Uit nieuwe cijfers van CBS blijkt dat in 2023 bijna de helft van de in Nederland geproduceerde elektriciteit afkomstig is uit hernieuwbare bronnen. Een stijging van 21 procent in hernieuwbare productie zorgde voor een aandeel van 48 procent in de nationale elektriciteitsmix. Windenergie bleek bijzonder krachtig met een toename van 35 procent, en zonne-energie zat daar niet ver achter met een groei van 24 procent. Dankzij deze boost in schone energie kon het land een recordhoeveelheid van 25 miljard kWh elektriciteit exporteren, voornamelijk naar buurlanden Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk.
Waarom dit belangrijk is
Nederland verbetert zijn aandeel hernieuwbare elektriciteit en is daarmee op de goede weg voor de energietransitie.
Hernieuwbare energiebronnen stuwen Nederlandse elektriciteitsproductie op
In het jaar 2023 bereikte het land nieuwe hoogten in zijn streven naar duurzaamheid. Er werd 120 miljard kWh elektriciteit geproduceerd, waaraan hernieuwbare energiebronnen een ongekende bijdrage leverden van 57 miljard kWh. De inzet van het land voor schone energie is niet alleen goed voor het milieu, maar heeft Nederland ook gepositioneerd als een belangrijke energie-exporteur op het continent.
De elektriciteitsproductie uit wind- en zonne-energie kende een opmerkelijke stijging. De windenergiesector zag een stijging van 35 procent, wat neerkomt op 29 miljard kWh, dankzij de uitbreiding van de windturbinecapaciteit. Ook de productie van zonne-energie steeg met 24 procent tot 21 miljard kWh, dankzij de toename van 4,3 GW aan installaties voor zonnepanelen.
Sterke groei in hernieuwbare energiecapaciteit
Nederland heeft zijn hernieuwbare energiesector met open armen omarmd. De geïnstalleerde capaciteit voor windturbines staat nu op 11 GW, met 6,8 GW van windmolens in het binnenland en 4,7 GW van zeeturbines. De zonne-energiecapaciteit van het land heeft ook een indrukwekkende groei doorgemaakt, met 4,1 GW extra in 2023, wat het totaal op een inspirerend cijfer brengt dat het land op de vijfde plaats in Europa zet voor zonne-installaties.
Deze toename in hernieuwbare capaciteit heeft niet alleen te maken met het voldoen aan de binnenlandse vraag. Nederland is een netto-exporteur van elektriciteit geworden, met een record van 25 miljard kWh geëxporteerd in 2023 en een netto-export van meer dan 5,7 miljard kWh voor het tweede achtereenvolgende jaar. De sluiting van de laatste kerncentrale in Duitsland heeft de Nederlandse elektriciteitsexport met 13 procent doen stijgen, wat de onderlinge afhankelijkheid van de Europese energiemarkten onderstreept.
Europese energieverschuiving en Nederlandse bijdragen
In heel Europa is een verschuiving naar hernieuwbare energie gekatalyseerd door de verminderde aanvoer van Russisch gas, waarbij verschillende landen hun eigen records op het gebied van hernieuwbare energie hebben gebroken. Ook Nederland heeft zijn steentje bijgedragen aan deze continentale overgang. De opwekking van hernieuwbare energie in Nederland is met 13 procent gestegen ten opzichte van het voorgaande jaar, waarmee het land voldoet aan de ambitieuze doelstellingen van het Energieakkoord voor Duurzame Groei uit 2013.
Bovendien onderstrepen de ingebruikname van het windpark Hollandse Kust Noord eind december en de aanstaande lancering van de grootste tender voor offshore windparken in het IJmuiden Ver-gebied de toewijding van het land aan de uitbreiding van zijn hernieuwbare energieportfolio.
Hernieuwbare energie overtreft vraag en stimuleert export
De vraag naar elektriciteit in Nederland is in 2023 met vijf procent gedaald. Hernieuwbare elektriciteit werd vaker opgewekt dan nodig, een duidelijk teken van de robuuste groei van de sector. Dit overschot aan opwekkingscapaciteit heeft het land in staat gesteld om overtollige elektriciteit te exporteren, met name naar het Verenigd Koninkrijk, waar de export met 18 procent groeide.
Het effect van de sterke groei van hernieuwbare energie in Nederland reikt verder dan de landsgrenzen. Het feit dat Duitsland 52 procent van zijn elektriciteit opwekte uit hernieuwbare energie en België voor het eerst meer energie opwekte uit hernieuwbare bronnen dan uit fossiele brandstoffen, waarbij wind- en zonne-energie alleen al 27,7 procent van de elektriciteitsproductie voor hun rekening namen, onderstrepen een regionale trend in de richting van groenere energiebronnen. De bijdrage van Nederland aan deze trend wordt steeds belangrijker door de expertise en de daadwerkelijke export van elektriciteit.
Op weg naar een duurzame horizon
Nederland is goed op weg naar een duurzame toekomst. De bijna 17 procent van de totale energieopwekking uit groene bronnen is een bewijs van de inzet en technologische vooruitgang van het land. Met installaties in woningen die een centrale rol spelen, heeft zonne-energie 17,6 procent van de totale elektriciteitsopwekking geleverd. Deze mijlpalen schetsen een duidelijk traject om toekomstige duurzaamheidsdoelen te halen en mogelijk te overtreffen.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
