MAGNET, een tool ontwikkeld door Wageningen University & Research (WUR), heeft een belangrijke rol gespeeld bij het analyseren van de economische, sociale en milieueffecten van het verminderen van voedselverspilling in de EU. Dat zegt de universiteit in een persbericht.
Heleen Bartelings, internationaal beleidsonderzoeker bij Wageningen Economic Research: “Door MAGNET uit te breiden met een voedselverspillingsmodule kunnen we de hele afvalstroom modelleren die door de economie heenloopt, van verliezen na de oogst tot de uiteindelijke consumptie. Dit maakt het mogelijk om naar het hele voedselverspillingsprobleem te kijken en te analyseren waar in de economie afvalbeleid dat gericht is op vermindering van voedselverspilling de grootste impact kan hebben tegen de laagste maatschappelijke kosten.”
De studie berekent de impact van drie scenario’s voor vermindering van voedselverspilling: 12%, 23% en 41% vermindering van voedselverspilling in de EU in de hele toeleveringsketen.
Minder voedselverspilling: minder uitstoot van broeikasgassen
Het resultaat: als we minder voedsel weggooien, kunnen huishoudens in de Europese Unie jaarlijks gemiddeld 220-720 euro besparen. Minder voedsel verspillen kan ook helpen om de voedselprijzen te verlagen. In het rapport wordt bijvoorbeeld geschat dat de prijs van groenten met 4% kan dalen, terwijl de prijs van fruit met 2% kan dalen. Interessant feit: Voedselverspilling is verantwoordelijk voor ongeveer 16% van de totale uitstoot van broeikasgassen door het voedselsysteem in de EU. Er wordt geschat dat, afhankelijk van het scenario dat bekeken wordt, minder voedselverspilling kan leiden tot een vermindering van 108 miljoen ton aan broeikasgassen.
In het rapport wordt ook geschat dat hoe minder voedsel we verspillen, hoe minder voedsel er geproduceerd hoeft te worden om de bevolking van de EU te voeden. Als de EU de uitstoot snel terugdringt, zal de voedselexport van de EU daardoor wereldwijd concurrerender worden. En als de export toeneemt, kan dit een deel van de negatieve gevolgen van een afnemende binnenlandse vraag naar voedsel in de EU compenseren.
Initiatieven bespaarden 265 duizend ton
Onderzoekers brachten ook de initiatieven in kaart die winkeliers, gemeenten, consumenten, scholen en anderen in 20 landen hebben genomen om minder voedsel weg te gooien. Ze vonden schoolprogramma’s, digitale hulpmiddelen, valorisatie voor voedseloverschotten en projecten gericht op consumenten, bijvoorbeeld om het bewustzijn te vergroten. De onderzochte initiatieven hebben ervoor gezorgd dat in een jaar tijd ongeveer 265 duizend ton voedsel is bespaard.
Er werden ook initiatieven uitgevoerd door EU-lidstaten, gericht op het gedrag van mensen, de efficiëntie van de toeleveringsketen of de herverdeling van voedsel. Er werden ook stappen ondernomen om consumenten uitleg te geven over datumaanduiding op producten, om te voorkomen dat mensen voedsel te snel weggooien.
131 kg verspild voedsel per persoon
In 2020 belandde in de EU bijna 59 ton voedsel in de vuilnisbak. Dat komt neer op 131 kg verspild voedsel per persoon in de EU. Als we kijken naar de samenstelling van de voedselverspilling in de EU, zien we dat fruit en groenten het grootste deel van het afval uitmaken, respectievelijk 27% en 20%. Granen (13%), vlees (10%) en aardappelen (10%) hebben ook een aanzienlijk aandeel.
Doelstellingen om voedselverspilling tegen te gaan
Het is dan ook niet verwonderlijk dat het halveren van de hoeveelheid voedselafval in Europa tegen 2030 een doelstelling is van de Sustainable Development Goals, weerspiegeld in de Farm to Fork Strategy binnen de European Green Deal. Om de bijdrage van de EU aan deze mondiale doelstelling te versnellen, heeft de Europese Commissie doelstellingen voorgesteld om voedselverspilling in de EU te verminderen. Deze moeten in 2030 door de lidstaten zijn bereikt. In dat jaar moet er 10% minder voedselverspilling zijn bij de verwerking en productie van voedsel en 30% minder verspilling in de detailhandel en bij consumptie.