De doelstellingen zijn te vaag, de veranderingen gaan te traag en de politiek zit er te weinig bovenop. Het in 2022 afgesloten Integraal Zorgakkoord (IZA) loopt achter de feiten aan, zo stelt een advies dat vandaag wordt aangeboden aan drie bewindslieden van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Zonder snelle hervormingen in de zorgsector zullen in 2060 een op de drie werkenden in de zorg nodig zijn. De nadruk ligt op ‘passende zorg’, digitalisering en concentratie van complexe zorg. Initiatieven voor verbeteringen stuiten echter op bureaucratische hindernissen. De overheid krijgt het advies om actiever te zijn en lokale innovaties te omarmen om een crisis af te wenden.
Bij Innovation Origins schrijven we vaak over innovaties van wetenschappers, start-ups en ziekenhuizen die de zorg kunnen transformeren. We selecteerden er drie:
1. Een eBay voor de zorg
Het leveren van goede kwaliteit gezondheidszorg wordt een steeds complexere puzzel. Dat geldt vooral in dunbevolkte grensregio’s waar het vinden van gekwalificeerd personeel lastiger is, en waar het gebrek aan bedden op de intensive care (Nederland) of voldoende medicijnen (Duitsland) groter is dan in dichtbevolkte gebieden. “We kunnen dus concluderen dat de situatie onhoudbaar is”, steekt Caroline Fischer van wal. Daarom moeten ziekenhuizen in deze regio’s veel meer op elkaar steunen, vindt de assistent professor publieke administratie en digitale transformatie aan de Universiteit Twente (UT).
Dat is precies waar het BRIDGE-project, dat in december 1,5 miljoen aan subsidie binnenhaalde, zich op richt. Het project doet onderzoek naar ‘resourcepooling’. Hierbij wordt niet alleen personeel, maar ook ziekenhuisbedden, ambulances, medicijnen en de behandellocaties van patiënten flexibeler ingezet. Al kan technologie sommige zorgtaken overnemen, er valt ook winst te behalen door zorgpersoneel efficiënter in te zetten en betere planningen te maken.
2. TripleMed wil behandeling slagaderverwijding verbeteren
Wereldwijd worden jaarlijks meer dan 150.000 patiënten behandeld voor slagader-uitstulpingen of -verwijdingen. Ruim tien procent van alle eerder met stents behandelde uitstulpingen kennen lekkages en een verdere groei van het aneurysma. Hiervoor bestaan op dit moment geen effectieve behandeling.
TripleMed wil daar verandering in aanbrengen. Deze Geleense medtech start-up richt zich op het verbeteren van de behandeling van aorta-aneurysma’s. Lenn Houbiers, investment manager bij LIOF, een van de investeerders van de start-up: “De TripleMed oplossing zorgt op termijn voor een efficiëntere aanpak van aorta-aneurysma’s, een betere kwaliteit van leven en lagere zorgkosten.” In 2020 zijn de klinische studies gestart, tot op heden zijn 33 patiënten behandeld. De tussentijdse resultaten van de klinische studie zijn positief, bij 89 procent van de patiënten blijft de lekkage langdurig gestopt. Eind 2024 hoopt de onderneming 57 patiënten te hebben behandeld en daarmee de klinische studie te hebben afgerond.
3. Millirobots navigeren door slagaders
Elk jaar sterft wereldwijd één op de vier mensen aan aandoeningen die worden veroorzaakt door bloedstolsels. Een bloedstolsel blokkeert een bloedvat waardoor het bloed geen zuurstof meer kan leveren aan bepaalde delen van het lichaam. Chirurgen gebruiken nu nog flexibele instrumenten om de bloedprop te verwijderen en het bloed weer te laten stromen, maar sommige delen van het lichaam zijn moeilijk te bereiken. Met hun kleine formaat kunnen de kleine robots deze plekken wel bereiken.
Met behulp van een robotisch gestuurde roterende magneet sturen onderzoekers van de Universiteit Twente en het Radboudumc schroefvormige robotjes door een losgemaakte aorta met nieren.
“Deze millirobots hebben een enorme potentie in de vaatchirurgie”, zegt Michiel Warle, vaatchirurg in het Radboudumc. “Momenteel gebruiken we bloedverdunners en flexibele instrumenten, maar een millirobot kan naar moeilijk bereikbare slagaders zwemmen. Daarvoor zijn slechts minimale incisies nodig om ze in te brengen.”