Een innovatiever brein door de Bullet Journal Methode

Eén van de beste boeken die ik het afgelopen jaar heb gelezen gaat over het schrijven in een notitieboek. Het fascineerde me hoe de auteur, Ryder Carroll, 296 pagina’s vol kon schrijven over hoe te schrijven in een notitieboekje. En, geloof het of niet, ik heb alle 296 pagina’s gelezen, terwijl mijn boekenlegger bij non-fictie boeken normaal gesproken ergens halverwege blijft steken.

Het was dan ook niet zomaar een boek over het schrijven in een notitieboek, het was een giga-bestseller waarover miljoenen enthousiaste posts op social media circuleren. En het ging ook niet zomaar over het schrijven in een notitieboekje, het ging over de Bullet Journal methode, ook wel ‘de Marie Kondo van het dagboek schrijven’ genoemd. De Bullet Journal methode was de afgelopen jaren een gigantische rage in de VS (waardoor er in de VS in het jaar 2018 in één klap 18 procent meer notitieboeken werden verkocht) en die rage is nu in Europa gaande. Wanneer je je afvroeg waarom er de laatste tijd zoveel stationary-artikelen bij de standaard retailer te vinden zijn, dan weet je nu de reden.

We blazen onze gedachten leven in door ze op papier te zetten – Ryder Carroll

Gefascineerd door die rage, besloot ik me er eens aan te wagen. Ik heb een voorliefde voor nieuwe technieken die het brein innovatiever pogen te maken, dus ik begon vol overgave aan de Bullet Journal methode. De investering is gering: een pen en een bullet journal is voldoende. Een bullet journal is een notitieboekje met puntjes in plaats van lijntjes. En, eerlijk is eerlijk, het resultaat is verbluffend. Al na een paar weken merkte ik dat ik meer verbindingen kon leggen tussen gedachtestromen en dat ik nog visueler ging denken en werken. Ook zorgde de methode voor een meer ontspannen geest en het gevoel van lichter leven. Maar boven alles merkte ik dat mijn output creatiever werd en dat de ideeënmachine die mijn brein heet nog meer innovatieve ideeën produceerde.

Met zulke machtig mooie resultaten zou je haast denken dat de methode heel wat behelst, maar dat valt eigenlijk wel mee. De bedenker van de methode, designer Ryder Carroll (die de methode ontwierp als een manier om met zijn ADD om te gaan), vat de essentie van de methode samen in slechts negen woorden: track the past, order the present, design the future. De methode is gebaseerd op een viertal basisprincipes.

Met stip op één staat het principe van intentioneel leven. Dat wil zeggen doelen stellen, constructief naar die doelen toe werken en reflecteren op je weg daar naartoe. Het tweede principe heeft te maken met planning. Je zet je doelen uiteen in verschillende taken, die je weer verdeelt over verschillende ‘logs’: een Future Log, een Monthly Log en een Daily Log.

Wanneer je niet aan een taak toekomt, besluit je wat ermee te doen. Migreer je de taak naar een ander moment, of schrap je de taak omdat die achteraf toch niet zoveel bijdraagt aan je doelen? De planning maakt je dus heel bewust van wat je doet en wilt doen, en zet een streep door eindeloze to do-lijsten. Het derde principe draait om noteren en indexeren.

Naast je taken houd je iedere dag ook kort en krachtig bij wat er plaatsvond (‘events’) en schrijf je notities op. Om die notities gemakkelijk terug te vinden maak je aan het begin van je Bullet Journal een index, ofwel een inhoudsopgave, en verwijs je thema-gebonden naar de genummerde bladzijden. Het vierde en laatste principe draait om flexibiliteit.

Je Bullet Journal moet zich aanpassen aan jouw behoeften, en niet andersom. En die behoeften kunnen steeds variëren. Heb je in de voorbereiding op je vakantie behoefte aan meer overzicht, dan maak je daar een bepaalde collectie voor aan. Heb je behoefte om creatief los te gaan, dan maak je van je bullet journal een waar kunstwerk. Het maakt niet uit, zolang het je maar helpt bij jouw invulling van intentioneel leven.

