© ASML
Author profile picture

UPDATE in laatste alinea: kwartaalcijfers ASML met nieuwe exportcijfers naar China

De Amerikaanse overheid heeft een nieuwe reeks exportregels bekendgemaakt, die de export van geavanceerde chipproductietechnologie verder aan banden legt. Nu de nieuwe regels half november van kracht worden, bereidt chipfabrikant ASML zich voor op mogelijke gevolgen. De eerste schattingen geven aan dat de regels vooral gevolgen zullen hebben voor een handvol geavanceerde halfgeleiderfabrikanten in China. Maar ook ASML laat het niet onberoerd: “Deze exportcontrolemaatregelen zullen waarschijnlijk een impact hebben op de regionale verdeling van onze systeemverkopen op de middellange tot lange termijn”, zegt ASML in een verklaring.

Terwijl ASML zich voorbereidt op een verschuiving in de verkoopverdeling, blijft het bedrijf erop vertrouwen dat de financiële prognoses voor 2023 en daarna grotendeels ongedeerd zullen blijven. In afwachting van verdere opheldering van de Amerikaanse autoriteiten, herhaalt ASML haar toezegging om te voldoen aan alle relevante wettelijke en exportcontroleregelingen.

Strengere exportcontroles op chiptechnologie

Het Amerikaanse Bureau of Industry and Security (BIS) heeft strengere exportcontroles ingevoerd op verschillende technologieën, waaronder galliumoxide en diamantsubstraten voor ultra-wide bandgap semiconductors, software voor het ontwerpen van geïntegreerde circuits en PGC-technologie (Pressure Gain Combustion) voor gasturbines. Deze controles zijn bedoeld om de nationale veiligheid van de VS te waarborgen, in overeenstemming met het Wassenaar Arrangement.

De beperkingen op Electronic Design Automation (ECAD) software zullen op korte termijn waarschijnlijk een minimaal effect hebben op de Chinese chipindustrie. Deze beperkingen kunnen echter wel toekomstige ontwikkelingen in sub-3nm processen vertragen. Deze nieuwe golf van beperkingen komt nadat de VS soortgelijke maatregelen invoerde voor tools voor chipfabricage, wat naar verluidt leidde tot een daling van de inkomsten van Huawei.

China’s veerkracht tegenover Amerikaanse sancties

Ondanks de Amerikaanse exportbeperkingen is China’s grootste chipfabrikant, SMIC, erin geslaagd om de geavanceerde chips te produceren die worden gebruikt in Huawei’s onlangs gelanceerde Mate 60 Pro smartphone. Deze prestatie symboliseert de groeiende autonomie van China in de halfgeleidersector. Er zijn echter twijfels over het vermogen van Huawei om chips in massa te produceren zonder gebruik te maken van westerse hulpmiddelen, en het gebruik van geavanceerde technologie kan hun vermogen om effectief te concurreren beperken.

CEO Peter Wennink van ASML heeft bij herhaling zijn bezorgdheid geuit over de effecten van migratiebeperkingen en de mogelijke gevaren van het isoleren van China. Hij benadrukte ook dat China actief probeert zijn eigen machines te ontwikkelen om te concurreren met ASML. Ondanks de sancties blijft Huawei de technocurrentie tussen de VS en China verstoren en de wereldwijde trends in de halfgeleiderindustrie uitdagen.

Implicaties voor de wereldwijde halfgeleiderindustrie

De exportcontrolemaatregelen zullen waarschijnlijk invloed hebben op de regionale verdeling van ASML’s systeemverkopen op de middellange tot lange termijn. Het bedrijf verwacht echter niet dat deze maatregelen zijn financiële vooruitzichten voor 2023 en hun langetermijnprognoses voor 2025 en 2030 significant zullen beïnvloeden.

De herziene exportcontrolemaatregelen van het Amerikaanse ministerie van Handel zijn bedoeld om te voorkomen dat China geavanceerde computerchips en apparatuur voor chipfabricage verwerft. Deze herzieningen omvatten een ‘grijze zone‘ voor chips die mogelijk voor militaire doeleinden worden gebruikt, beperkingen op de export van chips naar bedrijven die onder een wapenembargo van de VS vallen en nieuwe eisen om het voor China moeilijker te maken geavanceerde chips in het buitenland te produceren.

Bredere geopolitieke implicaties

Deze nieuwe exportcontrolemaatregelen kunnen de spanningen tussen de VS en China doen escaleren en mogelijk de dynamiek binnen de Asia-Pacific Economic Cooperation beïnvloeden. De controles kunnen ook invloed hebben op de wereldwijde concurrentie op technologisch gebied, vooral tussen de VS en China, maar ook Europa kan hierbij betrokken raken, al was het maar door de rol die ASML speelt.

Gevolgen voor andere sectoren

ASML’s verkoop aan China was vorig jaar goed voor 15% van haar inkomsten en het verbod zal op de lange termijn gevolgen hebben voor de wereldeconomie en de tekorten aan chips kunnen verergeren. Tegelijk zal het China’s R&D activiteiten op dit terrein alleen maar versterken. Het verbod werd ingesteld onder druk van de VS, met Europa als volger. Deze exportmaatregelen kunnen ook gevolgen hebben voor andere sectoren die sterk afhankelijk zijn van halfgeleiders, zoals de auto-industrie, consumentenelektronica en telecommunicatie. Terwijl deze sectoren worstelen met de gevolgen van de nieuwe exportcontroles, blijft ASML – voorlopig – veerkrachtig door het veranderende landschap navigeren en zich naar eigen zeggen inzetten voor naleving.

Kwartaalcijfers: China nog prominenter voor ASML

Uit de woensdag bekendgemaakte kwartaalcijfers van ASML blijkt dat China zelfs veruit de de belangrijkste afzetmarkt voor het Veldhovense bedrijf was. Maar liefst 46 procent van de export ging naar dat land. Een jaar eerder was dat in dezelfde periode nog 15 procent; vorig kwartaal was het al gestegen naar 24 procent. Volgens het bedrijf zelf heeft dat vooral te maken met een tijdelijke teruggang in vraag vanuit andere klanten, waardoor er ruimte kwam voor de vraag uit China. Het bedrijf benadrukt dat dit alles gebeurt binnen de limieten van de exportcontroles. De omzet lag het afgelopen kwartaal met 6,6 miljard euro iets hoger dan dezelfde periode vorig jaar, ook de winst was licht hoger. Dat ASML last heeft van de afnemende vraag, is vooral zichtbaar in het aantal bestellingen dat erbij is gekomen, ter waarde van 2,6 miljard euro. Dat was een jaar eerder nog 8,9 miljard euro.