Als er één categorie bedrijven verantwoordelijk is voor innovatie in Nederland, dan zijn het wel de startups. Omdat Innovation Origins altijd op zoek is naar relevante innovaties is er alle reden het complete Nederlandse startup-ecosysteem een keer goed in beeld te brengen. Op basis van datasets van StartupDelta zijn we bij alle provincies langs gegaan. In 14 afleveringen, gepubliceerd tussen 24 dember 2018 en 7 januari 2019, geven we een overzicht van het startup-ecosysteem in Nederland. De serie is gemaakt door de journalisten van coöperatie PitchProducties, in opdracht van Innovation Origins. Vandaag: Flevoland. Lees hier de andere afleveringen van deze serie (voor zover reeds gepubliceerd).
De jongste provincie van Nederland, dat klinkt als een zeer geschikte plek voor een bruisend startup ecosysteem. Ondernemerschap is er zeker in Flevoland, maar een startup ecosysteem staat nog in de kinderschoenen.
Tekenend voor het ontbreken van een echt startup ecosysteem is een naam die steeds naar voren komt bij de zoekresultaten: Startup Almere. Het klinkt als een spil in het web van de Almeerse startups, maar is een jaar geleden gestopt. Valerie Bos was een van de founders van Startup Almere. Tijdens een bijeenkomst in Almere was het idee dat er iets gedaan moest worden met startups. “We kenden het idee wel, maar we waren nog lang geen Silicon Valley”.
In 2016 werd nog weinig georganiseerd voor jonge startende ondernemers in de regio. Startup Almere wilde dit veranderen en organiseerde veel gratis evenementen om hen hierbij te helpen. Het was een enorm succes volgens Bos, maar de doelgroep was niet in staat te betalen voor de diensten van haar en de twee co-founders Menno van Dam en Martijn de Vries.
Het gebrek aan financiering was daarom ook de reden om ermee te stoppen. De lokale overheid betaalde wel mee, maar dat was niet genoeg om een ecosysteem op te zetten. Het contrast met Amsterdam is groot, waar veel meer wordt geïnvesteerd in startups. Een gemiste kans, volgens Bos: “Wat ze in Amsterdam kunnen, kunnen wij op zijn Almeers ook”.
Gemeenten en startups
Inmiddels heeft de Gemeente Lelystad wel de kracht van startups ontdekt, vertelt Hinde Dijkhuis namens de gemeente. De gemeente doet (net als Almere) sinds deze zomer mee aan het innovatieprogramma van de Metropool Regio Amsterdam (MRA). De gemeente koos twee maatschappelijke uitdagingen waar ze nu nog geen oplossing voor heeft: de levendigheid in het stadshart van Lelystad en verkeerde studiekeuze door jongeren. Startups konden oplossingen voor deze problemen pitchen. De gemeente heeft daaruit twee ideeën gekozen, en de startups krijgen zes maanden de tijd om het idee te ontwikkelen naar een werkend product. Hier krijgen ze geen financiering voor, wel een begeleidingsprogramma van de MRA.
Voordat Lelystad mee ging doen met het innovatieprogramma was er binnen de gemeente nog geen programma gericht op startups in de provincie. Opmerkelijk is dat dit innovatieprogramma ook niet specifiek op Flevolandse startups gericht is, maar op een probleem in Lelystad. Dit terwijl er toch een behoorlijk aantal startups in de provincie is. StartupDelta telt er 33, maar dit is geen compleet overzicht, Startup Almere wordt in deze data bijvoorbeeld ook nog genoemd.
DentalRules
Een van de Flevolandse startups die missen op bovenstaand overzicht is DentalRules. Jelle Verdorst heeft de startup tijdens zijn studie opgezet met oprichter Patrick Vollenbroek. Verdorst kreeg een kantoorplek en begeleiding van Windesheim, maar bijvoorbeeld geen financiering. DentalRules verkoopt software voor tandartspraktijken om alles te regelen wat niet met boren, gaatjes vullen of een tand trekken te maken heeft.
DentalRules is meer dan alleen een idee. Van de eerste opbrengsten van de verkoop van de software zijn ze steeds verder aan hun bedrijf gaan werken. “Ik geloof erin dat je moet bewijzen dat het een goed product is. Als mensen het niet kopen is het geen goed product”, vertelt Verdorst. Alleen werden ze er niet echt rijk van. Dat is volgens Verdorst ook meteen het grootste struikelblok: hoe ga ik van startup naar bedrijf. “Een idee hebben is leuk, maar wat mensen heel erg vergeten is wat voor kosten erbij komen kijken om het ook werkbaar te maken”. De stap van een vrijblijvend idee naar een bedrijf is volgens hem heel erg groot. Daar ontbreekt het volgens hem nog wel aan begeleiding.
BunyaVax
BunyaVax is een andere startup die ook zonder hulp van buitenaf is opgericht. De biotech startup ontwikkelt vaccin technologie en is een spinoff van het Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) in Lelystad, vertelt CEO Jochem Bossenbroek. Het doel van academisch onderzoek is namelijk niet om een product op de markt te brengen. Vaak is de technologie die onderzoekers ontwikkelen niet af, en willen bedrijven het daarom nog niet overnemen. “Academisch gezien is er dan geen eer meer aan te behalen”, zegt Bossenbroek. De enige manier om deze technologie dan op de markt te krijgen, is een bedrijf op te richten, en dat werd BunyaVax.
BunyaVax werd genoemd in de 10 meest baanbrekende Nederlandse technologieën van 2018. De startup heeft ook twee subsidies gekregen: 40.000 euro van de NWO en 50.000 euro van de Europese Commissie. Wat betreft samenwerking binnen de provincie is het WBVR in Lelystad cruciaal. “Het is mooi om te beseffen dat hier een instituut is dat tot de wereldklasse behoort”, vindt Bossenbroek.
Ondernemerschap in Almere
Ook Verdorst van DentalRules vindt Flevoland een goede plek om een startup te beginnen. “De ondernemersgeest leeft in Almere”. Hij merkt dat iedereen elkaar graag wil helpen en dingen wil proberen. “Het is een stad waar van alles mogelijk is”.
Valerie Bos is nu ondernemer bij Van Loof, een bedrijf dat ondernemerschap in de hele provincie wil stimuleren. Zij sluit zich aan bij Verdorst. “In veel grote steden is alles al bedacht”, vertelt ze. Dat is in Flevoland en Almere specifiek heel anders. “Het is een canvas waarop je helemaal los kunt gaan”. Omdat er nog niet zoveel is, biedt het juist een kans voor ondernemers om samen te werken. “Het is een grote stad, maar we gaan met elkaar om alsof we in een dorp wonen”.
Aan de ondernemers ligt het dus niet in Flevoland. Maar om echt van een startup ecosysteem te kunnen spreken moet er meer ondersteuning komen. Hinde Dijkhuis hoopt dat door het innovatieprogramma de manier van denken en de vernieuwende werkwijze van startups Lelystad-eigen wordt. “Ik hoop dat het een klimaat creëert waar startups hun weg kunnen vinden”.
Hoofdfoto: Marieke Kuijjer, Creative Commons licentie
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
