Digitalisering en automatiseren: het zijn twee begrippen die de toekomst van de maakindustrie definiëren. Ze leiden tot een efficiënter productieproces, maar brengen ook uitdagingen met zich mee. Werknemers moeten flexibeler zijn dan ooit tevoren. Een goed gevulde rugzak aan kennis is essentieel. Kennis die veel professionals vergaren bij het Mikrocentrum.
- Digitalisering en automatisering leiden tot innovatie in de maakindustrie.
- Snel evoluerende technologieën vereisen voortdurende bijscholing, bijvoorbeeld op het gebied van AI en cybersecurity.
Terugblikkend op het jaar, zegt Frank Bruls, manager van de afdeling Opleidingen bij Mikrocentrum: “Dit jaar stoomden we meer dan 7500 professionals klaar voor de toekomst.” Een toekomst waarin digitalisering en automatisering onmisbaar zijn geworden voor hightech- en maakbedrijven, variërend van de ASML-keten tot de medische sector.
Dat is niet voor niets het geval. Slimme, automatische processen (denk aan AI-gestuurde machines en robotica) dragen bij aan een ‘toekomstproof’ industrie. Repetitieve taken kunnen bijvoorbeeld worden overgenomen door machines. Dit resulteert niet alleen in hogere efficiëntie en kostenbesparing, maar zorgt er ook voor dat mensen zich kunnen concentreren op creatieve en strategische aspecten van hun werk. Ook spelen automatische processen een rol in het aanpakken van het personeelstekort. Data en algoritmen zorgen op hun beurt voor een gestroomlijnde productieomgeving, waardoor bedrijven competitiever opereren.Kortom: ontwikkelingen gaan razendsnel. Het is dus een hele opgave om de kennis van de maakindustrie op peil te houden.
Wouter Lintsen, programmamanager opleidingen Digitalization, Mechatronics & Automation bij Mikrocentrum, benadrukt het belang van bijscholing. “Stel je een robot voor waar een slimme camera op gemonteerd wordt. De robot wordt aangestuurd met een computersysteem en artificial intelligence, en weet precies wat hij moet doen. Denk bijvoorbeeld aan het oogsten van rijpe komkommers in een kas.” Een mooie innovatie, “maar de engineers die hiermee bezig zijn, hebben een achtergrond in mechanica en moeten nu ineens met algoritmetechnologie aan de slag.” Een patroon dat hij ook in andere takken van de maakindustrie terug ziet komen. Oftewel: “Een voortdurende bijscholing is essentieel.”
De kloof overbruggen
Het overbruggen van deze kenniskloof is voor Mikrocentrum een vertrouwde taak, en de rol van het kennisinstituut is des te belangrijker geworden. “Het cursusaanbod, met 120 kortdurende cursussen op verschillende niveaus, wordt afgestemd op de nieuwe digitale ontwikkelingen. Docenten brengen cursisten alles bij over processen die voor hun bedrijf relevant zijn, van mechatronica, tot procesverbetering, tot productontwikkeling”, licht Bruls toe.
AI in een stroomversnelling
Ook Harm Bodewes, docent artifical intelligence bij Mikrocentrum, ziet zijn vakgebied transformeren. “Er is vaak maar een kleine groep van experts die ontwikkelingen op het gebied van AI kunnen bijbenen, terwijl het juist van groot belang is dat een grote groep professionals ermee om leert gaan. Elk bedrijf verzamelt enorme hoeveelheden data. En die hoeveelheid verdubbelt ook nog eens elke twee jaar. Wat kun je daar allemaal mee doen? Hoe kun je je bedrijfsprocessen handiger inrichten dankzij AI? Dat is waar mijn cursus op gericht is.”
Op basis van opdrachten zetten cursisten een AI-project op voor hun eigen organisatie. “Zo leer ik ze bijvoorbeeld hoe ze met behulp van AI kunnen voorspellen wanneer een machine kapot gaat.” Ook stelt Bodewes ze op de hoogte van de meest actuele ontwikkelingen. “Recentelijk heb ik nog een aantal onderwerpen toegevoegd aan de cursus omdat de ontwikkeling zo snel gaan. Denk bijvoorbeeld aan deep fakes of de toepassing van ChatGPT.
De hoeveelheid data kan nogal overweldigend zijn voor ondernemers. Maar Bodewes hoopt dat steeds meer ondernemers grip krijgen op data en AI, mede dankzij de cursus. “Als je als maakbedrijf AI slim kan inzetten, dan liggen de kansen voor het oprapen.”
Cybersecurity als topprioriteit
In parallel met de digitalisering wordt cybersecurity een steeds urgenter thema. Rob Hulsebos, docent op dit gebied bij Mikrocentrum: “Ik zie dat MKB-bedrijven niet altijd over de noodzakelijke kennis beschikken. Dat kan voor problemen zorgen”, licht Hulsebos toe. In de afgelopen jaren hebben diverse grote en kleine bedrijven, evenals universiteiten, te maken gehad met cyberaanvallen.
Ontwikkelingen binnen zijn vakgebied gaan een vogelvlucht nemen komende jaren, voorspelt hij. Dat komt deels door nieuwe regelgeving die de maakindustrie verplicht om gegevens veilig te stellen. Maar ook door de recente ontwikkelingen op technologisch vlak. “Er is veel angst dat ChatGPT het hackers veel makkelijker gaat maken om ergens binnen te komen. Maar gebruikers kunnen met weinig moeite hun verdediging al sterk opvoeren, dat leer ik ze.”
Digital Industry Boost
Met de cursussen in automatisering en digitalisering draagt Mikrocentrum bij aan een concurrerende economie. Ook werkt het kennisinstituut sinds september samen met regionale partners om de digitale kenniskloof in de regio verder te dichten. In samenwerking met Fontys Hogeschool, Summa College, Brainport Industries, EdiH en de Provincie Noord-Brabant bevordert het consortium Digital Industry Boost (DIB) de verbinding tussen onderwijs en bedrijfsleven.
Bruls besluit: “Met de nodige kennis voorhanden, zorgen we er samen voor dat bedrijven mooie stappen kunnen zetten op weg naar de toekomst.”