Als ons leven een oceaan is, dan zijn onze dagen golven; sommige groot, sommige klein. Je Bullet Journal is de kustlijn en wordt gevormd door beide – Ryder Carroll

Natuurlijk zit er veel meer achter die vier principes. Carroll omschrijft de missie achter de methode als het ons bewust maken van hoe we de twee kostbaarste bronnen in ons leven, onze tijd en energie, besteden. Het is daardoor veel meer een zelfbewustzijnsmethode dan een productiviteitsmethode. Of, beter nog, “een productiviteits-ecosysteem van verschillende technieken en filosofieën”, zoals Carroll het zelf omschrijft. Wat dat betreft heeft het veel overeen met de Design Thinking methode: beiden zoeken en vinden een combinatie van het zakelijke, resultaatgerichte aan de ene kant en het speelse, creatieve aan de andere kant.

Ook in de wetenschap is het fenomeen van de Bullet Journal niet onopgemerkt gebleven. Een groep Britse wetenschappers onderzocht de posts die mensen van hun Bullet Journal op Instagram plaatsten en ontdekte dat mensen het gebruik van hun Bullet Journal, met tal van creatieve uitspattingen en verschillende soorten ‘trackers’, sterk aanpasten aan hun eigen behoeften. Het vierde basisprincipe van flexibiliteit kwam dus duidelijk in hun onderzoek naar voren. Een ander aspect dat in het onderzoek de boventoon voerde, was het reflectieve gedrag van de mensen die een bullet journal bijhouden. De kunst van intentioneel leven is daarmee bevestigd.

In een wereld waar wifiversterkers aan kerktorenspitsen hangen, is geen plek meer heilig – Ryder Carroll

Maar los van het intentioneel leven, zorgt het vooral voor een enorme boost in creativiteit en innovativiteit. Die boost is niet disruptief. Carroll verzet zich tegen de wens om disruptief te zijn en is veel meer een voorstander van een continu leerproces naar meesterschap: “Anders dan in het Westen, waar ‘disruptie’ een modewoord is voor onze favoriete soort vooruitgang, focust ‘kaizen’ (Japans voor ‘goede (zen) vooruitgang (kai)’) op het naar de oppervlakte halen van kleine verbeteringen”. De boost in innovativiteit wordt met name veroorzaakt door het feit dat de methode niet digitaal is, maar ouderwets met pen en papier.

Bullet Journaler Bert Webb schrijft over het gebruik van de Bullet Journal, in plaats van een digitale productiviteitstool, het volgende: “Tijdens mijn dagelijkse, wekelijkse en maandelijkse terugblik, al vooruit- en terugbladerend in mijn bullet journal, legt mijn brein steevast meer verbanden tussen ideeën; iets wat ik niet voor elkaar kreeg toen ik nog verschillende digitale tools gebruikte”. De methode dwingt je om de tijd te nemen en stil te staan bij dingen. En die rust en tijd om één te zijn met het papier is broodnodig aldus Carroll: “De blanco pagina’s van je notitieboek bieden een veilige speeltuin voor je geest”. En zo is het maar net.

Verantwoording: Alle citaten zijn afkomstig uit het boek: Carroll, R. (2018). De Bullet Journal Methode; het verleden vastleggen, het heden organiseren, de toekomst plannen. Lev.

Over deze column

In een wekelijkse column, afwisselend geschreven door Eveline van Zeeland, Eugene Franken, Helen Kardan, Katleen Gabriels, Carina Weijma, Bernd Maier-Leppla en Colinda de Beer probeert Innovation Origins te achterhalen hoe de toekomst eruit zal zien. Deze columnisten, soms aangevuld met gastbloggers, werken allemaal op hun eigen manier aan oplossingen voor de problemen van deze tijd. Morgen zal het dus goed zijn. Hier zijn alle voorgaande afleveringen.