Terwijl wetenschappelijk onderzoek keer op keer aantoont (zoals dit artikel, dit artikel en dit artikel) dat diverse en inclusieve teams en bedrijven beter presteren, wordt de Nederlandse tech sector er alleen maar exclusiever op. In 2022 werd 0,6 procent van al het venture capital geïnvesteerd in ondernemingen waar vrouwen aan het roer staan. Een jaar eerder was dit één procent. Cijfers van de Kamer van Koophandel laten juist zien dat er meer vrouwelijke ondernemers bijkwamen (34% in 2013, 37% in 2022).
- Ondanks een toename van vrouwelijke ondernemers blijft de financiering voor door vrouwen geleide bedrijven beperkt;
- Investeerders associëren succesvol ondernemerschap met mannelijke eigenschappen, wat investeringen in vrouwelijke ondernemingen belemmert;
- Marian Spier richtte FEM-START op: een educatief platform en prijzen voor vrouwelijke ondernemers, met als doel kansen, netwerken en educatie te bieden om de financieringskloof te dichten.
Marian Spier, serieel ondernemer, oprichter van TEDxAmsterdamWomen, ceo van FEM-START en social impact- & cultureel strateeg, is er zo onderhand wel klaar mee. “Eerder dit jaar haalden drie Franse mannen binnen vier weken honderd miljoen euro op. Knap hoor, maar dat zou je als vrouw nooit lukken. Er heerst een bias waar vrouwen niet tegenop kunnen boksen. Je kunt niets veranderen als je stelselmatig genegeerd wordt. Toen ik begon dacht ik: beat the system. Al snel ontdekte ik dat dat een onmogelijke opgave is. Nu is mijn motto ‘create the system’.”
De bias houdt onder andere in dat investeerders een ‘goede ondernemer’ associëren met mannelijke eigenschappen. “Men investeert liever in een jonge man die bluft en zegt: over twee jaar draai ik twee miljoen omzet, in plaats van in een vrouw die over twee jaar een miljoen omzet draait en dat ook écht kan waarmaken en haar cijfers goed onderbouwt.”
Het is ook een systematisch probleem, veel aandacht gaat naar masculiene thema’s zoals deeptech en AI. Terwijl vrouwen juist vaak in healthtech, socialtech en duurzaamheid zitten. “Er is dus sprake van een mismatch. Daarin heeft de overheid ook een verantwoordelijkheid. Wanneer al het geld naar deeptech en AI gaat, wordt de kloof alleen maar groter.”
“Men investeert liever in een jonge man die bluft en zegt: over twee jaar draai ik twee miljoen omzet, in plaats van in een vrouw die over twee jaar een miljoen omzet draait en dat ook écht kan waarmaken.”
Marian Spier
Liever bluf dan goed onderbouwde berekeningen
Als mannen niet investeren in vrouwen, doen vrouwen het zelf wel. Daarom wil Spier een systeem binnen het systeem creëren waarin vrouwen wél toegang hebben tot een netwerk, investeringen en educatie. In 2023 richtte ze, samen met compagnons Sandra van der Pal, Ellen Tacoma en Simone van Bijsterveldt, educatieplatform FEM-START op. Naast de jaarlijkse FEM-START Up Awards (mogelijk gemaakt door Antler) organiseert het platform bijeenkomsten, onderwijs en begeleiding.
Een trip naar Silicon Valley
Niet alleen in Nederland is er sprake van een financieringskloof – bedrijven opgericht door alleen vrouwen ontvangen wereldwijd minder dan drie procent van de venture capital investeringen. De wereld doet het slecht, maar Nederland doet het bijzonder slecht.
De prijs van de FEM-START Up Awards die Spier organiseert voor vrouwelijke ondernemers bovenop de honderdduizend euro prijzengeld, is een trip naar Sillicon Valley. Vorig jaar wonnen de zussen Micky en Linky Chen met hun bedrijf Minite; een marktplaats voor studenten en bedrijven.
“De mindset in de VS is heel anders”, vertelt Micky Chen. ““Gender speelt daar veel minder een rol dan hier. Je ziet het in het type vragen die investeerders stellen. Als we hier tegen een vc zeggen: we gaan naar honderd procent groei, dan is de kans groot dat het antwoord iets is in de trant van ‘Nou, dat is ambitieus. Gaat dat ook echt gebeuren?’ Terwijl ze in de VS zeggen: ‘Waarom kijken we niet of vijfhonderd procent ook lukt?’”
Onderwijs als speerpunt
Mannelijke investeerders vinden het dus niet fijn dat vrouwelijke ondernemers minder risico nemen, maar als ze durven ambitieus te zijn, is het óók niet goed. Zelf heeft Spier niet zo’n last gehad van vooroordelen. Dat wijt ze aan het feit dat ze al sinds jaar en dag in de techsector zit en “de taal spreekt”. Twee jaar geleden rondde ze haar opleiding Venture Finance aan de Universiteit van Oxford af.
Onderwijs is een van de belangrijkste speerpunten van FEM-START, want vrouwen hebben een grote achterstand in te halen als het aankomt op kennis over het funding-landschap. Daarom biedt de organisatie twee cursussen aan: een over verschillende funding types – subsidies, financiering, bootstrap, crowdfunding – en wanneer je welk type het beste kunt inzetten. De tweede cursus is een gesprek tussen een investeerder en een start-up, waarbij de investeerder de ondernemer helpt om zich voor te bereiden op investeringen.
‘Alle ondernemers willen hetzelfde’
Na educatie komt het netwerk. Samen met het Erasmus Centre for Entrepeneurship, TNW en HighTech XL in Eindhoven worden preselectie events georganiseerd voor de Awards. Er hebben zich inmiddels negenhonderd vrouwelijke ondernemers bij de het platform aangesloten. Op bijeenkomsten komen trouwens niet alleen vrouwen. Juíst niet. “Ondernemen is niet masculien of feminien. Alle ondernemers willen hetzelfde: een probleem oplossen en daar geld mee verdienen.”
De zussen Chen hebben hun eerste investeringsronde van 300.000 euro inmiddels rond. Met gemak, er was meer animo dan dat er tickets waren. “Je moet een goed verhaal hebben, maar je cijfers zijn minstens zo belangrijk. Wij laten zien dat we onze business heel goed begrijpen en hebben bewezen dat we het ook kunnen uitvoeren. Die scherpe focus heeft ons gebracht waar we nu zijn”, aldus Chen.
Spier is nog lang niet klaar. Haar ultieme doel is een samenwerking met overheden, om op grote schaal iets te kunnen veranderen. “We willen er uiteindelijk wereldwijd voor zorgen dat vrouwen makkelijker toegang krijgen tot netwerken.”
Vrouwelijke ondernemers kunnen zich aanmelden voor de FEM-START Up Awards (powered by Antler) via deze link.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
