Opeens wil iedereen in het gezin Ricky wel uit laten. Ons 4-jarige hondje weet niet wat hem overkomt nu hij vier tot vijf keer per dag door de lege straten van Madrid loopt. De Spaanse hoofdstad is net als alle andere delen van het land in een totale lock down. Niemand mag nog zonder een geldige reden (naar het werk gaan, boodschappen doen, het ziekenhuis bezoeken of de hond uitlaten) naar buiten. Covid-19 heeft van het best bezochte land van 2019, met jaar 85 miljoen toeristen, een spookbestemming gemaakt. Dat 2020 een rampjaar zal worden staat nu al vast. Hoe groot de schade zal zijn is niet te overzien.
Het ging juist weer goed met Spanje. De loodzware huizencrisis was langzamerhand naar de achtergrond gedrongen. Sterker nog; in het Zuid-Europese land schoten de prijzen van onroerend goed omhoog en naast de honderdduizenden nooit verkochte woningen werden gewoon weer nieuwe gebouwd. ‘De muziek draait weer’ , zo heet dat in Spanje. En zolang de muziek draait wordt er gedanst. Maar nu lijkt die nog abrupter stil te vallen dan in 2008 toen de hele Spaanse bouwsector als een kaartenhuis in elkaar stortte.
Je zou denken dat de Spanjaarden wel wat geleerd zou hebben van die mokerslag. Helaas. Het leed is snel vergeten als de zon weer overal gaat schijnen. Meer dan ooit werden de toeristen naar het land gelokt om met buitenlands geld een nieuwe glorieuze toekomst op te bouwen. Spanje probeerde extra bezoekers te trekken door met innovatief toerisme in te zetten op gasten die verder kijken dan sol y playa. Maar desondanks werd het meeste geld verdiend aan de costa’s onder de zon. En ongekende inkomstenbron, die niet zou kunnen opdrogen. Maar dat was buiten covid-19 gedacht.
In een week tijd is de stemming in het land volledig omgeslagen. Er valt niets te bedenken wat zo destructief is als dit coronavirus. Werkelijk alles zit op slot. Van de stranden tot de hotels en van de barretjes tot de openbare parken. Wat nu? Een buffer is er niet opgebouwd. De staatsschuld is nog altijd circa 100 procent van het Bruto Binnenlands Product, het begrotingstekort is zo’n 3 procent en circa 14 procent van de Spanjaarden is werkloos. Dat al deze cijfers wel veel negatiever zullen worden staat vast. Het is nu de vraag hoeveel van de 3,3 miljoen bedrijven – waarvan 90 procent uniek is – stand zullen houden.
Spanje behoorde nooit tot de meest innovatieve landen van Europa. De 46 miljoen Spanjaarden worden door de corona-crisis met de neus op de feiten gedrukt. Onderwijsinstellingen zijn helemaal niet ingericht op het geven van online lessen. Net zomin als vele bedrijven eigenlijk het digitale tijdperk zijn toegetreden. Al die kantoortuinen zijn nu net zo leeg als de stranden. Die bedrijven zullen inzien dat ze nu wel in versneld tempo móeten digitaliseren. Bij het uitbreken van de crisis beschikte slechts 14 procent van hen over een werkende digitale infrastructuur. Die bedrijven zien nu in dat innovatie wel degelijk loont. Laat dat alvast een les van het virus voor Spanje zijn. Buiten dat hondjes ook gewoon uit liefde moeten worden uitgelaten.
Foto’s: Lege straten en winkels in Madrid. Foto’s Koen Greven
Lees hier de eerdere columns van Koen Greven over Spaanse innovatie.