Wat ik nooit heb begrepen, is het overdreven enthousiasme van Nederlandse acteurs als ze het over het circus hebben. Kirrend verhalen ze hoe ze als kind met kloppend hart de wagens de stad zagen binnenrijden. Nou heb ik mijn jeugd in Amsterdam doorgebracht. Daar gebeurde best wel wat in de jaren zestig. Maar ik heb nog nooit zo’n bonte stoet de straten door zien trekken, achtervolgd door een schare joelende kinderen. Wij vonden circus toen al zwaar belegen.
🤡 Ik begrijp de lol er ook niet van. Het is zielig voor de dieren, ik ben als de dood dat zo’n acrobaat naar beneden dondert en ik heb nog nooit om een clown kunnen lachen. Laat ik er rond voor uitkomen: ik haat clowns. Niet dat ik last heb van coulrofobie. Ik ben niet bang voor clowns, ik vind ze alleen mateloos irritant. Zeker als ze publiek bij hun act willen betrekken.
🤖 Toch zijn er heel wat mensen die oprecht angst koesteren voor deze aangeklede malloten. Wat mij nu verbaasd- zo kwam ik namelijk al associërend op de gedachte van het circus- is dat angst voor robots nog geen beschreven fobie is. Voor zover ik dat kan nagaan, tenminste. Terwijl al wel uit onderzoek blijkt dat robots niet echt te veel mensen moeten lijken. Want dan vinden we het eng worden.
🗑️ We zien meer en meer dat robots in al hun verschijningsvormen steeds meer taken steeds zelfstandiger kunnen uitvoeren. Neem maar eens de slimme vuilnisbak hoooly! uit Italië die zelf afval kan scheiden. Er moet nog wel wat aan gesleuteld worden, maar toch.
🛥️ Zo is er door de Zweedse technische universiteit Chalmers een autonoom drone-systeem ontwikkeld om drenkelingen op zee beter te kunnen redden. Daar speelt de mens nog wel een belangrijke rol bij, maar in eerste instantie bepaalt een robotsysteem of er al dan niet wat aan de hand is.
🦀 Nog veel opmerkelijker is het model dat collega Hildegard Suntinger beschrijft. Met dit model kunnen wetenschappers real time zien hoe een tumor groeit. Bedenk wel dat dit groeiproces gebeurt op nagebootst menselijk weefsel in een plastic plaatje. Kunstmatig weefsel dat dus net zo groeit en zich vermeerdert als in de natuur.
🔱 Ik weet niet of je dit kunt bestempelen als een levend iets dat de mens heeft geschapen. Maar het begint er aardig bij in de buurt te komen. Duidelijk is dat er steeds meer systemen komen die ingrijpen in onze wereld, zonder dat wij als mens daar in eerste instantie bij betrokken zijn. Voldoen de Wetten van de roboticanog wel, zoals Isaac Asimov die ooit formuleerde? Of moeten we langzaamaan gaan wennen aan die nieuwe rol van de mens; de rol van god, zoals Carlo van de Weijer dat eens betoogde in een artikel op Innovation Origins.
Ik wens je een mooie dag!
Arnoud Cornelissen
Chefredacteur Innovation Origins