De verkoop van elektrische voertuigen neemt een hoge vlucht, zelfs in Duitsland. Na aanvankelijke moeilijkheden is de Duitse markt voor elektromobiliteit nu de belangrijkste markt in Europa geworden.
Een niet onaanzienlijk deel hiervan was te danken aan overheidssubsidies op initiatief van de aftredende grote coalitie. Vooral de ‘milieubonus’ maakte de overstap voor de consument aantrekkelijker, tot de crisis in de bevoorradingsketen en in de chipsector begin 2022 alles in de war schopte.
Oekraïne-aanval en energiecrisis
Bovendien leidt de energiecrisis die door de Russische inval in Oekraïne is veroorzaakt, tot een andere prioriteitstelling van de Duitse consument. De nieuwe auto, elektrisch als het kan, schuift plotseling een paar niveaus naar beneden. Verwacht wordt dat de verwarmingskosten (gas) verdubbelen of verdrievoudigen, waardoor het voor velen – zelfs in de middenklasse – allemaal een stuk krapper zal worden.
Milieupremies dalen in 2023
In 2022 betaalt de Duitse overheid nog steeds de volledige milieupremies. Dit is vooral voordelig voor goedkopere voertuigen. Zo kostte tot voor kort een VW e-up! in Duitsland 26.895 euro. Na aftrek van de milieupremies blijft daar slechts zo’n veertienduizend euro van over. Geen wonder dat deze elektrische auto in Duitsland de top tien aanvoerde, zolang deze beschikbaar was. Hij is – net als in Nederland – inmiddels uit het assortiment gehaald.
De prijzen nivelleren
De milieubonussen compenseerden gedeeltelijk de hoge prijzen van elektrische voertuigen. In feite kosten elektrische auto’s veel meer in aanschaf dan vergelijkbare verbrandingsauto’s. Een Kia Nio Hybrid kost in Duitsland bijvoorbeeld 30.690 euro, dat is ongeveer 17.000 (!) euro minder dan zijn volledig elektrische tegenhanger.
Vanaf 2023 zal het nog moeilijker worden
Wie nu nog een e-auto wil kopen om van de hoge bonussen te profiteren, heeft nog maar een kleine kans. Want hun beschikbaarheid is minder dan ooit. Zelfs als je al in januari een auto hebt besteld, dan mag je van geluk spreken als je die eind 2022 geleverd krijgt. En als je elektrische auto pas in 2023 komt, dan is inmiddels de vette milieubonus geschrapt, omdat de ‘stoplichtcoalitie’ nieuwe milieusubsidies heeft vastgesteld.
Wanneer groen beleid contraproductief is
De staatskas is namelijk leeg. Oorzaak is de door de regering zelf veroorzaakte energiecrisis (door zestien jaar verkeerd energiebeleid). De komende maanden zullen ook steeds moeilijker worden voor zowel de burgers zelf als voor de door de burgers gevulde staatskas. Het lijkt dus logisch dat het Bondsministerie voor Economische Zaken en Energie van de groene minister Habeck bezuinigt.
De bijdragen zijn drastisch verlaagd. De subsidie daalt in 2023 van 6000 naar 4500 euro voor voertuigen tot een netto catalogusprijs van 40.000 euro. Voor voertuigen tussen 40.000 en 65.000 euro krijg je 3000 in plaats van 5000 euro. Voor PHEV’s is er helemaal geen subsidie meer. In 2024 dalen de bonussen verder. Bovendien is er een bodem op de subsidies gezet. Als de pot leeg is, wordt er geen geld meer uitbetaald. En tot slot komen vanaf 1 september 2023 alleen nog maar particulieren in aanmerking. Dit betekent dat de auto van de zaak, het favoriete emolument voor Duitse werknemers, wordt uitgesloten. Insiders uit de sector anticiperen nu al op een heropleving van diesel.
Politieke onzekerheid
De financiële hoorn des overvloeds droogt dus op. En dat in tijden waarin de autoprijzen toch al stijgen door het tekort aan grondstoffen, terwijl de inflatie de koopkracht daar bovenop nog eens een nekslag geeft. Prijsverhogingen van drieduizend euro en meer zijn niet ongewoon. Tesla, bijvoorbeeld, heeft op dit gebied het voortouw genomen.
Zet dit de rem op de omschakeling naar elektromobiliteit?
Het Bundesverband eMobilität (BEM) heeft het nieuwe bezuinigingsbeleid inmiddels al als “contraproductief” bestempeld. Tegen 2030 moeten er vijftien miljoen elektrische voertuigen op de Duitse wegen rijden. Afgezien van het feit dat dit doel eigenlijk nauwelijks haalbaar is, is de waarschijnlijkheid dat het gebeurt, nu nog verder gedaald.
Het terugdringen van de CO2-uitstoot lijkt plotseling volledig uit het oog te zijn verloren sinds in Duitsland de stoplichtcoalitie aan de macht is gekomen. Beangstigend.
Over deze column:
In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Eveline van Zeeland, Derek Jan Fikkers, Eugène Franken, Katleen Gabriels, PG Kroeger, Carina Weijma, Bernd Maier-Leppla, Willemijn Brouwer, Maarten van Andel en Colinda de Beer probeert Innovation Origins te achterhalen hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, soms aangevuld met gastbloggers, werken allemaal op hun eigen manier aan oplossingen voor de problemen van deze tijd. Morgen zal het dus goed zijn. Hier zijn alle voorgaande afleveringen.