Een doel staat inmiddels heel Europa voor ogen: we willen zo snel mogelijk weer terug naar het normale leven. Een instrument dat daarbij kan helpen is de zogeheten ‘tracking-app’. Deze is al in gebruik in China, Singapore, Zuid-Korea en Israël. Nu willen ook Europese regeringen de app inzetten in de strijd tegen Covid-19. Deze week werd het project PEPP-PT (Pan-European Privacy-Preserving Proximity Tracing) in Berlijn gepresenteerd. De technologie is naar verwachting al medio april klaar voor gebruik.
Initiatiefnemer van het non-profit onderzoeksproject PEPP-PT is de Duitse IT-ondernemer en overheidsadviseur Hans-Christian Boos. Hij ontwikkelde de Covid-19 tracking app met tal van Europese wetenschappers, onderzoeksinstituten en universiteiten. Daaronder zijn de Duitse instituten Fraunhofer-Heinrich-Hertz Berlin (HHI) en het Robert Koch instituut (RKI).
Indamming van COVID-19
De verwachting van een COVID-19 Tracking App is het consequent volgen van infectieketens. Getroffenen worden in een vroeg stadium geïnformeerd over een infectie en kunnen dus in een vroeg stadium worden geïsoleerd en behandeld. Een positief voorbeeld is het Chinese Shenzhen, waar dankzij de app het aantal nieuw besmette personen per dag in korte tijd werd teruggebracht naar drie mensen.
Ook in Europa wordt gezocht naar maatregelen die een snelle terugkeer naar de normaliteit mogelijk maken. Een belangrijke hinderpaal voor de Tracking App is echter de gegevensbescherming, die in de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) is vastgelegd. De meeste politici dringen aan op een vrijwillig gebruik van de app. Het succespercentage neemt echter toe met het aantal gebruikers. Daarom worden ook fiscale stimuleringsmaatregelen besproken. Dit zou echter kunnen leiden tot een schijnvrijwilligheid.
Gebaseerd op positiegegevens
De technologie is gebaseerd op positiegegevens van Bluetooth Low Energy. Als gebruikers onder de aanbevolen afstand van twee meter komen, wisselen hun smartphones een nummer uit voor identificatie (ID). Gebruikers die op een bepaald moment positief worden getest op Covid-19 voeren dit in hun tracking app in en het systeem informeert alle personen met wie de patiënt de week ervoor contact heeft gehad.
Het algoritme moet overigens ook herkennen of er een muur of een ruit tussen de gebruikers zit. Dit kan in een gebouw zijn of in een file. Het basisidee was om de Bluetooth-radioprofielen van de meest voorkomende smartphonemodellen in Duitsland te meten – en de app dienovereenkomstig aan te passen.
Toepassing kan worden geïntegreerd in bestaande apps
Dit is bewust geen app, maar een systeem dat kan worden geïntegreerd in bestaande apps, legt Boos uit. Dit betekent dat er geen extra app hoeft te worden gedownload. Gebruikers krijgen het volgsysteem automatisch wanneer ze bestaande apps updaten. Het volgsysteem wordt pas geactiveerd nadat de gebruiker zijn of haar toestemming heeft gegeven. Zodra dit is gebeurd, genereert de smartphone een unieke, regelmatig wisselende ID en stuurt deze uit via bluetooth.
Europese norm
Om de infectieketens over meerdere grenzen heen te kunnen traceren, moeten de ID’s ook een landcode krijgen. Ook de PEPP-PT technologie is hierop voorbereid. De landen moeten worden voorzien van een gemeenschappelijke softwarebasis. De software bestaat uit drie elementen:
- de bovengenoemde ‘ front end’, die contacten kan analyseren via een algoritme en kan worden geïntegreerd in bestaande apps;
- een ‘back end’ die schaalbaar is voor honderden miljoenen abonnees; het verzamelt en distribueert de gegevens van de apps;
- een beveiligde interface waarmee de autoriteiten de geconstateerde infectie van een gebruiker kunnen verifiëren.
Testen met de Bundeswehr
Het bedrijf nu van plan om de software te testen in samenwerking met de Duitse bundeswehr. Tegelijkertijd moet er een debat over gegevensbescherming beginnen. Volgens het Fraunhofer AISEC voldoet de Covid-19 Tracking App aan de richtlijnen van de gegevensbescherming.
Volgens Fraunhofer AISEC worden er geen bewegingsprofielen van de gebruikers worden aangemaakt of bewegingsgegevens opgeslagen. Alleen ontmoetingen worden opgeslagen: anoniem, lokaal op smartphones en maximaal 21 dagen lang. Oudere ID’s worden automatisch verwijderd. De informatie wordt decentraal opgeslagen. Dit heeft als bijkomend voordeel dat er geen centraal aanvalspunt voor misbruik (hacking) is.
De ID wordt alleen naar de via het back-end-gedeelte overgedragen in het geval van een infectie en na herbevestiging van de getroffen gebruiker. Ook hier is de opslagtermijn beperkt tot 21 dagen en is de gegevensbescherming te allen tijde gegarandeerd, aldus de Fraunhofer-experts.
Gratis toegang voor iedereen
PEPP-PT wordt in Zwitserland opgericht als een organisatie zonder winstoogmerk. De technologie wordt vrij toegankelijk voor iedereen. De autoriteiten van de afzonderlijke landen kunnen gebruik maken van een ontwikkelingsplatform. Dit zal hen in staat stellen om apps te ontwikkelen die voor heel Europa geharmoniseerd zijn en ook voldoen aan de eisen van de nationale gezondheidsstelsels. De gemeenschappelijke softwarebasis zorgt voor de uitwisseling van waarschuwingen over grenzen heen.
Ook interessant:
Gegevens mobieltjes helpen bij aanpak coronavirus
Computermodel voorspelt verspreiding coronavirus
