Author profile picture

Dit jaar bestaat het internet 40 jaar. Het Franse onderzoeksinstituut Inria blikt terug op het ontstaan en de evolutie ervan met Gérard Le Lann, een pionier op dit gebied en emeritus directeur onderzoek bij Inria.

Het internet is ontstaan uit ARPANET, een Amerikaans militair onderzoeksproject in 1958, en heeft een lange weg afgelegd, legt Le Lann uit. Tot de belangrijkste gebeurtenissen behoren de ontwikkeling van pakketschakelnetwerken, de oprichting van het ARPANET-project, de uitvinding van TCP/IP-protocollen en de uiteindelijke splitsing van ARPANET in MilNet en het internet in 1983. Vandaag wordt het internet geconfronteerd met uitdagingen op het gebied van cyberveiligheid, privacy en AI. Nu 25 procent van de onderzeese kabels (goed voor 90 procent van het intercontinentale internetverkeer) in handen is van tech-reuzen, blijft het waarborgen van de veiligheid en privacy van informatie een topprioriteit.

De Koude Oorlog en de geboorte van ARPANET

De oorsprong van het internet gaat terug tot 1957, toen de Sovjet-Unie de Spoetnik lanceerde: ‘s werelds eerste kunstmatige satelliet. Deze gebeurtenis veroorzaakte een schokgolf in de Verenigde Staten en leidde tot bezorgdheid over de technologische vooruitgang van de USSR en mogelijke nucleaire dreigingen. In reactie daarop richtte de Amerikaanse regering in 1958 het Advanced Research Projects Agency (ARPA) op om onderzoek voor militaire toepassingen te bevorderen.

Een van de eerste projecten van ARPA was de ontwikkeling van een onderling verbonden netwerk van computers, geïnspireerd op het werk van Joseph Licklider. De Rand Corporation, een R&D-centrum, wierf ingenieur Paul Baran aan om dit concept verder te onderzoeken. Tussen 1960 en 1964 werkte Baran aan het opsplitsen van berichten in pakketten en het weer samenvoegen ervan bij aankomst, waarmee de basis werd gelegd voor pakketschakelnetwerken.

Een wereldwijd netwerk

In 1967 lanceerde Larry Roberts, programmadirecteur bij ARPA, het ARPANET-project met het ambitieuze doel een pakketgeschakeld netwerk te creëren dat zich over de hele VS uitstrekte. Dit netwerk moest communicatie mogelijk maken tussen computers aan weerszijden van het land. Om dit idee uit te voeren, moest echter een nieuw probleem worden aangepakt: het creëren van een end-to-end protocol dat de verzending van gegevenspakketten zou controleren voor zowel verzendende als ontvangende computers die op het netwerk waren aangesloten.

Gérard Le Lann, die in 1972 bij Iria (een voorloper van Inria) in dienst trad, begon dit onderwerp te onderzoeken door in Rennes, Frankrijk, een team “Netwerken” op te richten. Hij volgde het werk van Noord-Amerikaanse pioniers als Robert Kahn, Vint Cerf, Alex McKenzie en Steve Crocker op de voet.

De weg vrijmaken voor Silicon Valley

Het onderzoek van Le Lann leidde tot de ontwikkeling van het “sliding window” mechanisme, dat fouten tijdens de uitwisseling van berichten controleerde. In maart 1973 presenteerde hij zijn bevindingen aan Vint Cerf, die hem uitnodigde om een jaar lang deel uit te maken van zijn onderzoeksteam aan de Stanford University. In die periode beseften Le Lann en zijn collega’s dat hun communicatiesysteem meer was dan alleen een middel voor onderzoekers om berichten uit te wisselen. Dit was het begin van Silicon Valley.

Samen ontwikkelden deze pioniers de protocollen TCP en IP, die vandaag de dag nog steeds in gebruik zijn. Gérard Le Lann vergelijkt deze protocollen met scheepvaart: datapakketten zijn als containers, IP is verantwoordelijk voor het vervoer van de containers van de haven van vertrek naar de haven van aankomst, en TCP regelt de havenmiddelen en het verkeer.

De geboorte van het internet

In 1983 besloot het Amerikaanse ministerie van Defensie ARPANET in twee delen op te splitsen omdat men zich zorgen maakte over de communicatie tussen civiele en militaire computers. Het militaire deel kreeg de naam MilNet, terwijl het civiele deel internet werd genoemd. Dit betekende de officiële geboorte van het internet op 1 januari 1983.

Sindsdien heeft het internet gezorgd voor talloze innovaties, waaronder het World Wide Web en internet of Things. Tegenwoordig is het een integraal onderdeel van het dagelijks leven van miljarden mensen wereldwijd.

Uitdagingen en de toekomst van het internet

Het internet blijft zich verder ontwikkelen, maar wordt geconfronteerd met tal van uitdagingen, waaronder cyberveiligheid, privacy, AI en digitale soevereiniteit. Nu een kwart van alle onderzeese kabels, die goed zijn voor 90 procent van het intercontinentale internetverkeer, in handen is van GAFA (Google, Apple, Facebook en Amazon), is het waarborgen van de veiligheid en privacy van informatie van cruciaal belang.

Hoewel de pioniers van het internet al deze uitdagingen niet konden voorzien, is het nu aan de onderzoekers en ingenieurs van vandaag om oplossingen te vinden en de toekomst van deze revolutionaire uitvinding vorm te geven. De reis van het internet in de afgelopen 40 jaar is opmerkelijk geweest, en het verhaal is nog lang niet ten einde.