Greenpeace onthult in een recent rapport dat vliegen op de meeste routes binnen Europa goedkoper is dan treinreizen. Ondanks de klimaatimpact van vliegen, blijven EU-instellingen en regeringen luchtvaartmaatschappijen en luchthavens subsidiëren terwijl treinstations en lijnen worden gesloten. De belangrijkste reden waarom mensen voor vliegen kiezen in plaats van de trein is het aanzienlijke prijsverschil. Binnen Europa is vliegen tot 30 keer goedkoper dan de trein. Greenpeace pleit voor een eerlijk prijssysteem. Ondanks de uitstekende treinverbindingen van Nederland met naburige landen, zijn treinen consequent duurder dan vluchten op de geanalyseerde routes.
- Vliegen is vaak goedkoper dan treinreizen binnen Europa, ondanks de klimaatimpact van vliegen.
- Ondanks de zorg over de klimaatcrisis subsidiëren EU-instellingen en overheden luchtvaartmaatschappijen en luchthavens, terwijl treininfrastructuur wordt verwaarloosd.
- Greenpeace pleit voor een eerlijk prijssysteem om de overstap van vliegen naar treinreizen te bevorderen.
De kost van vliegen versus treinreizen
Volgens onderzoek van Greenpeace zijn vliegreizen op de meeste routes binnen Europa goedkoper dan treinreizen. Gemiddeld zijn treinkaartjes dubbel zo duur als vliegtickets voor dezelfde routes. Op 79 van de 112 onderzochte routes was treinreizen duurder dan vliegen. Een van de duurste routes is Barcelona-Londen, waarbij de treinreis tot 30 keer duurder kan zijn dan de vlucht.
Landen met de duurste treinkaartjes in vergelijking met vluchten zijn het Verenigd Koninkrijk, Spanje, België, Frankrijk en Italië. Low-cost luchtvaartmaatschappijen, zoals easyJet en Ryanair, die verantwoordelijk zijn voor 78,6% van de onderzochte routes, bieden vaak de goedkoopste vluchtopties aan. Nacht- en hogesnelheidstreinen zijn zelden goedkoper dan low-cost luchtvaartmaatschappijen.
Hoewel Nederland uitstekende spoorverbindingen heeft met buurlanden, zijn treinen consequent duurder dan vluchten op de geanalyseerde routes. De trein kost gemiddeld 1,5 keer de prijs van een vlucht op alle geanalyseerde routes. De trein is alleen goedkoper op een van de geanalyseerde routes (Amsterdam-Warschau). Amsterdam-Londen is de meest gebruikte korte vluchtroute in Europa, ondanks directe treinverbindingen die slechts 4 uur duren.
Routes zoals Amsterdam-Kopenhagen, Amsterdam-Warschau, Praag-Amsterdam, Amsterdam-Stockholm, Ljubljana-Amsterdam, Berlijn-Amsterdam en Nice-Amsterdam tonen aan dat treinen gemiddeld duurder zijn in vergelijking met vluchten.
De impact op het klimaat
Ondanks de groeiende bezorgdheid over de klimaatcrisis blijven EU-instellingen en nationale overheden subsidies verstrekken aan luchtvaartmaatschappijen en luchthavens, terwijl treinstations en -lijnen worden gesloten. De luchtvaartindustrie is verantwoordelijk voor meer dan de helft van de wereldwijde klimaatuitstoot. Gemiddeld zorgt een kilometer met een internationale trein door Europa voor relatief weinig klimaatimpact per persoon: 8 keer minder dan de auto en 10 keer minder dan het vliegtuig.
Het verschuiven van kortetermijnvluchten naar treinreizen zou aanzienlijke hoeveelheden broeikasgasemissies kunnen besparen. Bijvoorbeeld, het verschuiven van vluchten op de route Barcelona-Londen naar treinverkeer zou 461.000 ton schadelijke broeikasgassen kunnen besparen, equivalent aan de jaarlijkse uitstoot van 303.000 auto’s.
Oproep tot verandering
Greenpeace pleit voor een eerlijk transportsysteem en climaattickets om de verschuiving van vliegen naar treinreizen te bevorderen. Ze roepen op tot betaalbare en eenvoudige langetermijntickets die geldig zijn voor al het openbaar vervoer in elk land. Bovendien is er een dringende behoefte aan beleidswijzigingen om treinreizen betaalbaarder en duurzamer te maken.
De Internationale Energieagentschap beveelt aan luchtvaart te belasten volgens de impact ervan en duurzame luchtvaartbrandstoffen op te schalen. Het is ook belangrijk om te investeren in innovaties die treinreizen in de toekomst aantrekkelijker en efficiënter kunnen maken.
Innovaties en de toekomst van reizen
Er zijn tekenen van positieve veranderingen. De Nightjet-slaaptrein die Wenen en Parijs verbindt, heeft sinds de lancering in december 2021 70% van alle beschikbare tickets verkocht. Er zijn meer directe treinroutes die grote steden in Europa verbinden, waaronder een geplande lijn Parijs-Madrid tegen het einde van 2024.
Er zijn ook tekenen van politieke wil om treinreizen te prioriteren als middel om CO2-uitstoot in de vervoerssector te verminderen. De EU heeft een uitgebreid spoorwegnetwerk van meer dan 200.000 km en bevordert het langeafstands- en internationaal personenvervoer per trein, inclusief nachttreinen.
De vraag naar treinreizen is gedreven door grassroots steun, met Interrail die recordverkopen zag in 2022. Het uitbreiden van de treinvoorziening om aan de groeiende vraag te voldoen, kan enige tijd duren, maar er zijn hoopvolle tekenen met nieuwe routes, slaapwagens en private bedrijven die de markt betreden.
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
