De bouwsector ondergaat een groene revolutie, waarbij innovatieve materialen op biologische basis de toon aangeven. Van hennep en stro tot mycelium en algen, deze duurzame alternatieven zijn niet alleen milieuvriendelijk maar bieden ook indrukwekkende prestatievoordelen. Ze kunnen de koolstofuitstoot verminderen, de isolatie verbeteren en zelfs zelfherstellend zijn. Onderzoek toont aan dat biogebaseerde oplossingen de CO2-uitstoot met meer dan 320.000 ton kunnen verminderen tegen 2050, terwijl ze de isolatie en akoestiek verbeteren. Naarmate het onderzoek vordert, zouden deze materialen onze gebouwde omgeving kunnen transformeren door gebouwen te creëren die actief bijdragen aan ecologische processen en menselijk welzijn. De toekomst van de bouw zou wel eens van de grond af aan kunnen groeien.
Terug naar de basis
In Nederland wordt in een experimenteel project gebruik gemaakt van de voordelen van biomaterialen om tegen 2030 nieuwe huizen te bouwen. Dit biogebaseerde samenwerkingsproject is opgezet door vijftig belanghebbenden in de Achterhoek en is gericht op zowel duurzaamheid als klimaatuitdagingen. De gebruikte materialen – hennep, stro en leem – staan bekend om hun uitstekende warmteregulerende eigenschappen. Het project benadrukt de voordelen van biobased bouwen, zoals betere isolatie en een kleinere koolstofvoetafdruk. Deze materialen zijn echter 20-30% duurder dan traditionele materialen, wat een financiële uitdaging vormt voor wijdverspreide toepassing.
Tot op de dag van vandaag wordt beton nog steeds gebruikt in de bouw vanwege zijn sterkte en duurzaamheid. Onderzoekers van de TU Delft pionieren echter met technologieën voor het recyclen van beton om de impact op het milieu te beperken. Deze innovatie pakt niet alleen zandschaarste en vervuiling aan, maar past ook in het streven naar een circulaire economie in de bouwsector.
Bio-bouwstenen
Op aarde gebaseerde materialen zoals aangestampte aarde, leem en leem worden steeds populairder vanwege hun duurzaamheid en lage milieu-impact. Deze materialen ondersteunen van nature microbiële groei, dat is de toename van het aantal micro-organismen zoals bacteriën en schimmels, wat bijdraagt aan het ecologisch evenwicht en de biodiversiteit bevordert. Deze materialen kunnen aan het einde van hun levensduur worden teruggegeven aan de aarde, wat een circulaire economie bevordert.
Snelgroeiende materialen op biologische basis, zoals bamboe, vlas en eucalyptus, worden onderzocht als duurzame alternatieven. Deze materialen kunnen meer koolstof opslaan dan er vrijkomt tijdens de productie, waardoor ze mogelijk koolstofneutrale of zelfs koolstofnegatieve producten creëren en bijdragen aan de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties.
Ondanks de voordelen worden biogebaseerde materialen geconfronteerd met uitdagingen op het gebied van commerciële haalbaarheid en wettelijke acceptatie. Veel van deze materialen zijn nog niet volledig getest of gecertificeerd, wat de toepassing ervan kan belemmeren. Overheden en onderzoeksinstellingen investeren echter fors in het overwinnen van deze barrières. De Europese Unie stimuleert via initiatieven als de European Green Deal het gebruik van koolstofarme materialen door projecten te financieren die gestandaardiseerde test- en certificeringsprocessen ontwikkelen en door onderzoek te ondersteunen naar innovatieve bouwmethoden zoals deze biogebaseerde composieten.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
