In Eindhoven wonen, studeren en werken mensen afkomstig uit veel verschillende landen. E52 bespreekt elke week met een international wat hen hier heeft gebracht en hoe het leven in Eindhoven is.
Naam: Yama Saraj
Land van herkomst: Afghanistan
Werk: ondernemer / autonoom econoom
Tot op heden was Yama nooit te porren voor een interview in deze serie. Maar na nog één keer vragen, ging hij toch over stag. “De reden om nu wel mee te doen zit ‘m erin dat ik een discrepantie ervaar in de manier waarop we omgaan met immigranten en expats. Mensen reageren anders als blijkt dat ik een oorlogsvluchteling ben en geen kenniswerker. Ze zijn dan echt verrast. Ik ben hier op mijn elfde naar toegekomen met mijn familie. Mijn ouders zijn hoogopgeleid en progressief voor Afghaanse begrippen en daardoor was het niet meer veilig voor ons. In de jaren dat ik hier ben, ben ik trots dat ik mezelf een Eindhovenaar kan noemen. Als vluchteling is het moeilijk om jezelf echt thuis te voelen in je nieuwe land, maar inmiddels lukt dat aardig. Onze familie was altijd bezig met wanneer we terug zouden keren. Ik heb nog steeds het gevoel dat ik moet kiezen wat ik ben: Nederlander of Afghaan.”
Yama is een spraakwaterval en springt soms van de hak op de tak met zijn verhaal. Hij heeft zoveel te vertellen dat hij in zijn enthousiasme op allerlei zijsporen in zijn verhaal terecht komt. “Ik ben ooit gestart met een studie Electrotechniek, maar ik had al snel door dat ik daar niet direct grote veranderingen in de wereld mee ging bereiken. Ik ben van studie geswitcht en Economie gaan studeren. Tijdens mijn studie stond de zoektocht naar mijn identiteit centraal. Ik wilde wat terug doen voor mijn land van herkomst, dus mijn focus lag ook op hoe ontwikkelingssamenwerking beter kan. Daar valt nog veel te winnen.” Nieuwsgierig naar zijn roots, reed Yama na zijn studie de Zijderoute naar de vallei van zijn familie in Afghanistan. “Ik heb daar een half jaar gewoond en mijn kennis gebruikt om de situatie daar wat te verbeteren. Ik heb onder andere een school gebouwd en een krachtcentrale voor 300 gezinnen. Dat soort verbeteringen hebben zoveel impact. De rode draad in alles wat ik doe, is wat terugdoen voor het land waar ik geboren ben.”
“Streef naar circulaire braingain: geld, ideeën en handel brengen naar het land van herkomst en vice versa, op basis van gelijkwaardigheid”Yama Saraj, Ondernemer
Als Yama wat in zijn hoofd heeft, zal hij het voor elkaar krijgen ook, merken we uit zijn verhalen. “Ik noem dat zelf de koevoetmethode. Ik wrik net zolang totdat ik binnen ben en mijn zegje kan doen. Ik kom er wel tussen. Misschien is het mijn temperament, maar soms heb ik wel moeite met nuances. Het is de Nederlandse directheid, inclusief het Afghaanse vuur. Ik zet mij onder andere in voor meer handelsbetrekkingen tussen Nederland en de landen waar veel kennismigranten vandaan komen. In landen waar de knappe koppen wegtrekken om hier te werken, ontstaat een braindrain. Maar je kunt het ook omdraaien in een circulaire braingain: geld, ideeën en handel brengen naar het land van herkomst en vice versa, op basis van gelijkwaardigheid. Als je daar beleid op voert, kunnen beide landen daar heel wat uithalen. Het gebeurt bijvoorbeeld al tussen India en Silicon Valley. De kennis van design en tech in deze regio, gecombineerd met het mkb en expats, kan een wereld van verschil maken.”
Vorig jaar was Yama een van de deelnemers aan UNLEASH Lab in Kopenhagen. Hierbij komen talenten van over de hele wereld bij elkaar om te praten over oplossingen voor de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Dit jaar heeft Yama Yvonne Boesten van HighTechXL voorgedragen en zij zal namens Eindhoven bij UNLEASH Lab in Singapore aanwezig zijn. “Er zijn veel goede ideeën, maar soms raak ik gefrustreerd dat ze bestuurlijk niet gefaciliteerd worden. Daar in de belangenjungle, met bijbehorende slangenkuil, lopen prima oplossingen spaak. Het is mijn missie om het bedrijfsleven wakker te schudden. Hier in Eindhoven doen we het best aardig, men is bereid te luisteren, maar als je bijvoorbeeld kijkt naar de ‘War on talent’, dan is men heel bang dat mensen hier weggaan. Laat mensen elders een ambassadeur voor Eindhoven zijn zodat ze dan daarna met hernieuwde inzichten terugkeren naar de stad. Houd mensen en ideeën niet angstvallig voor jezelf. Daarom ben ik ook zo enthousiast over de hackers movement en het open source werken, waarbij alles open en transparant is. Deel om te innoveren.”
Lees hier alle verhalen in deze serie.
Fotografie: Diewke van den Heuvel