Kunstmatige intelligentie (AI) bevindt zich in de voorhoede van de moderne technologische vooruitgang en geeft vorm aan de toekomst van internationale betrekkingen en veiligheid. De recente ontmoeting tussen de Amerikaanse president Joe Biden en de Chinese leider Xi Jinping heeft geleid tot voorzichtig optimisme over een nieuw tijdperk van samenwerking op het gebied van AI-governance. De dialoog tussen ‘s werelds twee grootste economieën heeft belangrijke gevolgen voor de wereldgemeenschap, met name bij het vaststellen van normen voor het zich snel ontwikkelende domein van AI.
Gister ontmoetten de Amerikaanse president Biden en de Chinese leider Xi Jinping elkaar voor het eerst sinds een jaar. Ze kwamen onder andere overeen om de militaire communicatie tussen de twee grootmachten te herstellen en om gezamenlijk de productie van de drug fentanyl te bestrijden. Biden sprak na afloop van “echte vooruitgang”.
- De internationale AI-top in Brussel benadrukte de gespannen relaties tussen de EU en China wat betreft AI-veiligheidsnormen;
- De veelzijdige houding van de EU ten opzichte van China als partner, concurrent en rivaal maakt het afstemmen van AI-veiligheidsnormen nog ingewikkelder;
- Ondanks geopolitieke obstakels is er voorzichtig optimisme voor samenwerking tussen westerse en Chinese bedrijven op bedrijfsniveau.
De uitdagingen in de betrekkingen tussen de EU en China ontleden
De houding van de EU ten opzichte van China is veelzijdig en erkent het land tegelijkertijd als partner, concurrent en rivaal. Het afgelopen jaar zijn de betrekkingen tussen de EU en China verslechterd door meningsverschillen over mensenrechten, economisch beleid en geopolitieke standpunten, met name over de oorlog in Oekraïne. Deze complexe relatie onderstreept hoe moeilijk het is om de veiligheidsnormen voor AI op elkaar af te stemmen, wat nodig is gezien de toenemende rol van AI in de wereldeconomie, de veiligheid en het bestuur. Ondanks deze uitdagingen blijft de strategische visie van de EU pleiten voor betrokkenheid, waarbij de integrale rol van China bij de aanpak van mondiale en regionale problemen wordt erkend.
De ontmoeting tussen Biden en Xi, waarbij ze urenlang met elkaar spraken, lijkt een reset-knop te zijn voor de gespannen relatie tussen de VS en China. Xi’s opmerking “De aarde is groot genoeg voor ons allebei om succesvol te zijn,” weerspiegelt een mogelijke verschuiving naar een meer coöperatieve houding. De overeenkomst om de militaire communicatie te herstellen en gezamenlijk de productie van fentanyl te bestrijden wijst op een bredere dooi in de betrekkingen die zich zou kunnen uitstrekken tot het omstreden gebied van AI.
Ondertussen werd een belangrijke stap gezet in het VK, waar China, de VS, het VK en de EU de Bletchley Verklaring voor AI-veiligheidsonderzoek ondertekenden. Deze verklaring is een formele erkenning van de risico’s van AI en de noodzaak voor internationale actie. De Britse premier Rishi Sunak prees de verklaring en benadrukte het transformerende potentieel van AI voor toekomstige generaties.
Vooruitzichten voor samenwerking te midden van divergentie
Rebecca Arcesati van het Mercator Institute for China Studies is voorzichtig optimistisch over de samenwerking tussen westerse en Chinese bedrijven, vertelt ze in een interview met Euronews. “Chinese bedrijven, die al actief zijn in de AI-sector, zouden een cruciale rol kunnen spelen in de vooruitgang.” Dit gevoel wordt herhaald door de Roemeense Europarlementariër Dragoș Tudorache, die benadrukt dat het ‘collectieve Westen’ zijn eigen benadering van technologie en zijn maatschappelijke rol op één lijn moet brengen, voordat het wereldwijde governance en standaarden met China probeert vast te stellen.
Betrokkenheid op bedrijfsniveau kan een meer pragmatische weg voorwaarts bieden, een weg die minder wordt belemmerd door politieke onenigheid. Arcesati’s geloof in het potentieel voor voortdurende discussies en door de overheid gefaciliteerde samenwerking tussen westerse en Chinese ingenieurs suggereert dat de private sector de kloven zou kunnen overbruggen die op regeringsniveau bestaan.
Op zoek naar convergentie in een verdeeld landschap
Het is duidelijk dat de weg naar convergentie op het gebied van AI-veiligheidsnormen beladen is met ideologische en politieke obstakels. De strategische vooruitzichten van de EU met betrekking tot China onderstrepen de noodzaak om China op meerdere fronten aan te spreken – als partner, concurrent en rivaal. Deze genuanceerde aanpak zou wel eens de beste strategie van de EU kunnen blijken om de verraderlijke wateren van de internationale betrekkingen te bevaren.
De recente bijeenkomst en verklaringen hebben een platform gecreëerd voor mogelijke samenwerking op het gebied van AI. De complexiteit van de problemen, van militaire toepassingen tot ethische normen, zorgt echter voor grote uitdagingen. De benadering van AI-governance door de VS en China zal niet alleen hun bilaterale relatie vormgeven, maar ook het wereldwijde AI-landschap beïnvloeden. Aangezien beide landen een groot belang hebben bij de vooruitgang van AI, zullen hun acties verstrekkende gevolgen hebben voor de internationale gemeenschap.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
