Aan het einde van een opgedroogd spoor van een verwoestende modderstroom heeft het Nederlandse bedrijf Bejo op het platteland van het Spaanse Murcia twee enorme bassins gebouwd. Op de spaarzame dagen dat hier de regen met bakken naar beneden valt wordt het water daarin opgevangen voor de droge periodes. Speciale planten en wat alg etende vissen houden het water op natuurlijke wijze schoon. Een op het oog simpele oplossing voor waterschaarste. Maar je moet er wel opkomen, het financieren en vervolgens met succes weten uit te voeren.
Een sterk staaltje Nederlands watermanagement, zo zou je de innovatieve uitvinding van de zaadveredelaar kunnen noemen. De enorme bassins, waar zo’n 80.000 kubieke meter water in past, staan sinds kort op het land van de modelboerderij van Bejo op enkele tientallen kilometers van El Mar Menor. Langs de A30 tussen Murcia en Cartagena worden in een veredelingsstation van 20 hectare zaden geproduceerd die in deze regio goed gedijen. Dit woestijnachtige gebied wordt ook wel de moestuin van Europa genoemd. In de winter wordt daar de spinazie, sla en bloemkool geproduceerd voor het noorden van Europa.
Peperdure grondstof
De regio Murcia staat van oudsher bekend om de vele uren zon, een beperkt aantal regendagen, de zachte, stabiele temperatuur en de droge grond. Dit lijkt ideaal, maar juist aan één cruciale grondstof is in Murcia groot gebrek: water. Telers in de regio hebben voor droge periodes diverse manieren om aan water te komen – waterputten, aanvoer van elders, ontzilting van zeewater. Die alternatieven schieten tijdens perioden van grote droogte meestal tekort. En dan is water opeens een peperdure grondstof.
Het is overigens niet zo dat er nooit water valt. Steeds vaker worden door de klimaatverandering droge periodes afgewisseld door korte hevige stormen waarbij doorgaans zoveel regen valt dat een spoor van verwoesting vanuit de bergen over het land naar de kust trekt. Een korte tijd is er dan weliswaar water in overvloed, maar als dat niet wordt opgevangen verdwijnt dat als sneeuw onder de zon. En daar heeft de directie van Bejo dus een slimme oplossing voor bedacht.
Spaanse buren jaloers
Het Nederlandse familiebedrijf investeert van zijn jaaromzet (275 miljoen euro) 10 procent in onderzoek en ontwikkeling, mede met het oog op klimatologische en economische veranderingen. Het aanleggen van de reservoirs paste bij die strategie. Vlakbij het oude, verhoogde waterbassin, gevuld met regenwater, liet Bejo in 2018 voor 230.000 euro de nieuwe wateropvang bouwen. Die kwam in de bedding te liggen waar het water bij noodweer passeert, zodat het bassin zich bij zo’n zondvloed vanzelf vult. Een filtersysteem werd ingebouwd om meegevoerde rommel te weren, toen was het wachten op de regen. Dat duurde niet lang. Het voorbije jaar zijn alle soorten stormen aan het bedrijf voorbijgetrokken. Het reservoir is deze winter goed gevuld. De vele Spaanse buren kijken er jaloers naar. Dat ze dat zelf niet nu niet hadden kunnen bedenken…