Er leven in Nederland twee miljoen mensen met een beperking. Voor hen kan het lastig zijn om gebruik te maken van online informatie en dienstverlening. Ook als iemand (kleuren)blind, slechtziend, laaggeletterd of dyslectisch is of een motorische handicap heeft, moet hij/zij apps en websites kunnen gebruiken.
Overheidsdiensten zijn wettelijk verplicht om te voldoen aan eisen op het gebied van digitale toegankelijkheid. Die verplichting gaat vanaf juni 2025 ook gelden voor veel commerciële organisaties. Dan dwingt de European Accessibility Act (EAA) 2019/882 toegankelijkheid namelijk marktbreed af. De EAA moet ervoor zorgen dat meer producten en diensten zoals smartphones, tablets, geldautomaten of e-books toegankelijk zijn voor mensen met een handicap. Geschat wordt dat meer dan tachtig miljoen mensen met beperkingen in de Europese Unie baat hebben bij de nieuwe wetgeving. En dat niet alleen, webtoegankelijkheid vergroot ook de vindbaarheid en bruikbaarheid van websites voor alle gebruikers, wat zorgt voor meer verkeer en omzet.
Taeke Reijenga
Taeke Reijenga is toegankelijkheidsexpert en ceo van internetbureau Level Level. Zijn bureau is onderdeel van Dutch Digital Agencies (DDA). Deze organisatie verenigt en vertegenwoordigt de beste digitale bureaus van Nederland.
EAA, wat is dat?
Dat is natuurlijk goed nieuws, maar helaas zijn veel organisaties totaal nog niet klaar om te voldoen aan de eisen van de wetgeving. En dat is zorgwekkend. Zo heeft het merendeel nog nooit van de EAA gehoord. Dit betekent dat ze niet op de hoogte zijn van de mogelijke gevolgen, zoals boetes en verlies van klanten wanneer zij niet voldoen aan de eisen of hun platformen niet toegankelijk maken.
Uit onderzoek van Level Level blijkt dat het bij de helft van de vijftien grootste webwinkels in Nederland voor bezoekers met een beperking niet mogelijk is om een bestelling te plaatsen. Ook organisaties als gemeentes, woningcorporaties en scholen hebben hun zaken vaak niet op orde, terwijl dat publieke diensten zijn. Er zijn dus miljoenen Nederlanders waarvoor gebruik van websites of webwinkels niet vanzelfsprekend is. Een gemiste kans van ongekend maatschappelijk, maar ook commercieel formaat. Uit onderzoek blijkt namelijk dat gebruikers vaak een website wegklikken als zij enige barrières ervaren.
Geen ALT tag-kwestie
Deze situatie rechtzetten kost tijd. Digitale toegankelijkheid is niet een kwestie van een ALT tag op de juiste plaats zetten, maar een strategische doelstelling met meetbare resultaten die verankerd moet worden in het proces. Van concept tot design en development. Dat betekent dat bedrijven nu al moeten beginnen het met creëren van draagvlak voor toegankelijkheid in hun organisatie, mensen moeten opleiden en vertrouwd moeten raken met het onderwerp. En dan hebben we de woorden ‘lange doorlooptijden’ en ‘stroperige ICT-projecten’ nog niet eens gebruikt.
Het goede nieuws is: we hoeven niet achter de (dure) muziek aan te lopen. Niet alles achteraf weer op te lappen omdat iemand de toegankelijkheid vandaag in de aanbesteding is vergeten. Het is nog niet te laat. Niet voor digitale bureaus, organisaties en bedrijven om webtoegankelijkheid nog serieuzer te nemen, maar ook niet voor de overheid om de wet tussen de oren van bedrijven te krijgen met een grote publiekscampagne. Die campagne zou mythes moeten ontkrachten, want toegankelijke websites zijn niet saai en veel meer dan een kostenpost. Daarnaast moet er snel duidelijkheid komen over de gevolgen voor organisaties die niet voldoen aan de nieuwe eisen.
Ontbreken van stok achter de deur
Zo is bijvoorbeeld nog niet duidelijk of bedrijven juridisch vervolgd kunnen worden. Het ontbreken van deze stok achter de deur maakt ook dat veel organisaties zich afwachtend opstellen, terwijl ze juist nu vaart moeten maken. Om miljoenen Nederlanders niet langer in de digitale kou te laten staan én om eventuele juridische consequenties voor te zijn. Die inclusieve online wereld waar iedereen toegang toe heeft en die we allemaal willen, ontstaat namelijk niet zomaar. Daar moeten we – vandaag al – samen de schouders onder zetten. Wij zijn er klaar voor, wie ook?