Miljoeneninvestering geeft mobiliteitsprogramma vliegende start met elektrificatie en waterstof

Twee grote consortia van Nederlandse bedrijven in de mobiliteitssector ontvangen samen 47 miljoen euro aan rijksmiddelen om doorbraken te realiseren in elektrificatie en waterstoftoepassingen in mobiliteit. Het innovatieprogramma Elektrificatie is als beste beoordeeld, met op nummer 2: Waterstof. Dat heeft het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat bekend gemaakt. Door samen te werken willen de betrokken partijen Nederland koploper maken in groene en schone mobiliteit. De partijen dragen zelf ruim 26 miljoen euro bij.

Tientallen publieke en private partijen werken, onder de naam Green Transport Delta, cross-sectoraal samen aan twee innovatieprogramma’s voor de automotive, maritieme én luchtvaartsector. Grote bedrijven als VDL Groep, DAF Trucks NV, NXP Semiconductors, MKB-bedrijven waaronder Bosal, Heliox, Vialle Autogas Systems B.V., Circonica Circular Energy B.V. en startups zoals ELEO, LionVolt en DENS, werken hierin samen met kennispartners TNO, Technische Universiteit Eindhoven en Universiteit Maastricht.

Innovatieprojecten onderdeel van langjarige ambitie

Beide innovatieprojecten zijn onderdeel van een langjarige ambitie voor de versterking van de mobiliteitssector. In juli 2020 ondertekenden RAI Automotive Industries NL, de Provincie Noord-Brabant, de gemeente Helmond, TNO, de Automotive Campus, de BOM, Technische Universiteit Eindhoven en Brainport Development een overeenkomst waarin deze ambitie werd vastgelegd. In deze aanpak wordt de sterke automotive sector in Brabant programmatisch verbonden aan landelijke partners. Inhoudelijk geldt de landelijke roadmap Automotive van de topsector High Tech Systems and Materials als leidraad voor de komende tien jaar. Hierin worden de ambities voor verduurzaming en meer veiligheid in de Nederlandse automotive uiteengezet.

Door de krachten programmatisch te bundelen, zijn de publieke en private partners in staat om steeds nieuwe vervolgstappen te zetten om deze roadmap uit te voeren. In de samenwerking tekenen RAI Automotive Industry NL en Brainport Development voor het meerjarig programmamanagement waar ook deze R&D-projecten op electrificatie en waterstof een bouwsteen voor zijn.

Transitie naar duurzame mobiliteit  

Albie van Buel, managing director van RAI Automotive Industry NL, is trots dat de inspanningen zijn beloond. “We hebben als organisatie vanaf het begin van de Corona-pandemie ingezet op een fors R&D steunpakket voor de Automotive sector. Het is geweldig om nu voor deze projecten de belangrijke ondersteuning te krijgen ten behoeve van verdere technologische ontwikkelingen van de noodzakelijke transitie naar duurzame mobiliteit.” 

Directeur van Brainport Development Paul van Nunen is verheugd over de toekenning van de subsidies door EZK. ”Het ambitieniveau van de samenwerkende partijen is stevig. Nederland wil een leidende rol blijven spelen in de wereldwijde transitie naar een duurzaam mobiliteitssysteem. Door onze krachten te bundelen kunnen we Nederland koploper maken in groene, slimme mobiliteit. De toekenning van financiering aan deze deelopgaven in het programma is een mooie impuls. We gaan met de consortia vol energie verder.”  

Meer projecten

De subsidie uit de Subsidieregeling R&D Mobiliteitssectoren is bedoeld voor deelnemers van een samenwerkingsverband uit de luchtvaart, maritieme en automotive sectoren, die willen bijdragen aan verduurzaming van deze sectoren. Na selectie werd de subsidie toegekend aan 8 veelbelovende projecten. De volgende stap is het onderzoeken van de haalbaarheid binnen deze projecten. Dit zijn alle acht projecten:

Green Transport Delta – Elektrificatie – VDL Nedcar B.V.

Om de klimaatdoelstellingen te realiseren zijn er zowel nationaal als internationaal in toenemende mate ontwikkelingen nodig op het gebied van duurzaam vervoer. Met innovatieve batterijtechnologie als kerncomponent van deze transitie richt het project zich op het opzetten en bestendigen van een integrale aanpak van R&D in de Nederlandse batterij-waardeketen. Het project wordt uitgevoerd door een breed gedragen en relevant samenwerkingsverband dat nodig is voor een internationaal onafhankelijke batterijontwikkeling en -productie in Nederland.

Green Transport Delta – Waterstof – DAF Trucks N.V.

Om de klimaatdoelstellingen te behalen, zijn er diverse ontwikkelingen gaande om de mobiliteitssector te verduurzamen. Waterstof vormt een belangrijke pijler in deze transitie. Het project richt zich op het opzetten van een innovatief ecosysteem waarin Research & Development (R&D) gericht wordt op diverse veelbelovende waterstoftechnologieën. Het hoofddoel van dit project is het ontwikkelen van 3 waterstoftechnologieën:
waterstofverbrandingsmotoren;
waterstofbrandstofcellen; en
een volgende generatie technologie voor waterstoftankinfrastructuur.
Naast de automotive sector vormen waterstofverbrandingsmotoren ook een belangrijke ontwikkeling voor de binnenvaart. In dit project wordt dat mede onderzocht.

