BIC zet vol in op ecologie en duurzaamheid

Politieke vragen waren niet aan de orde tijdens de expertmeeting die de gemeenteraad begin september had bijeengeroepen. En dus konden Edward Voncken en Simon Dona ongehinderd de duurzame en ecologische highlights van Brainport Industries Campus (BIC) belichten. Voor één keer kregen ze geen vervelende vragen over nut en noodzaak van weer een nieuw industrieterrein, terwijl leegstand op al die andere al een behoorlijk probleem begint te worden.

Een argeloze bezoeker zou welhaast de indruk krijgen dat BIC niet minder dan een paradijs op aarde aan het bouwen is. “De wereldtop in de maakindustrie komt bij elkaar in een iconische werkplek.” Ingeklemd tussen kanaal, Anthony Fokkerweg, A2 en Oirschotsedijk ligt “de fabriek van de toekomst” met 65 hectare aan geclusterde en flexibel in te vullen bedrijfslocaties.

 Ruimtelijk, sociaal en economisch is BIC circulair, zo beargumenteerde Voncken. “De maak-industrie is de tweede pijler van Nederland. Wij gaan eraan bijdragen dat dat zo kan blijven of zelfs weer gaat groeien. En dat op een ongekend duurzame manier, als een open supply chain. Wat wij hier gaan neerzetten is nog nergens op de wereld aanwezig.”

Economie

Volgens Voncken maakt het keten- en clusterdenken BIC tot een unieke en toonaangevende locatie. “Denk daarbij aan aspecten als talent gedreven innovatie, de meest geavanceerde productietechnologie en dat alles gebaseerd op de principes van de circulaire economie. Gelukkig kunnen we daarbij goed gebruik maken van de hier al aanwezige hechte samenwerking tussen overheid, kennisinstellingen en bedrijfsleven. Dat geeft ons een voorsprong.”

Sociaal

Maar het is niet alleen een economisch verhaal. Voncken: “Sociale innovatie past ook in het plaatje. Wij willen dé ontmoetingsplek worden voor industrie en maatschappij. Waar een ‘leven lang leren’ echt praktijk wordt en waar werkgelegenheid op alle niveaus belangrijk is. Dat betekent dat ook mensen met afstand tot de arbeidsmarkt bij ons een plek kunnen vinden en dat we een veilige en vertrouwde werkomgeving gaan bieden.”

Ruimtelijk

Laatste onderdeel in de circulaire argumentatie vormt het ruimtelijk aspect. Voncken: “Flexibiliteit is daar het sleutelbegrip. We zullen niet groter zijn dan nodig omdat we onszelf telkens kunnen aanpassen aan de behoeften van de keten. Efficiënt en duurzaam: van een leane fabriek naar een leane campus naar een leane keten van toeleveraars. Die flexibiliteit zie je terug in zowel de omvang als de functie van de ruimte. We kunnen een plek van het ene op het andere moment laten veranderen van kantoor in fabriek of zelfs cleanroom. Dat doet niemand ons na.”

Happy

Stedebouwkundige Simon Dona legt de nadruk op de happiness-factor. “We zijn een aantrekkelijk bedrijventerrein, maar als je het mij vraagt is het woordje aantrekkelijk daarbij belangrijker dan bedrijventerrein. Mensen die hier werken zijn happy, puur en alleen omdat ze onderdeel zijn van dit geheel. Op lokaal niveau een geweldige plek, mede omdat we mondiaal gezien een icoon zijn.”

Dona laat kaarten zien van de stad met drie grote parken en een groene corridor. “BIC is straks het derde stadspark, met de binnenstad verbonden door een strook van groen. Niet voor niets aangesloten op de slowlane waarlangs fietsers van de ene campus naar de andere kunnen rijden. Zo open als het maar kan, waarbij iedereen, of je hier nu werkt of niet, de neiging zal hebben om even binnen te komen kijken. In een van de parken, of bijvoorbeeld in het centrale atrium.”

Randvoorwaarde voor Dona is dat de ecologische hoofdstructuur overeind blijft. Dat wil zeggen dat de bestaande mogelijkheden voor dieren en planten gehandhaafd worden. “Dat past ons uitstekend. Wat goed is voor dieren is ook goed voor de mens.” Daarnaast krijgt BIC ook nieuwe natuurlijke elementen. Dona: “Er komt een rabattentuin die als grondstof gaat dienen voor biomassa. Ook gaan we lokaal gekweekt hout hergebruiken in de materialen voor de gebouwen.”

Ander opvallend aspect is de wijze waarop het vervoer tussen de gebouwen van BIC geregeld zou moeten worden. Dona laat tekeningen zien van monorails met hangcontainers. “Geen vrachtverkeer tussen de clusters op de campus. We richten alles zo in dat het bedrijfsleven én het gebied zelf er sterker van worden.”

De plannen zijn groots, de nadruk op duurzaamheid en circulaire aspecten is zelfs voor de grootste criticasters niet te missen. En toch is de discussie rondom nut en noodzaak van Brainport Industries Campus nog lang niet gestreden. De grote vraag die de politiek zich de komende tijd mag gaan stellen: hoe mooi BIC ook kan gaan worden, wat zullen de gevolgen zijn voor de bestaande bedrijventerreinen? Leidt het, zoals sommigen vrezen, tot nog meer leegstand, of trekt het, zoals Dona en Voncken stellen, juist meer nieuwe bedrijven aan?