Kennis delen, om zo met elkaar nieuwe technologieën te ontwikkelen. Dat was veertig jaar geleden de reden voor de oprichting van het High Tech Platform (HTP) van Mikrocentrum. Zo’n 170 precisiemaakbedrijven uit het midden- en kleinbedrijf sloten zich toen daarbij aan. Veertig jaar later telt het netwerk 550 leden. En met uitdagingen als Industry 4.0, duurzaamheid en een war on talent is kennisdelen, inspireren en verbinden nog steeds van het grootste belang.
High Tech Platformmanager Maarten Roos en leden van het eerste uur Kurval BV en KWME weten wat het platform juist in deze tijd voor de Nederlandse hightech- en maakindustrie kan betekenen.
Unieke positie
Het High Tech Platform is een technisch netwerk waar inspireren, verbinden en kennisdelen centraal staan. Elkaar ontmoeten, ervaringen uitwisselen en kennis met elkaar delen, dat is waar het om draait. De roep om verbinding wordt alleen nog maar sterker; we hebben het hele ecosysteem en elkaar nodig om mee te kunnen gaan in een snel veranderende wereld vol nieuwe technologische ontwikkelingen. Het High Tech Platform brengt dit ecosysteem bij elkaar, zowel in activiteiten exclusief voor leden als tijdens de Mikrocentrum evenementen en opleidingen. “Het feit dat het Platform na vier decennia nog steeds springlevend is, bewijst dat bedrijven de noodzaak zien om met andere bedrijven in contact te komen, om elkaar te inspireren en kennis uit te wisselen”, zegt Roos.
‘Kleine bedrijven met een bepaald specialisme hebben een expertise, die van wezenlijk belang is voor grote partijen’, zo schreven de burgemeesters van Enschede en Eindhoven destijds bij de oprichting van het High tech Platform. “Ik las dat onlangs”, zegt Roos, “en ik bedacht me dat daarin nog helemaal niets is veranderd. Neem bijvoorbeeld de toeleveringsketen van ASML. Die is ongelooflijk groot. Dankzij die honderden precisiebedrijven die daarbinnen actief zijn kan ASML er zeker van kan zijn dat ze niet zomaar gekopieerd kunnen worden.”
Kleine partijen zijn met elkaar door die specialismen enorm belangrijk, vervolgt Roos. “Door die kennis met elkaar te delen, kunnen we weer nieuwe technologieën ontwikkelen. Dat is nog steeds zo. Wij zijn in de afgelopen veertig jaar succesvol geweest in het verbinden van partijen; daar gaan we de komende veertig jaar gewoon mee door.”
Verbinden en inspireren
Een goed voorbeeld van het belang van die de verbindende rol van het High Tech Platform vinden we bij Kurval BV, leverancier van diverse producten voor de hightech- en maakindustrie. Directeur Mark Holthuis is een beurzenman bij uitstek. Voor hem zijn evenementen die Mikrocentrum organiseert (inclusief de exclusieve High Tech Platform bijeenkomsten) bij uitstek geschikt om kennis, techniek en netwerken van diverse partijen aan elkaar te binden en elkaar te inspireren. Het belang daarvan is misschien nog wel groter dan in de jaren ‘80. “Want Nederland moet behalve een kennisland ook weer een maakland worden. En daar heb je elkaar bij nodig.”
Edward Voncken, directeur van KMWE dat gespecialiseerd is in de productie van high tech componenten, modules en systemen, beaamt dat. “Het gaat om openheid. Dingen met elkaar durven delen. Niet krampachtig doen, zo van: we hebben iets unieks en daar zetten we een groot hek omheen. De ontwikkelingen gaan zo snel, dat je het als onderneming niet alleen kunt. Durf samen te werken. Dat is van groot belang. Ondernemen is risico durven nemen om die stap te maken.” Naast het High Tech Platform ziet hij het fenomeen samenwerken ook terug bij andere netwerken zoals Brainport Industries en de daaruit voortgekomen Brainport Industries Campus, momenteel de hoofdlocatie van KMWE. “Het helpt allemaal mee om het belang van de hightech- en maakindustrie In Nederland te benadrukken.”
Dorpsplein
Roos merkt dat partijen nu gemakkelijker met elkaar kennis delen en de deur niet dichthouden. “Daar zijn wij wel trots op. Dat is natuurlijk niet alléén de verdienste van het High Tech Platform, maar wij hebben er wel enorm aan bijgedragen. Dat zie je ook terug op de Mikrocentrum beurzen, waar mensen elkaar ontmoeten en inzichten en uitdagingen met elkaar delen.”
Voor Holthuis zijn beursbezoeken en netwerkbijeenkomsten essentieel. “Juist daar zie je dat deelnemers bij elkaar komen buurten voor hulp en informatie. In onze onderneming gaat het ook steeds vaker om het leveren van kennis en niet alleen om het verkopen van een product. Die advies- en begeleidingsfunctie zien wij steeds groter worden.” De vele netwerkevents maken die samenwerkingsmogelijkheden steeds uitgebreider.
