Het coronavirustast tast niet alleen luchtwegen, nieren, bloedvaten of darmen aan. Britse onderzoekers van University College London en de Universiteit van Liverpool hebben in verschillende studies met Covid-19 patiënten ook verschillende hersenbeschadigingen opgemerkt.
Deze komen niet alleen voor bij mensen met een ernstig ziekteverloop door corona of bij ouderen die al bepaalde aandoeningen hebben. Ook jongeren en mensen met een licht ziekteverloop kunnen ernstige neurologische schade oplopen. Het gaat daarbij om delirium, hersenontsteking, beroerte en ontstekingen van zenuwen. Sommige van deze neurologische complicaties treden op in het begin van de ziekte, andere pas weken later.
Het onderzoeksteam identificeerde een normaal gesproken zeldzame en soms fatale ontstekingsziekte, ADEM. Deze lijkt in frequentie toe te nemen als gevolg van de pandemie. Ook was er een groep patiënten die geen problemen hadden met de ademhaling. Bij hen was juist de neurologische aandoening de eerste en belangrijkste indicatie van COVID-19.
Epidemie van hersenbeschadigingen valt nog te bezien
“We hebben meer mensen met neurologische aandoeningen zoals encefalitis geïdentificeerd dan verwacht. En het correleert niet altijd met de ernst van de ademhalingssymptomen,” zegt senior auteur van de studie, Dr Michael Zandi van UCL Queen Square Institute of Neurology en het University College London Hospitals. “We moeten waakzaam zijn en opletten voor deze complicaties bij mensen die Covid-19 hebben gehad. Het valt nog te bezien of de pandemie zal leiden tot een epidemie van grote hersenbeschadigingen. Het zal wellicht vergelijkbaar zijn met de uitbraak van encefalitis lethargica in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw na de grieppandemie van 1918.
Ontstekingen en falen van de perifere zenuwen of het ruggenmerg
In totaal onderzochten onderzoekers van de twee universiteiten meer dan 900 gevallen van Covid-19 patiënten in de leeftijd van 16-85 jaar. Van deze groep ontwikkelden sommigen een voorbijgaande encefalopathie en leden aan een delirium. Anderen hadden encefalitis (hersenontsteking), of kregen beroertes. Daarnaast stelden de wetenschappers ook ontstekingen en falen van de perifere zenuwen of het ruggenmerg vast. Ze observeren ook nog andere symptomen van een verminderde zenuwfuncties en zenuwschade zoals het Guillain-Barré-syndroom. Dat is een tijdelijke verlamming veroorzaakt door zenuwontstekingen.
In een onderzoek van het team van het University College London werd bij negen van de twaalf mensen met encefalitis acute verspreide encefalomyelitis (ADEM) bij geconstateerd. Deze ziekte is heel zeldzaam en komt over het algemeen vrijwel uitsluitend bij kinderen voor. Het kan worden veroorzaakt door virale infecties. Normaal gesproken diagnosticeren de artsen ongeveer één volwassen patiënt met ADEM per maand. In de loop van hun studie is dit aantal echter gestegen tot zeker één per week. “Dit is een verontrustende toename.”
Virus niet in hersenvocht aangetoond
Het coronavirus kon echter niet worden aangetoond in het hersenvocht van een van de geteste patiënten. De wetenschappers gaan er daarom van uit dat het virus de hersenen niet rechtstreeks aanvalt. Dit suggereert dat sommige neurologische complicaties van Covid-19 wellicht minder te wijten zijn aan het virus zelf en meer aan de immuunrespons van het lichaam. Verder onderzoek is nodig om te achterhalen of deze neurologische complicaties worden veroorzaakt door het coronavirus zelf of indirect door het aangevallen immuunsysteem.
“Gezien het feit dat de ziekte nog maar een paar maanden bestaat, weten we misschien nog niet welke schade Covid-19 op lange termijn kan aanrichten”, zegt Dr. Ross Paterson van het UCL Queen Square Institute of Neurology, een van de hoofdauteurs van de studie, die in het tijdschrift Brain werd gepubliceerd. “Artsen moeten zich bewust zijn van de mogelijke neurologische effecten, omdat een vroege diagnose de resultaten voor de patiënt kan verbeteren. Mensen die herstellen van het virus moeten professioneel advies inwinnen als er neurologische symptomen optreden.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
