“Dat zal niet werken! Het is als een Harry Potter-toverspreuk!” Dat kreeg de onderzoeker te horen toen hij voor het eerst meedeed aan een acceleratie-programma. En het klopt: het idee klinkt een beetje als een goocheltruc. DAC wil een revolutie teweegbrengen in koeltechnologie door lucht te koelen met… lucht. Achter het idee zitten geen tovenaars van Zweinstein, maar een team van Oekraïense ingenieurs en wetenschappers. Elk van hen heeft tal van wetenschappelijke publicaties en een aantal patenten op zijn naam staan. De initiatiefnemer en leider van het project is Oleksandr Razumtsev, houder van zes patenten en auteur van 25 wetenschappelijke artikelen. Pavel Panasjuk (uit Tsjechië) heeft de zakelijke leiding. Ze registreerden het bedrijf in Polen, omdat daar een risicokapitaalverstrekker was die in het idee van de wetenschappers geloofde.
Wat is het Dynamic Air Cooling systeem dat jullie hebben uitgevonden?
Pavel Panasjuk, COO: “Het is een koeltechnologie die geen chemicaliën of water gebruikt. Het systeem zet energie die in de lucht zit om in kinetische energie. Warme lucht stroomt onder lage druk door onze apparatuur. Een deel van de thermische energie wordt tijdens dit proces afgevoerd waardoor de lucht afkoelt. Kortom, we koelen de lucht met lucht. Het klinkt als een soort perpetuum mobile. Maar wel een die werkt. In mei hebben we een prototype gebouwd om te bewijzen dat het haalbaar is. Op dit moment zijn we in staat om de lucht met 60°C te koelen. Zo kunnen we bijvoorbeeld 3 kubieke meter lucht van 30° C koelen tot -30°C. Voor dat hele proces hebben we maar 60 seconden nodig.”
Wat is de reden achter deze technologie? Is er een probleem met de koelapparatuur die al op de markt is?
“De huidige technologieën maken gebruik van chemicaliën om te koelen. Deze zijn 4.000 keer schadelijker voor het milieu dan CO2. 250 gram chemicaliën die in koelsystemen worden gebruikt, heeft hetzelfde klimaateffect als 1 ton CO2.”
“Er bestaan al technologieën die water gebruiken in plaats van chemicaliën om te koelen. Alleen in landen met extreem hoge temperaturen is de toegang tot water vaak een probleem. We willen natuurlijk niet dat we één probleem oplossen, terwijl we het andere juist verergeren.”
“Onder andere de Europese Unie en de G7 zien dit probleem ook en hebben het Kigali-amendement op het Protocol van Montréal in werking gesteld. Het amendement verplicht men om het gebruik van chemische stoffen in koelprocessen te beperken. Daarom moeten we met een volledig nieuwe technologie komen die veilig is voor het milieu en geen chemicaliën of water gebruikt.”
Lees hier over een andere start-up die werkt aan een milieuvriendelijke manier van koelen.
Welke obstakels moesten jullie overwinnen?
“Allereerst de financiering. Tot nu toe hebben we ongeveer 90% van de kosten voor het onderzoek en de productie van het prototype met eigen geld betaald. We ontvingen 10% van de kosten van investeerders en een investeringsfonds. Nu hebben we meer financiering nodig om verder te ontwikkelen. Naar schatting hebben we ongeveer 700.000 euro nodig om het product op de markt te brengen.”
“Het tweede punt betreft de mensen. Ons team is voorbereid op het technische proces. Alleen het aanpassen van ons apparaat aan de verschillende markten en industrieën is een grote uitdaging. Daarom moeten we ons team nu uitbreiden met mensen die verstand hebben van marketing, octrooibescherming, productontwerp en communicatie met investeerders.”
Wat was de vervelendste moment voor het bedrijf?
“Toen we voor het eerst het prototype aanzetten. We hebben alles bijna in brand gestoken. We bouwden het apparaat uit onderdelen die op de markt verkrijgbaar waren en kochten een elektrische turbolader. Helaas is de turbo ontworpen voor auto’s en niet voor koelapparatuur. Toen we het prototype aansloten op de stroom, ging het helemaal mis. De olie spoot uit de turbolader tegen het plafond. In overleg met de fabrikant hebben we wat aanpassingen gedaan. Na de aanpassingen was het juist een van de beste tijden voor het bedrijf.”
Wat gebeurde er daarna?
“Oleksandr belde me om te vertellen dat alles werkte. Na 4 jaar onderzoek en voorbereiding bleken de aannames over onze theorieën juist te zijn.”
Wat zijn jullie plannen voor het komende jaar?
“In de eerste plaats het verkrijgen van een octrooi, het voorbereiden van een complete octrooistrategie en het uitbreiden van ons team. We hebben al Oekraïense en Tsjechische octrooien, nu willen we onze octrooibescherming uitbreiden.”
“Daarnaast willen we graag een prototype maken voor een van onze klanten. Op dit moment staat onze apparatuur op TLR4. De klant gaat onze koelapparatuur testen in een commerciële ruimte.”
Waar willen jullie over 5 jaar zijn?
“Volgens ons plan hebben we over 2,5 jaar een afgewerkt product waarmee we de markt op kunnen. En over 5 jaar willen we dat onze technologie erkend wordt door andere fabrikanten en gebruikt wordt in hun apparatuur. We willen niet alleen apparatuur verkopen. We willen de technologie verkopen die deze wereld een beetje beter maakt.”
Geïnteresseerd in start-ups? Lees hier alle artikelen uit deze reeks.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
