Open innovatie en de les van Heron: “Niet alle slimme mensen werken voor jou”

Vanwege een artikel dat ik vorig jaar schreef over het belang van open innovatie, mocht ik afgelopen week een presentatie geven voor Digital Wednesday. Nou ben ik geen expert of onderzoeker die alle theorieën rond dit concept heeft geanalyseerd, maar heb dankzij de duizenden praktijkvoorbeelden die we hiervan door de jaren heen bij Innovation Origins voorbij hebben zien komen, wel een redelijk beeld van wat werkt en wat niet. Niet voor niets gebruiken we in ons PR-filmpje drie voorbeelden van innovaties die met wat meer openheid tot sneller resultaat hadden kunnen leiden. De piramides, de drukpers, de auto: de ideeën hiervoor ontstonden telkens op verschillende plekken – met wat meer afstemming en actieve kennisdeling hadden ze zonder meer tot meer impact of sneller resultaat geleid.

Dat geldt nog veel meer voor de Aeolipile (“windbal”), een uitvinding die de rode draad in mijn presentatie van afgelopen woensdag vormde. Voor wie het nog niet kent is het bijna te bizar om waar te zijn. De Griek Heron, die woonde in het door de Romeinen beheerste Alexandrië, maakte in de eerste eeuw na Christus een prototype van dit apparaat. Voor iedereen die daar nu naar kijkt is in één klap duidelijk dat dit niets anders is dan een primitieve versie van de stoommachine. Inderdaad, de uitvinding die in de achttiende eeuw een van de belangrijkste drijvers was van de industriële revolutie. 

Mindboggling is het als je ziet hoe klein de stap is van de Aeolipile naar de stoommachine. En toch duurde het nog anderhalf millennium voordat het zover kwam. Waar dat aan lag? Daar zijn de geleerden het niet over eens, maar duidelijk is dat niemand destijds enig praktisch nut zag in de windbal van Heron. Ja, je kon er bepaalde natuurwetten mee aantonen, maar daar hield het wel zo’n beetje bij op. Maar was dat ongetwijfeld anders geweest als Heron toch wat meer werk had gemaakt van het delen van zijn uitvinding (die trouwens in zichzelf ook weer geïnspireerd was op nog vroegere ontwerpen). 

Want zo gaat het echt altijd, zo is onze ervaring op basis van ruim 18.000 innovatie-gerelateerde artikelen op Innovation Origins. Wie deelt, gaat niet alleen sneller maar komt ook verder. Natuurlijk zijn er ook voorbeelden waarvoor dat niet geldt, zo lieten enkele mensen in ons publiek afgelopen woensdag ook zien. Maar dat maakt de les van Heron niet minder krachtig: wie niet deelt, staat stil, soms wel meer dan 1500 jaar. En dus mag je van ons blijven verwachten dat we al die mooie innovaties die uit alle hoeken van Europa (en Alexandrië) komen aan jullie blijven tonen. Zodat je er geïnspireerd door raakt en liefst nog, erop voortbouwt. Ook afgelopen week hadden we daar behoorlijk wat voorbeelden van. Deze sprongen mij het meest in het oog:

De bouw is een sector die maar moeilijk lijkt te kunnen verduurzamen. Zeeshan Ahmed is vastberaden om daar met zijn start-up Zavhy iets aan te veranderen, vertelde hij collega Aafke Eppinga afgelopen week. Hij wil de sector automatiseren, digitaliseren en verduurzamen met 3D-betonprinten. Hier meer.

Eveneens van Aafke is het interview dat ze had met Kasper Valgepea voor onze serie Decarbonizing Europe. Deze wetenschapper leidt in Estland een laboratorium waar CO2 wordt gezien als een waardevolle grondstof voor nieuwe producten, in plaats van een vervuilend gas. Het is het zoveelste voorbeeld van slim omdenken rond CO2 – ik weet zeker dat we daar op korte termijn al breed inzetbare toepassingen van gaan terugzien. Hier meer.

Minstens zo interessant is de manier waarop het Limburgse bedrijf Lake3D met een innovatieve printtechnologie tanden en gebitsprotheses van hoge kwaliteit (én in de goede kleur) gaat maken. In het artikel van Emile Hollman vertellen Jessica Pepe en Kim Alards over de voordelen, technologie en eisen waaraan onze tanden van de toekomst aan moeten voldoen. Hier meer.

Ook de Zwitserse studenten van het team SOWA wisten hun idee om elektrodialyse op zonnestroom te gebruiken voor een mobiel waterzuiveringsapparaat in een werkend model om te zetten, zo vertelt collega Polya Pencheva. Hier meer.

Tot slot: het acute stroomprobleem in de provincies Noord-Brabant en Limburg heeft ons natuurlijk ook beziggehouden. En zoals u van ons gewend bent, hebben we ons niet beperkt tot het neerzetten van het probleem. Hier een klein overzicht met de alternatieven die er zijn nu het stroomnet door congestie wordt geplaagd.

Namens al onze collega’s in heel Europa wens ik jullie een mooie zondag – en denk heel af en toe even aan Heron als je een goed idee hebt. Want, zoals Open Innovation guru Henry Chesbrough zegt: “Niet alle slimme mensen werken voor jou”.