Onderzoeker Chris van der Lee hoopt dat journalisten zich eens losmaken van het angstbeeld van de robotjournalist. Als uitvoerende kracht achter het robotproject PASS ziet hij van dichtbij wat de automatisering voor het vak kan betekenen, maar de journalistiek is nog terughoudend.
PASS (‘Personalized Automated Soccer texts System’) is een robotsysteem dat op eigen houtje sportverslagen tikt. De ontwikkeling van het systeem vloeit voort uit onderzoek van de Universiteit van Tilburg (UvT) en Fontys naar het automatiseren van de nieuwsredactie. Van der Lee is als promovendus bij de afdeling communicatie van de UvT betrokken bij de ontwikkeling van PASS. De robot werkt met een set blauwdrukken (templates) die automatisch worden ingevuld met de uitslagen, zo legt de onderzoeker uit. “Er zijn iedere week tweeduizend voetbalwedstrijden in Nederland. Zoveel journalisten kunnen we niet aansturen, dus daar kunnen we dit goed voor gebruiken.” Op die manier kunnen sportjournalisten meer aandacht besteden aan de grote wedstrijden, terwijl PASS zich vooral bezighoudt met de kleinere.
Misvatting
De techniek wordt momenteel getest door het AD. Ook lokale sportredacties in Den Haag en Utrecht tonen interesse. “Maar de weerstand is nog groot”, constateert Van der Lee. De promovendus denkt dat dat komt door het angstbeeld van de robot die de journalist vervangt. Waar komt dat beeld vandaan? “Een paar jaar geleden riepen een paar bedrijven dat ze binnen een paar jaar journalisten kunnen vervangen”, legt Van der Lee uit. Maar dat zou zijn gebaseerd op een misvatting. Volgens de onderzoeker gaat het juist om het aanvullen van het werk van de traditionele journalist. “Robots zullen nooit zo goed schrijven als mensen, en dat is prima.”
Potentie
In het geval van PASS is het dan ook de bedoeling dat het een soort ruwe versie aanlevert, waarop de journalist kan voortborduren. De techniek is dus met name geschikt voor artikelen waar minder creativiteit aan te pas komt en die hevig op data leunen, legt van der Lee uit. “Denk bijvoorbeeld aan berichtjes over stijgende aandelen of weerberichten.”
Mentaliteitsverandering
Van der Lee hoopt op ‘een mentaliteitsverandering’ bij journalisten, zodat robotjournalistiek kan worden gezien als hulpmiddel in plaats van bedreiging. “Je ziet nu bijvoorbeeld ook de NOS experimenteren met geautomatiseerde artikelen. Ik hoop dat dat soort experimenten bijdragen aan een beter beeld over robotjournalistiek.”
Lees hier al onze artikelen over robots
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
