Voor een lekkere visfilet hoef je straks de zee niet meer op

Overbevissing is een groot milieuprobleem. Maar onderzoekers hebben misschien een oplossing gevonden. Wat als de vis op duurzame wijze zou kunnen worden geproduceerd via bioreactoren? Wanda Fish Technologies probeert precies dit te doen.

Het pas gestarte Israëlische bedrijf wil gekweekte vis gaan produceren waarin in tegenstelling to zeevis geen toxines, chemicaliën en microplastics zitten. Momenteel werken ze aan de ontwikkeling van hun eerste prototype visfilet. CEO Daphna Heffetz hoopt dat door het kweken van vis en zeevruchten in bioreactoren, we kunnen genieten van visgerechten die duurzamer geproduceerd zijn. Ondertussen kunnen bedreigde vissoorten in de oceanen blijven gedijen, vertelt ze in deze aflevering van start-up-of-the-day. 

De productie van kweekvis gaat volgens een soortgelijk proces als bij kweekvlees. Er zijn wel enkele technologische verschillen. Zo kan kweekvis bij lagere temperaturen worden geproduceerd en heeft het een hoge omega 3-vetzuursamenstelling. 

Hoe gaat het kweekproces precies in zijn werk?

“De eerste stap is een eenmalig monster van het spier- en vetweefsel van een echte vis te maken. De volgende stappen zijn het repliceren van de biologische groei van vis. Daarbij gaat het om voedingskenmerken, waaronder het eiwit- en omega 3-gehalte, en de smaak- en textuureigenschappen.

Daarvoor moeten we een aantal stappen doorlopen. Eerst moet je geschikte celtypes van het betrokken weefsel zien te verkrijgen. Dan is er een groeiserumvrij medium nodig dat voedingsstoffen levert aan de cellen. En verder heb je een bioreactor nodig om een gesloten omgeving te bieden waarin die celgroei kan plaatsvinden. Voor driedimensionale weefsels hebben we ook nog een plantaardig geraamte nodig dat structuur biedt en waar de cellen op kunnen groeien en rijpen.”

Zijn er beperkingen met betrekking tot de soorten visserijproducten die mogen worden gekweekt?

“De technologie van het kweken van vissen en zeevruchten is jong. Het zijn hoofdzakelijk particuliere bedrijven die zich met deze ontwikkeling bezighouden. Daarom zijn er niet voldoende openbare gegevens over dit onderwerp. Ik denk dat er mettertijd meer gegevens beschikbaar zullen komen, voornamelijk uit academische bronnen.”

In welk opzicht verschilt Wanda Fish van andere start-ups die kweekvis produceren?

“Bedrijven die zich bezighouden met gekweekt vlees en schaal- en schelpdieren, hebben in principe allemaal hun eigen strategie en technologie. De strategie van Wanda Fish is om een high-end product te ontwikkelen, zowel in de geselecteerde vissoort als in de producteigenschappen. Dikke visfilets, met vet en spieren direct afkomstig van de originele vis zelf.

Wij hebben een grote know-how op het gebied van stamcellen, een dierproefvrij kweekmedium, de productie van spier- en vetweefsel, en speciaal aangepaste bioreactoren die ons in staat zullen stellen de productie op te schalen en onze gekweekte visproducten uiteindelijk qua kosten op gelijk niveau te brengen van vis die op de conventionele manier is gevangen.”

Wanneer liggen de eerste visfilets in de supermarkt?

“Momenteel zijn er nog geen commerciële producten op de markt. Ik denk dat de commercialisering van kweekvis gaat beginnen via restaurants. Het zal een tijdje duren voordat het in de supermarkten ligt.”

Wat is het dusver het grootste succes?

“Als jong bedrijf richten we ons op het snel op de markt brengen van een hoogwaardig product. We hebben tegelijkertijd multidisciplinaire R&D-teams van topniveau opgezet. De teams hebben al aanzienlijke vooruitgang geboekt bij de ontwikkeling van hun eerste prototype van een visfilet rechtstreeks opgekweekt uit viscellen.”