Triple Helix, Brainport, het Eindhovense High Tech ecosysteem, design als verbindende factor; veel mensen hebben de mond vol van al die kernkwaliteiten van de regio, maar wie weet ze nu precies te duiden? Wie weet hier het maximale uit te halen voor het bedrijfsleven, voor organisaties, voor individuele personen? “Bijna niemand”, zegt Joost Helms. “Iedereen praat erover, maar binnen de regio weten maar weinigen hoe het allemaal precies werkt. Laat staan hoe je er als persoon of bedrijf maximaal profijt uit haalt.”
Die vaststelling vormde twee jaar geleden het begin van Eindhoven Academy. Helms koppelde zijn eigen ervaring en expertise aan die van Irene van Rijsewijk en samen zetten ze vervolgens de Eindhoven Academy en het eerste programma op: ‘Leiderschap in de Brainportregio Eindhoven’ (LIBRE). Helms: “We hebben allebei een grote passie voor de regio en weten vanuit ons beider achtergrond redelijk goed wat hier allemaal speelt. Zo ontstond het idee voor een soort Triple-Helix-training. Uiteindelijk is het wat breder geworden en dit voorjaar gaan we al met ons vierde programma van start.”
“Wij bouwen en verbinden netwerken met een waarde die zich daarna heel makkelijk uitbetaalt.”
Helms is scheikundig ingenieur, heeft 10 jaar ervaring als ondernemer in de regio en als politicus. In Eindhoven kreeg hij vooral bekendheid als wethouder voor de VVD. Van Rijsewijk is onderwijskundige. Zij was 12 jaar politiek adviseur in Den Haag; momenteel ontwikkelt en verzorgt ze al 18 jaar verschillende trainingen, met een focus op samenwerking en publiek-private processen.
Helms merkte al tijdens zijn wethouderschap dat topbestuurders binnen Brainport elkaar doorgaans heel goed weten te vinden, maar dat dat veel minder geldt voor de mensen daar omheen, terwijl dat ook de leiders van de toekomst zullen moeten worden. “Ons LIBRE-programma richt zich dan ook in eerste instantie op die groep. Leiderschap staat daarbij centraal, maar we zijn geen managementtraining zoals De Baak of Nyenrode dat zijn. We brengen geen specifieke vaardigheden bij, maar bieden inzicht en helpen bij het leggen van verbinding. En dan vooral buiten de eigen organisaties; wij bouwen en verbinden netwerken met een waarde die zich daarna heel makkelijk uitbetaalt. Voor de deelnemers zelf, maar ook voor het ecosysteem in de regio.”
“Wat voor taal spreken ze, wat is hun ambitie en werkwijze en welke systemen hanteren ze daarbij?”
Dat doen Helms en Van Rijsewijk door kennis te bieden over hoe Brainport nu eigenlijk in elkaar steekt, door inspiratie op te laten doen – bijvoorbeeld met gastsprekers als Maarten Steinbuch en Martijn Paulen – en door toegang te bieden tot hun eigen netwerken. “Simpel gezegd: Wij laten zien hoe de verschillende werelden die deel uitmaken van de Triple Helix (onderwijs – overheid – bedrijfsleven) echt werken. Wat voor taal ze spreken, wat hun ambitie en werkwijze is en welke systemen ze daarbij hanteren.”
Eindhoven Academy start tweemaal per jaar het LIBRE-programma met een groep van twintig deelnemers, die idealiter bestaan uit ongeveer evenveel mensen vanuit de verschillende domeinen van de drie Triple Helix. Zes intensieve modules vormen samen een innovatief programma met onder andere workshops, bedrijfsbezoeken, lezingen en een ‘Challenge’; een persoonlijke bijdrage aan de toekomst van het ecosysteem van de Brainportregio Eindhoven. “Daarbij laten we de deelnemers in groepen samenwerken aan concrete uitdagingen voor het Brainport ecosysteem, zodat ze zelf ervaren wat er nodig is om de Triple Helix samenwerking te laten slagen, met als doel een gericht advies op te leveren, gebruik makend van wat Brainport specifiek te bieden heeft. Aan het eind van het programma hebben we dan 20 nieuwe Brainport Ambassadeurs opgeleid.”
In de eerste modules wordt de basis gelegd, een hechte groep gevormd en worden de deelnemers uitgedaagd. Dit gebeurt onder andere met workshops en presentaties van Brainport Development directeur Imke Carsouw en Toon Gerbrands van PSV. Ook presenteren de deelnemers zichzelf en hun organisatie en moeten de persoonlijke doelen duidelijk worden. De modules daarna zijn er bezoeken aan bedrijven en instellingen als Solliance, TNO, High Tech Campus, de Technische Universiteit, Fontys en Brainport Industries. Ook zijn er workshops rond pitchen en presenteren en over de werking van de overheid. Alles aangevuld met heel veel inspiratie vanuit de activiteiten in deze regio.
“Er is niemand die je dwingt om samen te werken, ook binnen ons programma niet.”
In de laatste module tenslotte zijn er de afsluitende pitches waarbij externe ‘opdrachtgevers’ beoordelen in hoeverre de deelnemers erin geslaagd zijn hun ‘Challenge’ tot een goed einde te brengen. “Waarbij logischerwijs de onderliggende vraag is of de deelnemers inderdaad beter snappen hoe het systeem van samenwerking binnen Brainport functioneert. Dat is nog best complex trouwens; er is niemand die je dwingt om samen te werken, ook binnen ons programma niet. Dus hoe dwing je dat zelf af? Hoe werkt dat ‘gunnen’ eigenlijk, wat hier zo belangrijk is?”
Het mooie is, zo constateert Helms na de eerste drie programma’s van zijn Academy, dat er ook een blijvend groepseffect is. “We zien dat de deelnemers elkaar ook na afloop van het programma blijven opzoeken. Ze helpen elkaar binnen de bestaande netwerken, wij verbinden deze netwerken ook weer met elkaar en met ons netwerk, maar ze blijven vooral ook onderling een hechte groep. Uiteindelijk zijn ze daardoor niet alleen ambassadeurs voor Brainport, maar ook voor Eindhoven Academy.”