De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en StartupDelta hebben Eindhoven gevraagd een voortrekkersrol te spelen in een nieuw publiek aanbestedingsbeleid. Ook Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht hebben dat verzoek gekregen. Het gaat met name om een grotere rol voor startups en het mkb; hierdoor zou innovatie een grotere kans moeten krijgen.
Aanleiding voor de brief van Neelie Kroes (StartupDelta) en Jan van Zanen (VNG) de gewijzigde Aanbestedingswet waarover de Tweede Kamer volgende week debatteert. De wet biedt overheden meer ruimte voor innovatie, zo is de bedoeling. De invulling van verschillende aanbestedingsprocedures, zoals het innovatiepartnerschap, kan door aanbestedende diensten zelf worden ingericht. “Deze flexibiliteit biedt kansen voor zowel aanbestedende diensten als voor startups. In lijn met de startupmentaliteit is het essentieel om te zoeken naar de ruimte voor innovatie in de wet en gezamenlijk op zoek te gaan naar oplossingen voor actuele maatschappelijke uitdagingen” aldus Kroes en Van Zanen.
Dat het verzoek ook specifiek naar Eindhoven is gegaan, heeft alles te maken met de eerdere prestaties van de stad op dit gebied. Volgens Neelie Kroes heeft Eindhoven bovendien van zich doen spreken door voor projecten als “smart lighting” en “smart sustainability” private partijen op te roepen om innovatieve coöperaties te starten bij de uitvoering van de klus.
“Het vervullen van een pioniersrol zien wij als een unieke kans om je als innovatieve gemeenten neer te zetten.”
De nieuwe wetgeving is overigens niet onomstreden. Wethouder Staf Depla waarschuwde de Kamer onlangs voor de gevaren van deze – door Europese regels gestuurde – nieuwe wet. Depla ziet twee grote nadelen. Ten eerste bewerkstelligt deze volgens hem het omgekeerde van wat “lean startups” doen: “De wet dwingt ons vooraf vast te leggen hoe het innovatieve product dat we willen inkopen er precies uit moet gaan zien.” Daarmee krijgen innovatieve nieuwe bedrijven geen poot aan de grond. Ten tweede maakt Depla zich boos om de verplichting elke aanbesteding “in concurrentie te stellen”, zelfs als een product zo nieuw is dat het nog helemaal geen concurrentie kent. “Dat is de dood in de pot.”
“Een stap verder in onze ambitie om Nederland tot de Europese top 3 op het gebied van startups te krijgen.”
Ook Kroes en Van Zanen zijn daar niet blind voor. “Hoewel de nieuwe wet ruimte biedt voor innovatie is het nog geen vanzelfsprekendheid dat dit gebeurt. Het innovatiepartnerschap en andere mogelijkheden voor innovatie bij overheidsinkopen en aanbestedingen kent diverse routes en varianten.” Vandaar dan ook het specifieke verzoek aan de vijf “vooruitlopende grote steden” om met elkaar een pioniersgroep – “een testlab” – te vormen. Centraal staat het delen van voorbeelden van opdrachten aan startups én de complexe processen om daar te komen.
Uit de brief: “Het vervullen van een pioniersrol zien wij als een unieke kans om je als innovatieve gemeenten neer te zetten. Door leiderschap te tonen en pro-actief met dit onderwerp aan de slag te gaan kunnen we een stap verder gaan in onze ambitie om Nederland tot de Europese top 3 op het gebied van startups te krijgen.”