BrightSky – JetSupport B.V.

Grote internationale luchthavens zoals Schiphol zijn, naast hun positie als mondiaal verkeersknooppunt, door de sterke concentratie van luchtvaartgerelateerde bedrijvigheid een proeftuin voor technologische innovaties. Om internationaal vooruitstrevend te blijven, moet het luchtvaartecosysteem op en rond Schiphol zich blijven ontwikkelen. Ook nu de luchtvaartsector hard getroffen is door de COVID-19-pandemie. Het doel van het project is dan ook het behouden en versterken van de innovatiekracht en internationale concurrentiepositie van de Nederlandse luchtvaartsector op en rond de luchthaven door middel van technische innovaties op het gebied van:
Maintenance, Repair en Overhaul;
luchthavenbeveiliging en grondafhandeling;
luchthavensystemen.

Thermoplasten voor een duurzame luchtvaart – Fokker Aerostructures B.V.

Voor elke luchtvaarttoepassing geldt: het moet lichter, meer circulair en kostenefficiënter. Dit project zet een grote stap voor zowel duurzaamheid als verdienvermogen. Om nieuwe manieren van (emissieloze) voorstuwing en duurzame brandstoffen mogelijk te maken, zijn lichtere en meer aerodynamische vliegtuigen nodig. Thermoplastische composiet is een materiaal dat hier belangrijk in kan zijn en biedt bij uitstek de veelzijdigheid om dit mogelijk te maken: lichtgewicht, vrijere vormen, recyclebaarheid en onderhoudsvriendelijker. Dit project richt zich op de ontwikkeling en validatie van thermoplasten composieten voor primaire structuurdelen en bijbehorende geavanceerde productieprocessen, geschikt voor Urban Air Mobility (UAM) hoog volume productie.

Vloeibaar waterstof composiet tank voor civiele luchtvaart – Toray Advanced Composites Netherlands B.V.

Dit R&D Mobiliteitsproject heeft als doel een long-life vloeibarewaterstoftank voor de civiele luchtvaart te ontwikkelen, gemaakt van composietmaterialen. Een lichtgewicht composietentank bestand tegen de lage temperatuur van vloeibaar waterstof (LH2) draagt bij aan het klimaatdoel van een emissieloze luchtvaart in 2070. Het constructiegewicht van composiet LH2 tanks is aanzienlijk minder dan metalen tanks wat de vliegrange ten goede komt. Het project richt zich zowel op onderzoek naar de constructie van composietentanks als de ontwikkeling van nieuwe digitale ontwerpstrategieën en productietechnologieën.

LNG-ZERO – VDL AEC Maritime B.V.

LNG-ZERO is een ambitieus onderzoeksproject met het doel om de technologieën en strategieën te ontwikkelen die nodig zijn om de uitstoot van LNG-aangedreven schepen drastisch te verminderen en zo bij te dragen aan een duurzame scheepvaart. Dit wordt bereikt door een drievoudige strategie: het verminderen van de methaanslip (CH4), het afvangen van koolstofdioxide (CO2) en het gebruik van bio-LNG om alle resterende emissies te elimineren, waardoor de volledige keten vrij wordt van emissies van broeikasgassen. Het betreft complexe technologie met veel uitdaging uitgevoerd door een compleet samenwerkingsverband dat dit gaat waarmaken.

MENENS (Methanol als Energiestap Naar Emissieloze Nederlandse Scheepvaart) – Fugro N.V.

Het realiseren van een emissieloze scheepvaart is geen vanzelfsprekendheid. Verreweg de meeste schepen varen momenteel nog op fossiele brandstoffen. Hoewel er diverse routes zijn om CO2-emissiereductie in de maritieme sector te bereiken, zijn er slechts enkele mogelijke alternatieven voor scheepsdiesel die op de korte tot middellange termijn kunnen worden ingezet. Methanol is nu een alternatief met veel steun in de internationale maritieme sector en de meest haalbare voor grootschalige introductie op de korte tot middellange termijn. De 22 partners in dit project vertegenwoordigen de Nederlandse maritieme sector in de volle breedte, van reder tot ontwerper en van scheepsbouwer tot (specialistische) toeleverancier. De partners willen gezamenlijk de route naar daadwerkelijk uitstootvrije scheepvaart versneld mogelijk maken door de ontwikkeling van adaptieve systeemoplossingen, op basis van methanol.

SH2IPDRIVE – Future Proof Shipping B.V.

In het project werken 25 ondernemingen en kennisinstellingen uit de maritieme sector samen aan een breed en ambitieus innovatieproject om de introductie van waterstof als alternatieve energiedrager te versnellen. Het hoofddoel van SH2IPDRIVE is het ontwikkelen van betrouwbare, veilige, gestandaardiseerde, schaalbare en kosteneffectieve oplossingen voor uitstootvrije voortstuwings- en energiesystemen voor schepen op basis van waterstof. Met SH2IPDRIVE wordt de basis gelegd voor een sterke maritieme waterstofeconomie in Nederland, om een leidende positie in Europa en de wereld te verwerven.