Besmettingen blijven pieken maar op een coronavaccin moet nog gewacht worden. Na de pauze van de proeven van het Oxford-vaccin vorige maand, is dit nu het geval bij het, in het Leiden ontwikkelde, vaccin van Johnson & Johnson. In het Verenigd Koninkrijk kijken onderzoekers naar de mogelijkheden van Challenge Studies, een manier om vaccins nog sneller te kunnen testen.
Human Challenge Studies in het Verenigd Koninkrijk
Imperial College London werkt samen met the Department for Business, Energy and Industrial Strategy (BEIS) en de Royal Free London NHS Foundation Trust aan het project: Human Challenge Studies.
Onderzoekers van het project gaan mensen opzettelijk besmetten met het virus dat corona veroorzaakt om vaccins sneller te kunnen testen. De zogenaamde Human Challenge Studies zouden uitgevoerd worden met vrijwilligers zonder gezondheidsproblemen van tussen de 18 en 30 jaar oud.
Het project bevindt zich momenteel in de eerste fase. In deze fase wordt onderzocht welke hoeveelheid van het virus minimaal nodig is om iemand ziek te laten worden. Volgens de onderzoekers is het bij standaard klinische testen niet zeker of iemand blootgesteld wordt aan het virus. Bij deze studies zou snel blijken of mensen die gevaccineerd zijn daadwerkelijk ook minder besmet raken met het virus.
Imperial College London verwacht in januari 2021 te beginnen met de proeven. In mei zouden dan de eerste resultaten binnen zijn.
Er is veel controverse rond deze manier van testen. Wanneer de vaccins die getest worden niet effectief (genoeg) zijn worden proefpersonen besmet. Dit kan zelfs voor jonge mensen met een optimale gezondheid gevaarlijk zijn.
Vaccin tegen tuberculose
Een landelijke studie met 22 ziekenhuizen in Nederland onderzoekt wat het effect is van het vaccin tegen tuberculose op het coronavirus. Het BCG-vaccin wordt gegeven aan mensen die naar een land reizen waar deze infectieziekten vaak voorkomen.
Deelnemers van het onderzoek worden een half jaar gevolgd na toedienen van het vaccin. Er wordt gekeken bij hoeveel deelnemers coronabesmetting optreedt en hoe vaak luchtweginfecties, waaronder corona, behandeld moeten worden. Eind dit jaar worden de eerste resultaten verwacht.
Chinese Sinopharm vaccin
Het vaccin van Chinese staats-farmaceut Sinopharm komt, volgens het bedrijf, binnen een paar weken op de markt. Het vaccin bevindt zich in de laatste testfase. Eind dit jaar zijn er van het vaccin ruim 600 miljoen doses beschikbaar. De Europese Unie heeft echter geen deals afgesloten met deze farmaceut.
De kans dat vaccins die ontwikkeld zijn in China in Nederland gebruikt worden, is zeer klein. Vaccins moeten in Europa voldoen aan eisen van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). Chinese farmaceuten hebben nog geen aanvraag voor goedkeuring ingediend bij het EMA.
Vaccin van Janssen en Johnson & Johnson(J&J)
Op 4 oktober publiceerde J&J tussentijdse data van de fase 1-2 studie waaraan 796 testpersonen meedoen. De tussentijdse resultaten laten zien dat één dosis bij bijna alle deelnemers het maken van antilichamen stimuleerde.
Een groot deel van de vrijwilligers had last van bijwerkingen zoals: spierpijn, vermoeidheid en koorts. Het gaat om 61 procent van de proefpersonen tussen 18 en 65 jaar. Deelnemers van boven de 65 jaar hadden minder vaak last van bijwerkingen, van hen ervaarde maar 31 procent deze klachten.
Zorgelijk zijn de twee gevallen waarin deelnemers last kregen van heftige bijwerkingen van het vaccin. Zij kregen last van hoge koorts en een hoge bloeddruk.
Op 12 oktober pauzeerde J&J wereldwijd de klinische studies. Een van de deelnemers aan het onderzoek kreeg last van een onverklaarbare ziekte. Ondanks de pauze in de proeven gaat de productie van de vaccins, ook in Leiden, door.
Oxford-vaccin van AstraZeneca
Eind september kwam naar buiten dat de Europese Unie AstraZeneca, de medicijnen fabrikant achter het Oxford-vaccin, zal beschermen tegen mogelijke rechtszaken. Het gaat dan om rechtszaken die aangespannen worden doordat het vaccin toch bijwerkingen veroorzaakt. Deze bescherming is van groot belang voor het bedrijf. In de fase 3 testen zal het bedrijf zeer zeldzame bijwerking niet opmerken. Het gaat dan om bijwerkingen die bijvoorbeeld maar bij 1 op 100.000 mensen voorkomen.
Er is een drempelwaarde afgesproken tot waar AstraZeneca juridische kosten zelf betaalt. De EU kent deze bescherming toe omdat het vaccin zo goedkoop is. Bij andere vaccins zoals het J&J vaccin biedt de EU geen juridische bescherming.
Het vaccin zal volgens Amerikaanse data maar 4 dollar per dosis kosten, dat is ongeveer 3,40 euro. Het J&J vaccin kost bijvoorbeeld 10 dollar, meer dan dubbel zoveel als het vaccin van AstraZeneca.
Moderna
Op 29 september heeft Moderna de resultaten van de fase 1 studie gepubliceerd. Het ging om een onderzoek met 40 deelnemers met vrijwilligers boven de 56 jaar. Het vaccin had een goed immuunrespons opgewekt. De bijwerkingen waren vergelijkbaar met een hoge dosis van het griepvaccin. Dit zijn bijwerkingen als hoofdpijn en verhoging.
Moderna loopt tegen het probleem aan dat ze niet genoeg proefpersonen van etnische minderheden kunnen vinden. Het gaat dan bijvoorbeeld om inheemse Amerikaanse groepen. Wanneer de testen op deze groep niet uitgevoerd kunnen worden kan Moderna veiligheid voor deze etniciteiten niet garanderen. De focus van het zoeken van testpersonen ligt momenteel bij deze minderheden.
Ook interessant:
Slim dashboard kan regionale uitbraken COVID-19 voorspellen
Corona in Europa – Hoe het Zweedse sprookje ruim voor kerst is gesneuveld