Ondernemer, globetrotter en investeerder: het zijn stuk voor stuk definities die goed passen bij Victor Straatman. Na zijn studie aan de Technische Universiteit Delft – en het toen enige beschikbare programma voor ondernemerschap – verhuisde hij naar Nieuw-Zeeland. In 2004 keerde hij terug naar Nederland en richtte het digitale bureau Redkiwi op. Tien jaar later vertrok hij voor een nieuwe overzeese ervaring en werkte hij als startup mentor in Vancouver. Tijdens zijn verblijf in Canada richtte hij de regeneratieve landbouw startup Meatme op.
Waarom dit belangrijk is:
Als startups de oplossingen ontwikkelen voor de uitdagingen van onze tijd, dan hebben ze de juiste steun nodig. Toch moeten investeringsfondsen zich niet alleen richten op winst, maar ook op de bredere maatschappelijke impact van startup-innovaties.
Eerder dit jaar werd Straatman partner van het in Den Haag gevestigde 4impact capital, een venture capital (VC) fonds dat impactvolle bedrijven financiert die werken aan digitale technologieën. Het fonds is actief in de vroege stadia van financiering – van seed tot series A – en zal bij de lancering van haar tweede fonds ook investeren in bedrijven in de Benelux DACH (Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland) en Scandinavië. Solar Monkey, dat software ontwikkelt voor installateurs van zonnepanelen, en ontwikkelaar van EV-oplaadsoftware Deftpower zijn twee Nederlandse bedrijven waarin de VC heeft geïnvesteerd.
Straatman was een van de sprekers op het Upstream Festival, een startup-evenement dat in Rotterdam werd georganiseerd door UP!Rotterdam en partners.
Tijdens je sessie ging het over hoe bedrijven een balans kunnen vinden tussen impact en winst. Wanneer maken bedrijven volgens jou impact?
“Impact maken kan op meerdere niveaus. Ten eerste moet het gedreven worden door de intentie van impact, dus de impuls van de oprichters van het bedrijf is om een verschil te maken. Ten tweede is er een correlatie tussen impact en de omzet van de organisatie. Met andere woorden, hoe meer inkomsten, hoe meer impact. Het kunnen meten van de impact geeft het belang van een bepaalde organisatie aan.”
Naar welke aspecten kijk je als je investeert in een nieuw bedrijf?
“In de basis zijn essentiële elementen die de bedrijven waarin we investeren kenmerken, hun impact, digitale technologie en het team. Als we naar het bedrijf zelf kijken, is het eerste waar we naar kijken het team: wie de oprichters zijn, wat hun vaardigheden zijn, hun waarden en ambities. We zijn op zoek naar oprichters met een visie en de wens om over de grenzen heen te schalen.
Vervolgens controleren we het bedrijfsmodel: kan het zowel impact als winst genereren? Vanzelfsprekend nemen we de technologie onder de loep om te zien in hoeverre deze uniek en verdedigbaar is en wie de concurrenten zijn.”
Waarom is teammotivatie zo belangrijk?
“Meestal investeren we in de beginfase van een bedrijf. Op dat moment is er vaak al enige commerciële tractie en heeft de startup misschien al de eerste klanten, maar moet de technologie nog volledig worden ontwikkeld en werkt deze misschien maar in één land. In dat stadium is het lef en de bereidheid om nieuwe oplossingen te vinden en het bedrijf te brengen waar ze willen, cruciaal.”
Een onlangs gepubliceerd rapport liet zien hoe Nederlandse bedrijven vier keer langzamer groeien dan Amerikaanse. Wat ontbreekt daar?
“Die traagheid hangt vooral af van de beschikbaarheid van kapitaal. Vergeleken met toen ik begon, heeft Nederland zich veel ontwikkeld op het gebied van het innovatie-ecosysteem. Meer kapitaal helpt bedrijven groeien. Ik zie dat meer kapitaalbezitters instappen, maar we hebben meer nodig. Groepen zoals wij bij 4impact capital zijn beschikbaar en bieden verschillende opties voor kapitaal om de markt te betreden.”
Toch stappen pensioenfondsen meer in.
“De betrokkenheid van pensioenfondsen is een goed teken. Hun ticket sweet spot ligt echter meestal boven de €100 miljoen, terwijl de meeste VC-fondsen enkel tickets met dubbele cijfers kunnen nemen. Er is nog steeds een kloof te overbruggen voor pensioenfondsen om in VC te investeren.
Daarnaast moeten we als land werken aan het verder uitbouwen van het innovatie-ecosysteem door bijvoorbeeld oprichters met elkaar in contact te brengen. In andere ecosystemen is een ondersteunende structuur aanwezig. Het vergt ook een cultuuromslag; in de Verenigde Staten maakt falen je sterker en hier is het meer een negatief vinkje. Het zal tijd en geduld kosten.”
4impact capital investeert in softwarebedrijven. Welke trends ziet je in dit domein?
“Digitalisering is een enorme kans. Er komt meer data beschikbaar die kan helpen om veel resource-intensieve processen te optimaliseren. De toekomst is rooskleurig. Als fonds werken we toe naar de sluiting van ons tweede fonds na de zomer, gericht op €75 miljoen met een hard cap van €100 miljoen, meer dan vier keer zo groot als ons eerste fonds. In die zin maken we ook een versnelling door.”
Wat motiveert je het meest in je werk?
“Ik houd van mijn functie, vooral in deze vroege fase waarin bedrijven worden opgebouwd en beginnen te groeien. Dat is waar 4Impact en ik waarde kunnen toevoegen. Ik ben blij dat ik tijd kan besteden aan het werken met bedrijven die een positieve impact hebben en hen kan helpen om te versnellen. We zijn een actieve investeerder, dus we zijn actief betrokken bij de bedrijven waarin we investeren en brengen ze in contact met andere spelers in de sector om ze te helpen hun groei te versnellen.”
Als je dit artikel leuk vindt, lees dan ook:
