Een van de grote genoegens van een vakantie in het buitenland zijn voor mij de verschillen met Nederland. Onwillekeurig springen afwijkende culturele gebruiken, service en inrichting van stad en land scherp in het oog.
Meestal denk je: Oh, doen ze dat hier zo. Dat is bij ons een stuk beter geregeld. Maar ook weleens: Goh, Ik zou willen dat ze dit in Nederland hadden. Ging het bij ons maar zo.
Op 1 augustus ben ik jarig. Dat is in Zwitserland een nationale feestdag, al 732 jaar. Mijn ouders maakten mij destijds met ingehouden plezier wijs dat al die vreugdevuren op de toppen van de bergen speciaal voor mij ontstoken werden. Ik was een kind en wist niet beter. Dit soort vuurwerk was dit jaar verboden in verband met de extreme droogte. In het piepkleine afgelegen bergdorpje kwam een staatsraad op bezoek. De allerhoogste bestuurder van het kanton. Een belofte van voor corona inlossend. Hij hield een uiterst inspirerende toespraak in de speciaal voor hem opgestelde waaierige tent. Verrassend modern ook. Staand tussen twee dames in dracht. Gericht op de jeugd, speciaal toegeschreven op deze plek, die hen simpelweg nodig heeft. Het belang van mobiliteit, bereikbaarheid, toerisme, landbouw, ga vooral stemmen – niet per se op mij. Het kwam allemaal voorbij.
We leven hier al eeuwen in vrede door ons unieke politieke systeem. Ben niet overmoedig. Wees dankbaar. Koester wat we hebben opgebouwd. En laten we ons richten op een internationale toekomst. Er klonk een tamelijk indrukwekkend instemmend gebrom op het dorpsplein. Muziek. Zang. Dans. Drank. Gebraad. Gefaciliteerd door de plaatselijke vrijwilligersvereniging. De staatsraad bedankte omstandig, zichtbaar verguld met een grote mand streekproducten. De snelweg is breder, het asfalt beter, de belijning ruimhartiger. De mensen vriendelijk. Het uitgebreide netwerk aan(Auto)treinen, trams, (trolley)bussen, postauto’s, veerboten, en kabelbanen maakt transport tot een belevenis. Multimodale hubs met deze smaken in zowel de hoogstedelijke gebieden van Zürich en Basel maar ook in stadjes als Luzern. Nauwelijks groter dan Helmond. Waardoor ook het ommeland prima bereikbaar is. Gemanicuurde velden. Het hele land ondertunnelt. Waterkracht. Duurzame energie. Duurzame houtbouw. Een bloeiende industrie en dienstverlening gebaseerd op traditie en moderniteit.
Voorbeeldig hoe je met relatief weinig mensen een zo hoog voorzieningenniveau in stand kan houden. De regels zijn streng. Maar iedereen houdt zich er aan. Daar kun je je klokwerk op gelijk zetten.