Ondernemingen staan op dit moment voor een cluster van uitdagingen, zo stelt Roos. “Met problemen als personeelstekorten, automatisering en duurzaamheid, is het extra belangrijk om zichtbaar en op de hoogte te blijven. Dat kan bij uitstek via evenementen en opleidingen.”
Grote veranderingen
De hightech- en maakindustrie in Nederland is de afgelopen jaren flink veranderd, benadrukt Holthuis. “Er is een grote omschakeling geweest, ook bij ons. Wij leefden na de oorlog van de machines voor de kunststofindustrie. In de laatste decennia is dat verschoven naar producten voor de de hightechindustrie. Kleinere aantallen, maar wel duurdere producten.”
Volgens Holthuis staat Nederland aan de vooravond van nieuwe transities. “Het is economisch en klimatologisch niet langer meer haalbaar om zoals nu goedkope producten uit het Verre Oosten te halen en die met zwaar vervuilende containerschepen naar Europa te transporteren. Daar zullen we afscheid van moeten nemen. Dat is een logisch gevolg van hoe wij nu tegen het klimaat aankijken. We moeten weer producten in Europa op een vervoerbare afstand gaan maken.”
Die ontwikkeling betekent ook dat de lokale waardeketen crucialer dan ooit is – en daarmee ook het belang van samenwerken en kennis delen. Precies waar het High Tech Platform bij kan helpen.
Wat daarbij kan helpen is dat het imago van de industrie de laatste jaren flink is verbeterd. Voncken: “Veel mensen dachten lange tijd dat het om vies werk ging. De high tech omgeving met cleanrooms en het werken met supernauwkeurigheid heeft er toe bijgedragen dat het imago inmiddels heel anders is. Nu is het een moderne plek met veel aandacht voor duurzaamheid; een plek waar ook jonge mensen graag willen werken.”
Trainingstrajecten
Ondanks die imagoverbetering heeft Nederland een flink tekort aan vakmensen, de echte makers. Voncken: “Mensen hebben vaak niet het besef wat er allemaal bij komt kijken om een ingewikkeld ontwerp in de prakijk te kunnen produceren. Ik zeg altijd: je moet kantoren op de werkvloer zien te krijgen. Die muur tussen werkvloer en kantoren moet weg. Bij Philips moest je vroeger ook als ingenieur de vloer op om te weten wat dat betekent.”
Binnen Mikrocentrum is daar wat op bedacht. Speciaal voor de toeleveringsketen van ASML is er een pilot-trainingstraject opgezet, vanuit de gedachte om partijen in die keten samen te brengen. Per bedrijf mogen twee deelnemers worden afgevaardigd die samen met ASML-medewerkers aan de slag gaan. “Een mooi voorbeeld van kennis delen binnen de keten van toeleverancier tot eindgebruiker”, aldus Voncken.
Beurzen en trainingen zijn perfecte manieren om kennis te borgen voor de complete keten, juist omdat gelijkgestemden elkaar daar kunnen treffen. De een weet iets dat de ander nog niet kent, en omgekeerd – het kan zomaar het begin zijn van een belangrijke doorontwikkeling. “Elke onderneming moet oog houden voor vernieuwing”, zegt Voncken. “Bij KMWE hebben we ook altijd gezocht naar innovatie en het geregeld risico genomen om iets nieuws te starten.” Essentieel daarbij is dat dat niet alleen van bovenaf wordt opgelegd. “Mensen die bij de machines staan moet je mee laten denken over wat het beste is voor henzelf.”
Techcafé
Voor vernieuwing is vertrouwen nodig. Holthuis, Voncken en Roos zien bij sommige ondernemers aarzelingen als het gaat om implementatie van bijvoorbeeld technieken op basis van robotisering en kunstmatige intelligentie (AI). Roos: “Ik zie AI juist als een kans voor de markt als je deze techniek goed weet in te zetten. Digitalisering en robotisering gaan een grote rol spelen, vooral om zo ook personeelstekorten op te lossen. Kennisdeling over AI is daarom heel cruciaal.”
Om de aarzelingen rond Industry 4.0 op te heffen is Mikrocentrum samen met DSPE vorig jaar begonnen met de tweemaandelijkse talkshow Techcafé. “Dat evenement hebben we opgezet zodat mkb’ers kunnen horen wat zij er in hun maakbedrijf mee kunnen doen. Op het moment dat ze meer willen weten, hebben we onze vakbeurzen en onze cursussen.”
Het 40 jarig jublieum wordt groots gevierd. Omdat de leden van het High Tech Platform in heel Nederland zitten, zal het jubileum op 3 plekken gevierd worden: gisteren (1 juni) in Enschede, 6 september in Rotterdam en 5 oktober in Eindhoven. Wil jij er bij zijn? Meld je dan aan via: https://mikrocentrum.nl/nl/high-tech-platform/40-jaar/