden het stemproces.
Online stemmen: goed of slecht?
Terwijl Nederlanders vasthouden aan traditionele stemmethoden, heeft de komst van technologie geleid tot een groeiende discussie over digitale verkiezingen. Is het een goed idee om verkiezingen via internet te laten verlopen? Het is niet aan te raden, is de conclusie van het onderzoeksteam van Bernard van Gastel, universitair docent informatica aan de Universiteit Nijmegen. Sinds 2019 werken wetenschappers uit verschillende vakgebieden, waaronder filosofie, geschiedenis, recht en informatica, samen aan dit onderwerp.
Thuis stemmen via een computer is technisch niet heel ingewikkeld. Er zijn echter wel risico’s aan verbonden. “Het probleem zit hem in het niet fysiek aanwezig zijn, zegt Van Gastel. Stemmen op een fysieke locatie elimineert de mogelijkheid dat iemand anders het stembiljet invult omdat er ID-verificatie plaatsvindt. “Door op een locatie te stemmen, is de vrijheid om te stemmen gegarandeerd,” zegt Van Gastel. Offline stemmen bevordert ook het vertrouwen in het stemsysteem.
Estland kijkt daar anders tegenaan. Meer dan de helft van de kiezers in het kleine Baltische land brachten hun stem online uit tijdens een nationale parlementsverkiezing. Het e-governance systeem, waarbij de bevolking via internet stemt, wordt daar juist met open armen ontvangen.
Big Data gebruiken
Het analyseren van big data is ook cruciaal geworden. Politieke partijen vertrouwen tegenwoordig sterk op deze analyses om een beter inzicht te krijgen in het gedrag en de voorkeuren van kiezers. Deze praktijk heeft zowel voor- als nadelen. Aan de ene kant is het gebruik van big data bij verkiezingen gunstig, omdat het partijen in staat stelt om hun campagnestrategieën en boodschappen effectiever op maat te maken, specifieke demografische groepen te bereiken en kwesties aan te pakken die voor kiezers het belangrijkst zijn.
De keerzijde is echter dat het uitgebreide gebruik van big data zorgen kan oproepen over privacy en ethische overwegingen. Ook bestaat het risico dat er zo een minder persoonlijke band wordt opgebouwd tussen kiezers en politieke partijen.
Deepfakes
Dan zijn er deepfakes. Het gebruik van deze technologie in verkiezingscampagnes is een tweesnijdend zwaard. Aan de ene kant heeft het de potentie om een breder publiek te betrekken en meer mensen te stimuleren om deel te nemen aan het democratische proces. Complexe onderwerpen worden op een interessante manier toegankelijker gemaakt voor een breder publiek.
Echter, de creatie van deepfakes die politieke leiders imiteren, zoals YouTube-kanaal Sassy Justice, deed, kan een negatief effect hebben. Zo hebben kijkers moeite met onderscheid maken tussen realiteit en neppe beelden. Het vinden van een balans tussen het benutten van de voordelen van AI en deepfake-technologie om de democratische betrokkenheid te vergroten en het beperken van de negatieve gevolgen blijft een urgente uitdaging in het huidige politieke landschap.
Geavanceerde chatbots
Wanneer we ChatGPT of een andere AI-bot vragen om een memo, e-mail of presentatie op te stellen, lijkt het misschien alsof deze assistenten van kunstmatige intelligentie gewoon onze instructies opvolgen. Uit steeds meer onderzoek blijkt echter dat ze onze denkprocessen en politieke voorkeur kunnen beïnvloeden, vaak zonder dat we ons daarvan bewust zijn.
Chatbots zouden mensen op de hoogte kunnen brengen van het politieke landschap, op een interactieve en persoonlijke manier. Zoals eerder bleek uit Microsofts ervaring met de AI-chatbot “Tay” op Twitter, zijn er echter ook grote gevaren. De technologie kan worden gemanipuleerd en misbruikt, wat kan leiden tot de verspreiding van controversiële en zelfs racistische inhoud.
De toekomst
De Nederlandse traditionele stemmethode wordt afgezet tegen het baanbrekende e-governance systeem van Estland. Technologie heeft de potentie om de politiek voorgoed te veranderen. Big data zorgt voor inzicht, deepfakes en chatbots betrekken de bevolking in het verkiezingsproces. Online stemmen kan goed werken. Echter zijn er aanzienlijke uitdagingen.
Hoe de toekomst er ook uitziet, het is sowieso verstandig om innovatieve technologieën niet blindelings te omarmen. De fundamentele waarden van onze democratie moeten overeind blijven.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
