Wie afgelopen week het nieuws gevolgd heeft kan het niet gemist hebben. Natuurwetenschappers luiden wereldwijd de noodklok. De natuur gaat op “alle fronten” in een “ongenadig tempo” achteruit. Soorten sterven nu tientallen tot honderden keren sneller uitsterven dan gemiddeld de afgelopen tien miljoen jaar! Maar liefst een miljoen van de naar schatting acht miljoen soorten worden de komende decennia met uitsterven bedreigd.
Stop nu 1 minuut met lezen en laat dit even tot je doordringen.
Volgens de onderzoekers is het verlies van biodiversiteit een “direct gevolg van menselijk handelen”. De oorzaak is onder andere de groei van de wereldbevolking en de nog sneller stijgende consumptie.
Nou en?
Aan het onderzoek hebben 145 auteurs uit 50 landen meegewerkt, onder wie vier Nederlanders. Niet een conclusie om achteloos te negeren. Toch zou je kunnen denken: nou en? Misschien kunnen al die planten en dieren je niets schelen. Je hebt er toch alleen maar last van. Vogelpoep op de lak van je auto. Onkruid in je tuin. Bomenwortels die je mooie strakke tegelvloer in de tuin omhoog duwen. Een spin op de muur van je slaapkamer. Fruitvliegjes. Mieren. Slakken. Kan best wat minder, toch?
Eigen belang
Ook als je vindt dat dieren en planten geen eigen intrinsieke waarde hebben; het recht om te bestaan zeg maar. Dan nog is het, uit puur eigen belang, goed om dieren en planten te koesteren. Wij mensen zijn namelijk volledig afhankelijk van de natuur. En dat geldt dan niet alleen voor mensen ver weg midden in het regenwoud, maar ook voor ons stedelingen in West Europa.
Al onze grondstoffen worden namelijk door de natuur geleverd. Net als onze voeding. Veel van onze dagelijkse portie groente en fruit is afhankelijk van bestuiving door insecten. De visserij is afhankelijk van gezonde vispopulaties. Natuurgebieden hebben ook een belangrijke functie; ze reguleren het klimaat, produceren voedsel en voorkomen overstromingen.
Het op grote schaal uitsterven van dier- en plantensoorten vormt volgens de onderzoekers een directe bedreiging voor onze leefomstandigheden.
Grote woorden, maar kort samengevat: planten en dieren zijn ook heel belangrijk voor jou.
Niet te laat
De onderzoekers concluderen gelukkig dat het nog niet te laat is, maar wel hoog tijd voor actie. Ze hebben daarom een aantal stevige adviezen aan het adres van overheden. Om er enkele te noemen. Hervormen van wereldwijde financiële systemen, zodat ze duurzaam worden. Verantwoorde technologische innovatie. Bevorderen van onderwijs en kennissystemen.
Daar wil ik er nog wel een aan toevoegen. Het is het tijd om de strategie van natuurbescherming om te zetten in een strategie van natuurontwikkeling. En dat is meer dan een woordspelletje. Wereldwijd blijkt dat het plaatsen van hekken rondom waardevolle natuurgebieden, om ze te beschermen, onvoldoende werkt. Ondanks al die ongerepte en beschermde natuurgebieden keldert de biodiversiteit! Waarom? Omdat we buiten die natuurgebieden helemaal niet met natuur bezig zijn. Daar hebben we immers de natuurgebieden voor!
Aandacht voor natuur moet dus ook buiten de natuurgebieden serieus mee gaan tellen. In alle beslissingen, die genomen worden. In de Stedenbouw. In de Landbouw. In de luchtvaart. In de wegenbouw. In de logistiek. In het onderwijs. In de visserij. Op jouw werkplek. In jouw buurt.
Natuur als serieus onderdeel van keuzes die gemaakt worden. Einde aan het schaamgroen.
Natuur is te belangrijk om alleen te beschermen. Natuur verdient ook ontwikkeling!
Verbeter de wereld: begin!
Overigens geldt deze aanbeveling niet alleen voor keuzes van overheden, maar ook voor ons allemaal. Er is heel veel dat je zelf kunt doen. Op je werk. In je buurt. In je huis.
Dus niet alleen op zondag wandelen in de natuur. Maak zelf een mooie natuurlijke tuin. Haal die tegels eruit. Ook zonder voortuin kun je met een geveltuintje al veel bereiken. Maar ook als bewuste consument kun je invloed uitoefenen.
Kortom: natuur, dat ben je zelf!
Over deze column:
In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Maarten Steinbuch, Mary Fiers, Carlo van de Weijer, Eveline van Zeeland, Lucien Engelen, Tessie Hartjes, Jan Wouters, Katleen Gabriels en Auke Hoekstra, probeert Innovation Origins uit te vinden hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, af en toe aangevuld met gastbloggers, zijn allemaal op hun eigen manier bezig met oplossingen voor de problemen van onze tijd. Zodat Morgen Beter wordt. Hier alle eerdere afleveringen.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
