De Vlaamse minister Jo Brouns heeft aangekondigd 21 miljoen euro uit te trekken voor bedrijven en onderzoeksinstellingen om technologieën te ontwikkelen voor de Einstein Telescope. Dit wordt het meest geavanceerde observatorium voor zwaartekrachtsgolven in Europa.
Waarom je dit moet weten:
Nederland is wereldwijd koploper in allerlei verschillende domeinen. We krijgen nu een mooie gelegenheid om ons ook te profileren met onze bijdrage aan de Einstein Telescope.
In een interview met de Belgische krant Het Belang van Limburg zegt de minister dat de Einstein Telescope betekent dat de landen en de regio waar de ondergrondse telescoop gebouwd zal worden ‘de komende decennia van een plaats in de Champions League van de Europese economie zijn verzekerd’. Ook zal hierdoor het STEM-onderwijs (Science, Technology, Engineering, Mathematics) een enorme boost krijgen, is zijn overtuiging.
Als de Einstein Telescope in het grensgebied van België, Nederland en Duitsland wordt gebouwd, schat minister Brouns dat vanuit Vlaanderen in totaal 350 tot 500 miljoen euro moet worden geïnvesteerd. Eerder is vanuit Vlaanderen al 13 miljoen euro uitgetrokken om de huidige onderzoeksfase naar de haalbaarheid mede te financieren.
Innovatieve impuls
De minister geeft aan dat (ook) Vlaanderen een enorme innovatieve impuls krijgt. Vanuit Belgisch Limburg werken al enkele bedrijven aan nieuwe technologieën. Zo werkt Agrippa Cleantech uit Hasselt op basis van artificiële intelligentie aan een automatisch en zeer nauwkeurig lekdetectiesysteem. Interboring uit Zonhoven werkt aan een herbruikbare zaagkoker die de verspreiding van stof kan beperken bij het zagen van beton in een uitdagende omgeving (250 meter onder de grond).
Ondertussen stimuleren in Nederland de regionale ontwikkelingsmaatschappijen en partners met LIOF in de lead de ontwikkeling van nieuwe technologieën voor de telescoop, middels een programma en R&D-regeling voor hightech bedrijven. In februari gaat een nieuwe ronde van start met als thema: vacuümtechnologie. Daarna gaan nog 3 rondes open in 2024. Het Nationaal Groeifonds maakte hier in 2022 12,085 miljoen euro voor vrij.
Minister Dijkgraaf
Se 21 miljoen uit Vlaanderen is nieuws dat volgens de Nederlandse minister Dijkgraaf nog maar eens onderstreepte hoezeer de Einstein Telescope ook in het buitenland aandacht en steun krijgt: “Het is prachtig nieuws dat ook de Vlaamse collega’s nu geld uittrekken voor technologie- en kennisontwikkeling voor de Einstein Telescope. Ik zou deze telescoop heel graag naar het grensgebied tussen België, Duitsland en Nederland halen. De waarde van zo’n wereldtopinstrument voor de wetenschap en onze economieën is nauwelijks in geld uit te drukken. Door nu vast te investeren in de kennis en techniek die we nodig hebben wordt ons plan sterker, en vergroten we de kans de telescoop hier te kunnen bouwen. Ook jagen we innovaties aan. Dat is goed voor de economie, werkgelegenheid en kennispositie. “